در سال ۱۳۹۷ کارگروه تولید بار اول با مشارکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت صنعت تشکیل شد تا زمینه را برای استفاده از تولیدات بار اول توسط شرکت ها و سازمان های دولتی فراهم کنند. تاکنون و در طول ۳ سال گذشته، ۱۹۳ طرح از بیش از ۷۰ دستگاه دولتی و حاکمیتی، توسط دبیرخانه کارگروه تولید بار اول دریافت شده که برای ۹۹ مورد از آن‌ها مجوز ترک تشریفات قانون و مقررات برگزاری مناقصات از طرف معاونت علمی ‌و فناوری ریاست جمهوری صادر شده است.

یکی از مشکلات اصلی و دغدغه بزرگ شرکت‌های دانش‌بنیان در طول سال‌های گذشته مشکل بازار و فروش بوده است. دستگاه‌های دولتی و شبه دولتی مثل پالایشگاه‌ها، پتروشیمی‌ها و مجتمع‌های نیروگاهی و ... می‌توانند یکی از مشتریان خوب محصولات دانش‌بنیان و فناورانه باشند، اما این مشتریان برای خرید کالا و محصولات، قوانین و مقررات محدودکننده ای دارند و باید از طریق اجرای مناقصه نسبت به خرید محصولات اقدام کنند.

فرآیند مناقصه برای مدیران دولتی، طولانی و پیچیده و از همه مهمتر اینکه پرمسئولیت است. به خصوص اگر محصول مورد نظر نمونه داخلی نداشته باشد و برای اولین بار در کشور بومی‌سازی شود، فرآیند فروشش به سازمان ها و شرکت های دولتی سخت تر می شود.

از طرفی مواردی همچون مدعیان زیاد ساخت داخل و دشواری ارزیابی محصولات آنها و ریسک بالای توسعه فناوری، دامپینگ شرکت‌های خارجی و زمان‌بَر بودن فرآیند مناقصات باعث ‌می‌شود که بیشتر مدیران دولتی و خصولتی عطای بومی‌سازی را به لقای آن ببخشند و ترجیح بدهند محصول مورد نیاز خود را از شرکت‌های خارجی و دلالان آنها خریداری کنند. این موضوع در شرایط تحریم هزینه‌های سنگینی را به کشور تحمیل می‌کند.

شیوا قاسمی پور، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به این موضوع که حمایت از تولیدات بار اول و دانش بنیان ها جزو اولویت های مهم دولت و مجلس است در گفت و گو با خبرنگار قدس تصریح کرد: در مجلس قانون جهش تولید دانش بنیان را مصوب کردیم تا نهایت حمایت را از تولیدات بار اول و محصولات دانش بنیانی در کشور داشته باشیم.

وی ادامه داد: هر کسی فقط یک بار از روی این قانون بخواند به پول می رسد. تمام تلاش خود را به کار گرفتیم که در این قانون حمایت های جدی از دانش بنیان ها و تولیدات بار اول به عمل بیاوریم.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس خاطرنشان کرد: هر چقدر بتوانیم به دانش بنیان ها کمک کنیم و تشریفات و بروکراسی پیچیده ی اداری را از سر راهشان برداریم، کمک کرده ایم که نخبگان در کشور بمانند.

قاسمی پور گفت: الان موضوع فرار نخبگان مطرح است و تنها راهی که می توانیم آن ها را در کشور حفظ کنیم، حمایت از دانش بنیان هاست. شرکت های دانش بنیان بستر مناسبی برای فعالیت نخبگان و جوانان متخصص کشور است.

وی ادامه داد: در حال حاضر، در بخش تولید مشکلات جدی داریم و فقط دانش بنیان ها می توانند به نیازهای کشور در این زمینه پاسخ دهند. مشکل اصلی شرکت های دانش بنیان که اغلب به تولیدات بار اول می پردازند، این است که بازار فروشی برای محصولاتشان پیدا کنند.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس خاطرنشان کرد: در قانون ترک تشریفات مناقصه به سمت بازارسازی برای دانش بنیان ها رفتیم. بستری فراهم کردیم که تولیدات بار اول بدون تشریفات مناقصه به سازمان ها و شرکت های دولتی عرضه شود.

قاسمی پور گفت: با اجرای قانون ترک تشریفات مناقصه، دانش بنیان ها این امکان را پیدا کردند که محصول خود را به شرکت ها و سازمان های دولتی عرضه کنند و در لیست عرضه کنندگان کالا و خدمات به نهادهای دولتی در آیند. بدون این سازوکار دانش بنیان ها در بازاریابی با مشکلات جدی مواجه می شدند. به ویژه اگر می خواستند محصول خود را به شرکت های دولتی عرضه کنند.

وی در خصوص این موضوع که از طریق اجرای قانون ترک تشریفات مناقصه و طرح تولید بار اول معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری توانستیم بازارسازی 7 هزار میلیارد تومانی برای دانش بنیان ها داشته باشیم، تصریح کرد: هر چقدر به شرکت های دانش بنیان کمک کنیم، در واقع به رشد اقتصاد کشور کمک کرده ایم. دانش بنیان ها کلید حل مشکلات فعلی ما در حوزه ی تولید و تحول صنعتی کشور هستند و باید از آن ها حمایت کنیم تا در شرایط تحریمی سرپا بایستیم. بنابراین، بازارسازی مناسب 7 هزار میلیارد تومانی به کمک تولید بار اول برای دانش بنیان ها، در واقع کمک به اقتصاد ملی است.