یگان ویژه
سالگرد عملیات «پنجه عقاب» آمریکاییها در صحرای طبس یک ماه و نیم پیش بود. موضوع این مطلب اما خود آن عملیات نیست. فرمانده میدانیاش سرهنگ «چارلز آلوین بکویث» است که ۳۰ سال پیش مثل امروز، جسدش در شهر آستین ایالت تگزاس و در خانه شخصیاش پیدا شد. رسانهها هم آن روز خبر را همین قدر مختصر و کماهمیت منتشر کردند تا به نظر برسد نه تنها عملیات آمریکاییها در طبس، بلکه خود سرهنگ مرحوم هم یکی از بیشمار نظامیهای گمنام و کماهمیتی بوده که بارها و بارها برای ارتش آمریکا در گوشه و کنار جهان عملیات نه چندان مهم نظامی را فرماندهی کرده است. واقعیت اما چیز دیگری است. حداقل به این دلیل که سرهنگ بکویث جدا از سوابق نظامیاش در زمان حمله به طبس، بنیانگذار نیروی «دلتا» در ارتش آمریکا بود. یک گروه عملیاتی که از نیروهای زبده ویژه نیروی زمینی ایالات متحده آمریکاست و وظیفه انجام مأموریتهای پیچیده، طبقهبندیشده و خطرناک که توسط مرجع فرماندهی ملی ابلاغ میشود را به عهده دارد.
کنار انگلیسیها
در اصل قرار بود یک ورزشکار حرفهای شود. چارلز بکویث، متولد شهر آتلانتا در سال ۱۹۲۹ از دوران مدرسه عشقِ راگبی بود و تا دوران دانشجوییاش در دانشگاه جورجیا هم راگبی را خیلی جدی دنبال میکرد. حتی امکان حضور در لیگ حرفهای راگبی آمریکا را هم داشت اما در ۲۳سالگی با درجه ستوان دومی سر از نیروی زمینی ارتش آمریکا درآورد. آن هم زمانی که جنگ کره درگرفته بود و بکویث مجبور بود در لشکر هفتم پیاده نظام به جنگ مشغول شود. مدتی بعد به لشکر هوابرد منتقل و بعد هم برای عضویت در یگان عملیات ویژه داوطلب شد، دوره مدرسه رنجر را گذراند، به ویتنام رفت و در عملیاتهای مخفی علیه مبارزان ویتنامی شرکت کرد. ۳۳ سالش بود که برای مدتی به عنوان همکار به نیروهای ویژه ارتش انگلستان (اسایاس) پیوست و همراه آنها در شبه جزیره مالایا در جنوب شرق آسیا علیه نیروهایی که علیه دولت مرکزی قیام کرده بودند جنگید. ایده اولیه راهاندازی «دلتا» در ارتش آمریکا به تقلید از انگلیسیها نیز در همین دوره به ذهنش رسید و هنگام برگشت به آمریکا آن را مطرح و سال ۱۹۶۵ در بازگشت به ویتنام نمونه کوچکی از آن را اجرایی کرد. بکویث پس از چند بار رفت و آمد به ویتنام، فرماندهی مدرسه رنجرهای آمریکا را بر عهده گرفت و تغییرات مهمی را با توجه به تجربههای جنگ ویتنام در آن آیجاد کرد.
فرماندهی یگان ۱۰۱ هوابرد در ویتنام، حضور در تایلند و مدیریت عملیاتی که هدفش پیدا کردن نیروهای گمشده آمریکایی در جنوب شرق آسیا بود و فرماندهی مدرسه عملیات ویژه نیروی زمینی ارتش آمریکا همزمان با دریافت درجه سرهنگی از جمله فعالیتهای شاخص فرماندهی است که معلوم بود دارد پلههای ترقی را بهراحتی در ارتش آمریکا طی میکند. بالاخره با تلاشهای او سال ۱۹۷۷ یگان عملیات ویژه موسوم به «دلتا» در نیروی زمینی آمریکا شکل گرفت که مأموریت اصلیاش شناسایی ویژه و رهایی گروگانها بود. بکویث فرماندهی این یگان ویژه را به عهده گرفت.
همه چیز داشت برای بکویث و نیروی دلتا خوب پیش میرفت. یک عملیات و یک افتخارآفرینی دیگر از نوع آمریکاییاش کافی بود که درجه و عنوان «ژنرال» روی شانهها و توی پرونده بکویث بنشیند. عملیات پنجه عقاب در طبس اما با افتضاحی که به بار آورد انگار پرونده ارتقای این فرمانده سرشناس آمریکایی را بست تا با همان درجه سرهنگی بازنشسته و بعد هم مرحوم شود.
فرماندهی جدید
بکویث در جریان جلسات تحقیقات درباره علل شکست آمریکا در طبس پیشنهاد تشکیل یک فرماندهی جدید برای نیروهای ویژه ارتش آمریکا را داد تا نیروی یگان ویژه دلتا جور دیگری به کارش ادامه دهد.
یگانی که به جز افتضاحآفرینی در طبس در حمله آمریکاییها به گرانادا، پاناما، جنگ خلیجفارس، جنگ داخلی سومالی، نبرد موگادیشو، جنگ در یوگسلاوی سابق، کوزوو، حمله به عراق و ... هم شرکت داشت. آمریکاییها ژنرال ناتمامشان را پس از واقعه طبس بازنشسته و ناکار کردند اما بعید است به این زودیها یگانی را که او برای حمله به کشورهای دیگر به بهانههای مختلف پایهگذاری کرد و توسعه داد بازنشسته کنند.
سالگرد عملیات «پنجه عقاب» آمریکاییها در صحرای طبس یک ماه و نیم پیش بود. موضوع این مطلب اما خود آن عملیات نیست. فرمانده میدانیاش سرهنگ «چارلز آلوین بکویث» است که ۳۰ سال پیش مثل امروز، جسدش در شهر آستین ایالت تگزاس و در خانه شخصیاش پیدا شد. رسانهها هم آن روز خبر را همین قدر مختصر و کماهمیت منتشر کردند تا به نظر برسد نه تنها عملیات آمریکاییها در طبس، بلکه خود سرهنگ مرحوم هم یکی از بیشمار نظامیهای گمنام و کماهمیتی بوده که بارها و بارها برای ارتش آمریکا در گوشه و کنار جهان عملیات نه چندان مهم نظامی را فرماندهی کرده است. واقعیت اما چیز دیگری است. حداقل به این دلیل که سرهنگ بکویث جدا از سوابق نظامیاش در زمان حمله به طبس، بنیانگذار نیروی «دلتا» در ارتش آمریکا بود. یک گروه عملیاتی که از نیروهای زبده ویژه نیروی زمینی ایالات متحده آمریکاست و وظیفه انجام مأموریتهای پیچیده، طبقهبندیشده و خطرناک که توسط مرجع فرماندهی ملی ابلاغ میشود را به عهده دارد.
کنار انگلیسیها
در اصل قرار بود یک ورزشکار حرفهای شود. چارلز بکویث، متولد شهر آتلانتا در سال ۱۹۲۹ از دوران مدرسه عشقِ راگبی بود و تا دوران دانشجوییاش در دانشگاه جورجیا هم راگبی را خیلی جدی دنبال میکرد. حتی امکان حضور در لیگ حرفهای راگبی آمریکا را هم داشت اما در ۲۳سالگی با درجه ستوان دومی سر از نیروی زمینی ارتش آمریکا درآورد. آن هم زمانی که جنگ کره درگرفته بود و بکویث مجبور بود در لشکر هفتم پیاده نظام به جنگ مشغول شود. مدتی بعد به لشکر هوابرد منتقل و بعد هم برای عضویت در یگان عملیات ویژه داوطلب شد، دوره مدرسه رنجر را گذراند، به ویتنام رفت و در عملیاتهای مخفی علیه مبارزان ویتنامی شرکت کرد. ۳۳ سالش بود که برای مدتی به عنوان همکار به نیروهای ویژه ارتش انگلستان (اسایاس) پیوست و همراه آنها در شبه جزیره مالایا در جنوب شرق آسیا علیه نیروهایی که علیه دولت مرکزی قیام کرده بودند جنگید. ایده اولیه راهاندازی «دلتا» در ارتش آمریکا به تقلید از انگلیسیها نیز در همین دوره به ذهنش رسید و هنگام برگشت به آمریکا آن را مطرح و سال ۱۹۶۵ در بازگشت به ویتنام نمونه کوچکی از آن را اجرایی کرد. بکویث پس از چند بار رفت و آمد به ویتنام، فرماندهی مدرسه رنجرهای آمریکا را بر عهده گرفت و تغییرات مهمی را با توجه به تجربههای جنگ ویتنام در آن آیجاد کرد.
فرماندهی یگان ۱۰۱ هوابرد در ویتنام، حضور در تایلند و مدیریت عملیاتی که هدفش پیدا کردن نیروهای گمشده آمریکایی در جنوب شرق آسیا بود و فرماندهی مدرسه عملیات ویژه نیروی زمینی ارتش آمریکا همزمان با دریافت درجه سرهنگی از جمله فعالیتهای شاخص فرماندهی است که معلوم بود دارد پلههای ترقی را بهراحتی در ارتش آمریکا طی میکند. بالاخره با تلاشهای او سال ۱۹۷۷ یگان عملیات ویژه موسوم به «دلتا» در نیروی زمینی آمریکا شکل گرفت که مأموریت اصلیاش شناسایی ویژه و رهایی گروگانها بود. بکویث فرماندهی این یگان ویژه را به عهده گرفت.
همه چیز داشت برای بکویث و نیروی دلتا خوب پیش میرفت. یک عملیات و یک افتخارآفرینی دیگر از نوع آمریکاییاش کافی بود که درجه و عنوان «ژنرال» روی شانهها و توی پرونده بکویث بنشیند. عملیات پنجه عقاب در طبس اما با افتضاحی که به بار آورد انگار پرونده ارتقای این فرمانده سرشناس آمریکایی را بست تا با همان درجه سرهنگی بازنشسته و بعد هم مرحوم شود.
فرماندهی جدید
بکویث در جریان جلسات تحقیقات درباره علل شکست آمریکا در طبس پیشنهاد تشکیل یک فرماندهی جدید برای نیروهای ویژه ارتش آمریکا را داد تا نیروی یگان ویژه دلتا جور دیگری به کارش ادامه دهد.
یگانی که به جز افتضاحآفرینی در طبس در حمله آمریکاییها به گرانادا، پاناما، جنگ خلیجفارس، جنگ داخلی سومالی، نبرد موگادیشو، جنگ در یوگسلاوی سابق، کوزوو، حمله به عراق و ... هم شرکت داشت. آمریکاییها ژنرال ناتمامشان را پس از واقعه طبس بازنشسته و ناکار کردند اما بعید است به این زودیها یگانی را که او برای حمله به کشورهای دیگر به بهانههای مختلف پایهگذاری کرد و توسعه داد بازنشسته کنند.
خبرنگار: مجید تربتزاده
نظر شما