به گزارش قدس خراسان، طبق آمار، فضای سبز شهر مشهد با احتساب درختکاری‌های انجام شده در کمربند سبز(شمالی و جنوبی) ۶هزار و ۵۵۸ هکتار بوده که از این میزان ۲ هزار و ۷۶۸ هکتار آن داخل شهر و بقیه (۳ هزار و ۷۹۰ هکتار) مربوط به کمربند سبز است. حجم بالای فضای سبز مشهد با وجود اینکه منظر شهری و افق دید بسیار زیبایی برای شهروندان به همراه دارد؛ اما همیشه میزان مصرف آب برای آبیاری این فضا با توجه به خشکسالی‌های پیاپی انتقادهایی را در پی داشته است.
به اعتقاد برخی کارشناسان، دور ماندن از نظارت درست در انتخاب گونه‌های گیاهی برای فضای سبز شهر مشهد موجب شده در بسیاری از موارد کاشت گونه‌های با نیاز آبی بالا، مصرف آب را در این قسمت بالا ببرد. یکی از متهمان اصلی این پرونده استفاده از چمن طبیعی برای گسترش فضای سبز مشهد است؛ گونه‌ای که کاشت آن چند سالی است در مشهد ممنوع شده؛ ولی با این وجود همان مقدار چمنی که در فضای سبز شهری مشهد خودنمایی می‌کند، رقم قابل توجهی را شامل می‌شود و نگهداری از آن نیاز آبی قابل ملاحظه‌ای را می‌طلبد.
طبق اعلام مدیر کل بهبود محیط زیست شهرداری مشهد در حال حاضر نیاز آبی فضای شهر مشهد ۲۴ میلیون مترمکعب در سال است که طبق آخرین اطلاعات و آمار با توجه به مدیریتی که در موضوع صرفه‌جویی در مصرف آب انجام شده، این مقدار به ۲۱ میلیون و ۵۰۰ هزار مترمکعب کاهش یافته است.
۴۰۰ هکتار چمن‌کاری در مشهد
حامد فیض‌اللهی با بیان این مطلب که نمی‌شود به تفکیک، میزان استفاده از آب برای آبیاری چمن و درختکاری‌های فضای سبز شهر مشهد را اعلام کرد، گفت: از ۲ هزار و ۷۶۸ هکتار فضای سبز داخل شهر ۴۰۰ هکتار از آن مربوط به چمن‌کاری‌هایی می‌شود که از گذشته وجود داشته است.
وی همچنین در خصوص تأمین آب مربوط به فضای سبز مشهد بیان کرد: ۱۲ میلیون مترمکعب از میزان آب مصرفی برای آبیاری فضای سبز مشهد از چاه‌هایی که در اختیار شهرداری است، ۴ میلیون مترمکعب از چاه‌های غیرکیفی و اجاره‌ای، ۴میلیون مترمکعب از تصفیه‌خانه‌های خین‌عرب و چهل‌بازه و بقیه نیز از آب‌های فصلی و مانند آن تأمین می‌شود.
مدیر کل بهبود محیط زیست شهرداری مشهد ادامه داد: چگونگی استفاده از این آب‌ها در حال حاضر ۸۵ درصد به شکل آبیاری مکانیزه و تحت فشار است و ۱۵ درصد دیگر هم به صورت انتقال آب به مخازن با استفاده از تانکر انجام می‌شود.
فیض‌اللهی ضمن اعلام این مطلب که میزان مصرف آب هر مترمکعب چمن در شهر مشهد ۸ لیتر است، گفت: طبق جدول زمان‌بندی، آبیاری چمن در اوج گرما ۲۰ نوبت در هر ماه انجام می‌شود و در فصل‌های سرد بین ۶ تا ۷ نوبت آبیاری داریم.
آمارهایی از آب‌بر بودن چمن
با بررسی انجام شده و تحلیل گفته‌های مدیر کل بهبود محیط زیست شهرداری مشهد و با در نظر داشتن این مورد که در حال حاضر ۴۰۰ هکتار چمن در مشهد پراکنده شده و هر مترمربع از چمن نیاز به ۸ لیتر آب برای آبیاری دارد، با حسابی سرانگشتی و اینکه هر هکتار ۱۰ هزار مترمربع را شامل می‌شود، میزان چمن موجود در مشهد ۴ میلیون مترمربع است. این ۴ میلیون را اگر در ۸ لیتر آب مورد نیاز در هر نوبت آبیاری ضرب کنیم، به عدد ۳۲ میلیون لیتر آب در هر نوبت آبیاری کل ۴۰۰ هکتار چمن می‌رسیم.
وقتی ۳۲ میلیون لیتر تبدیل به مترمکعب شود، عدد ۳۲ هزار مترمکعب را به ما خواهد داد. حال اگر این ۳۲ هزار مترمکعب را در تعداد نوبت آبیاری در ماه ضرب کنیم، میزان مصرف آب ماهیانه برای چمن‌کاری‌ها بدست می‌آید. اگر میانگین ۲۰ نوبت و ۶نوبت را در کمترین حالت بگیریم، ۱۳ نوبت در ماه می‌شود. در صورتی که این تعداد نوبت در ۳۲ هزار مترمکعب ضرب شود، به ۴۱۶ هزار مترمکعب می‌رسیم که میزان مصرف ماهانه آب چمن‌کاری شهر است. حالا برای مصرف سالانه اگر این عدد را در ۱۲ ضرب کنیم، به ۴ میلیون و ۹۹۲ هزار مترمکعب آب مصرفی سالانه برای ۴۰۰ هکتار چمن شهر مشهد می‌رسیم. چنانچه همین تعداد نوبت آبیاری ماهانه به ۱۵ مرتبه برسد که با توجه به گرمای این سال‌ها بعید نیست، مصرف سالانه رقم ۵ میلیون و ۷۶۰ هزار مترمکعب را نشان می‌دهد که تنها ۵ میلیون از آن، نیاز آبی سالانه برای شهری با جمعیت ۸۰ هزار نفر را تأمین می‌کند.
بیشتر کارشناسان بر این باورند که وجود چمن در فضای سبز شهری افزون بر نیاز آبی زیادی که دارد، عملاً در تصفیه هوای شهر کارایی چندانی ندارد. با این تفاسیر می‌توان راه و چاره‌ای برای یافتن جایگزین این گیاه آب‌بر اندیشید و میزان مصرف آب برای آبیاری فضای سبز شهر مشهد را به مقدار قابل توجهی کاهش داد.
خبرنگار: هاشم رسائی‌فر
نظر شما