رایزن سابق علمی ایران در شبه‌قاره هند با اشاره به زمینه های لازم برای جذب دانشجوی خارجی در کشور می گوید: باید برای دانشجویان خارجی تسهیلاتی مثل بیمه دانشجو، باز کردن حساب بانکی، کارت‌های اعتباری، تخفیف های مناسب برای استفاده از امکانات شهری درنظر گرفته شود تا دانشجوی غیرایرانی حس خوبی از حضورش در ایران را تجربه کند. این تسهیلات می‌تواند به صورت بسته‌ای در اختیار دانشجوی خارجی قرار گیرد تا او دغدغه چندانی نداشته باشد.

محمدرضا خلیلی ادامه می دهد: یک روزی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی در قزوین ایجاد شد برای دانشجویان بین‌المللی، اما بدیهی‌ترین زیرساخت‌های بین‌المللی‌سازی در این دانشگاه رعایت نشده بود. فقط هم مسئله، احداث دانشگاه نیست. باید به فکر زیرساخت‌ها بود. در حال حاضر ساختارهای دانشگاهی ایران بین‌المللی نیست.

چند وقت پیش نشستی برگزار شده بود و من هم در آن نشست حضور داشتم در آن نشست گفتم؛ چطور است که در وزارت امور خارجه معاونت اقتصادی داریم، اما معاونت فناوری و یا علمی نداریم؟ و گفتم؛ تا کی باید فقط دنبال مسائل اقتصادی و تامین کالای خوراکی باشیم. الان همه دنیا دارد به سمت کوانتوم تکنولوژی می‌رود، اما ما هنوز دغدغه شکر و لپه و قند را داریم.

چرا ما نمی‌آییم به جای راه‌اندازی اتاق بازرگانی ایران و کشورهای دیگر، به فکر تاسیس اتاق‌های فناوری باشیم.

در مورد نوع نگاه دنیا به دانشجوی تربیت شده در آن دانشگاه باید عرض کنم؛ کشورهای موفق در حوزه دانشگاهی، دانشجوی پرورش‌یافته را مثل یک «محصول» می‌بینند نه فقط یک دانشجو(Thise Is The Producte).

همه این‌ها را می‌دانیم، اما متاسفانه برنامه‌ریزی درستی نداریم. شما ببینید من حدود نوزده سال در هند زندگی و تحصیل کردم الان هر کسی به من مراجعه کند من طوری صحبت می‌کنم که همه شیفته هند و دانشگاه‌های آن می‌شوند خوب برداشت شما چیست؟ در واقع بدون اینکه خودم بخواهم دارم هند و دانشگاه‌ها آن را تبلیغ می‎کنم؛ بنابراین وقتی یک دانشجوی خارجی در کشوری تحصیل می‌کند و بعد به کشور خودش برمی‌گردد و در هر مسئولیتی قرار می‌گیرد به راحتی می‌تواند به اقتصاد و سیاست و ... آن کشوری که در آن تحصیل کرده است، کمک کند.

آمار دانشجویان خارجی ایران درست نیست

رایزن سابق علمی ایران در شبه‌قاره هند ادامه می دهد: آمار اعلام شده در مورد دانشجویان خارجی ایران هم درست نیست. بخش زیادی از این آمار مربوط به دوران کرونا و آموزش‌های غیرحضوری می‌شود. بعد از کرونا که کلاس‌ها حضوری شد آمار دانشجویانی که وارد کلاس‌ها شده بودند اصلا قابل مقایسه با دانشجویان غیرحضوری نبود. چرا؟ به دلیل اینکه بیشتر این دانشجویان نه می‌توانند زبان فارسی صحبت کنند و نه انگلیسی! استاد حاضر در کلاس هم تکلیفش مشخص نبود که چطور برای دانشجوی خارجی که فارسی و انگلیسی را نمی‌داند باید تدریس کند.

هنوز خیلی از استادان دانشگاه‌های ما که در کلاس‌های درس دانشجویان خارجی هستند نمی‌توانند زبان انگلیسی صحبت کنند. وقتی شیوه تدریس دانشگاهی به این صورت باشد، زیرساخت‌های آن نیز فراهم نباشد، چطور انتظار داریم دانشجوی خارجی برای ادامه تحصیل وارد ایران شود.

همه اینها در رتبه‌بندی دانشگاه‌های یک کشور مؤثر است؛ بنابراین باید بپذیریم فاصله زیادی بین دانشگاه‌های ایران با دانشگاه‌های جهان وجود دارد. باید بتوانیم ساختارها رو درست کنیم و نباید فقط به این فکر کنیم که از دانشجوی خارجی شهریه بگیریم و نگاه اقتصادی داشته باشیم. در واقع هنوز شاکله‌های بین‌المللی‌سازی دانشگاه‌ها در کشور پایه‌ریزی نشده است.