امیرهوشنگ دانائی کارگردان فیلم مستند «عبور از فولاد» که مدت ۲۰ سال ساکن جمهوری قزاقستان است و به عنوان خبرنگار خبرگزاری‌های صدا و سیما و ایران پرس فعالیت دارد درباره مستند خودگفت: موضوع کوچ اجباری قزاق‌ها یکی از مهمترین اتفاقات مردم قزاقستان در زمان اتحاد جماهیر شوروی است که تاکنون به آن پرداخته نشده است.

وی اضافه کرد: قوم قزاق قدیمی ترین طایفه عشایری جهان است که با گذشت زمان و دگرگونی زندگی و زیست، همچنان سنت‌های عشیره‌ای خود را حفظ کرده اند.

کارگردان فیلم مستند «عبور از فولاد» تصریح کرد: در سال‌های ۱۹۲۷ تا ۱۹۳۰ میلادی در زمان اتحاد جماهیر شوروی و حاکمیت ژوزف استالین قحطی ساختگی سرزمین قزاقستان را فراگرفت، این قحطی ساختگی که ۱۰ سال بعد از انقلاب سرخ اکتبر در جهت تثبیت نظام کمونیستی و از بین بردن مخالفان حکومت صورت گرفت، در قزاقستان آن زمان که تحت سلطه اتحاد جماهیر شوروی بود باعث نافرمانی، اعتراضات و شورش‌هایی از سوی مردم قزاقستان شد که برخی از آن مردم ناچار شدند با کوچ اجباری سرزمین خود را ترک کنند و به کشورهای دیگر مهاجرت کنند.

دانائی افزود: همسایگی قزاقستان با ایران از طریق دریای خزر باعث شد مردم قزاق ساکن شهر بندری آکتائو واقع در استان متگستائو قزاقستان با مشقت و خطرات فراوان از طریق حاشیه دریای خزر خود را به ایران برسانند و در شهرهای گرگان، بندر ترکمن و گنبد کاووس در مناطقی که قزاق محله نام دارد ساکن شوند.

وی همچنین اظهار کرد: از یک سال گذشته به طور جدی تحقیقات، جمع آوری اسناد و ضبط مصاحبه‌های تاریخ شفاهی این موضوع را آغار کردم و در ماه آبان سال جاری تصویربرداری آن در شهرهای استان گلستان آغار شد و به زودی ادامه تصویربرداری آن در شهرهای جمهوری قزاقستان انجام خواهد شد.

عوامل تولید فیلم مستند «عبور از فولاد» عبارتند ازکارگردان و تصویربردار: امیرهوشنگ دانائی، نویسنده گفتار متن: محمد تیموری، موسیقی متن: مهدی دانائی، تدوین و جلوه‌های ویژه تصویری: داوود نجیبی، پژوهشگران: امیرهوشنگ دانائی، اسلام چمنی، نیاز توبش، طائف بیگی، زبیدا شادکام، گالیا قنبرآوا، تهیه کننده: مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی سازمان امور سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.