به گزارش قدس آنلاین، وزیر صمت با راهبرد خودرویی که در پیش گرفته سعی دارد هم بازار خودرو و مسئله قیمت و هم تغییر ریل صنعت خودرو از بنزین به برق را مدیریت کند. مسئله قیمت خودرو قرار است با آزادسازی ارز واردات قطعات و واگذاری تعیین قیمت خودرو به مدیران شرکت‌ها انجام شود. راه‌حل وی برای کنترل مصرف بنزین خودروها که این روزها تبدیل به مهم‌ترین دغدغه اقتصاد کشور شده تولید و واردات انبوه خودروهای برقی به کشور است تا میزان مصرف بنزین در بخش خودرو کاهش یابد.
اتکای شدید صنعت خودروهای سواری کشور به بنزین به عنوان سوخت اولیه، تقاضا برای بنزین را تشدید کرده و منجر به ناترازی در تولید و مصرف شده است. به باور بسیاری از کارشناسان، باید با هوشمندی به واردات خودرو بپردازیم، به طوری که از واردات خودروهای پرمصرف اجتناب کنیم و در عوض واردات خودروهای هیبریدی و برقی در دستور کار باشد. اما آن طور که جلال رشیدی کوچی، نماینده مجلس می گوید، وقتی در زمستان برای تأمین برق، مازوت می‌سوزانیم، چطور می‌خواهیم برق موردنیاز خودروها را تأمین کنیم؟ براساس سخنان وی، با توجه به چالش تأمین برق، بهتر است مسئولان وزارت صمت دست‌کم روی محصولات هیبریدی مانور بدهند نه فقط برقی.
با وجود مشکلات در تامین برق کارشناسان بر تولید و واردات خوروی برقی به کشور تأکید می کنند. برای بررسی بیشتر موضوع با مهدی هاشم‌زاده مدیر گروه انرژی اندیشکده ماهد و منصور دفتریان، رئیس انجمن مهندسی گاز ایران و محمدصادق مهرجو، کارشناس انرژی گفتگو کردیم که در ادامه می خوانید.
۳ مزیت استفاده از برق به جای بنزین
مهدی هاشم‌زاده مدیر گروه انرژی اندیشکده ماهد در رابطه با اهمیت مصوبه اخیر مجلس گفت: یکی از مصوبات مهم مجلس در زمینه تنوع بخشیدن به سبد سوختی کشور در جهت افزایش تولید و تسهیل واردات خودروهای برقی و همچنین مصوبه دیگری در جهت تنوع بخشیدن به سبد سوختی کشور از طریق افزایش ظرفیت استفاده از سوخت دوم گاز طبیعی فشرده شده یا CNG در خودروهای فعال سطح کشور است. هر دو این مصوبات مزیت کلیدی دارند و اجرایی شدن آن در قطع واردات بنزین و تامین دوباره امنیت انرژی کشور بسیار مهم و راهبردی است.
وی در رابطه با دیگر اقدامات مهم و موثر در زمینه حل معضل ناترزی بنزین گفت: ایران در حال حاضر با بحران قابل توجه ناترازی بنزین دست و پنجه نرم می کند که شاهد آن واردات پیش بینی شده بنزین به میزان 3 تا 5 میلیارد دلار در سال آینده است. این ناترازی نه تنها بار اقتصادی را بر کشور تحمیل می کند، بلکه نیاز فوری به راه حل های پایدار را نیز برجسته می کند. یکی از راه حل‌های بالقوه تولید و ترویج خودروهای دوگانه سوز توسط خودروسازان ایرانی است که از گاز طبیعی، به ویژه گاز طبیعی فشرده (CNG) به عنوان سوخت جایگزین بنزین استفاده می‌کنند. ایران با اصلاح صنعت خودرو و استقبال از استفاده از خودروهای دوگانه سوز، این پتانسیل را دارد که به طور موثر ناترازی بنزین خود را برطرف کند، وابستگی به واردات را کاهش دهد و منابع ارزی ارزنده ای را حفظ کند.
مدیر گروه انرژی اندیشکده ماهد در رابطه با سه مزیت کلیدی در بحث استفاده از برق به جای بنزین برای خودروهای داخل کشور گفت: سه مزیت کلیدی در بحث استفاده از برق به جای بنزین برای خودروهای داخل کشور وجود دارد؛ اولین مزیت و مهم‌ترین بحث، تنوع در سوخت‌ها و همچنین نحوه تولید برق به نسبت بنزین است. در زمینه تولید برق علاوه بر سوخت گاز، سوخت ذغال‌سنگ، مازوت در نیرگاه‌های تبدیل برق حرارتی و همچنین نیروگاه‌های تجدیدپذیر و نیروگاه‌های برقآبی هستند که نسبت به بنزین که تنها در پالایشگاه و پتروپالایشگاه که از نفت خام فقط تولید خواهد شد؛ مزیت بسیار بیشتری دارد. مزیت دوم که در این بخش شاهد هستیم این است که در بحث ناترازی بنزین شاهد هستیم که این ناترازی یک ناترازی در کلیه فصول و روزهای سال است ولی در برق و گاز (سوخت CNG) ناترازی مقطعی است و با راهکارهای مختلفی می‌توان ناترازی را به صفر رساند. علاوه بر اینکه نیروگاه‌سازی به دلیل تنوع بالایی که در نوع سوخت دارد؛ می‌تواند به انواع حالات با سوددهی و جذابیت‌های مختلف تولید شود و هم زمان ساخت و هم هزینه ساخت یک نیروگاه بسیار کمتر از زمان و هزینه ساخت یک پالایشگاه است.
حل مشکل اوج مصرف با تغییر زمان کار صنایع
وی گفت: سومین مزیت کلیدی این مسئله نیز بحث مربوط به کاهش آلایندگی محیطی است که بسیار مهم است. یکی از دلایل اصلی آلایندگی کلان‌شهرهای کشور حجم مصرف بسیار بالای بنزین در سطح کلانشهرها است که با وجود بنزین با کیفیت مناسب تولیدی پالایشگاه‌های کشور به یک معضل جدی برای کشور تبدیل شده است و استفاده از سوخت برق به جای بنزین به طور کامل این معضل را حل خواهد کرد و آلایندگی کلانشهرها را به صورت جدی کاهش می‌دهد.
وی در پاسخ به این سوال که با وجود ناترازی برق، واردات خودروهای برقی مشکل‌زا نخواهد شد؛ اظهارنظر کرد: از طرف دیگر ناترازی مقطعی برق با مدیریت تقاضا به راحتی امکان اصلاح دارد، در ایران در روز در زمان اوج ناترازی تابستانی، مصرف برق به دلیل نیاز سرمایشی خانگی در اوج بوده و با مدیریت تقاضا و انتقال زمان کار صنایع به ساعت دیگری به راحتی مسئله پیک مصرف قابل حل است. در دنیا مشکل ناترازی توانی برق با ایجاد بازار انرژی و قیمت‌گذاری لحظه‌ای برق حل شده است. به عنوان مثال با افزایش تقاضا برای برق در ساعاتی مشخص قیمت بالا رفته و برای صنایع صرفه می‌کند که تولید خود را به ساعات غیرپیک و قیمت ارزان‌تر برق موکول کنند و به همین ترتیب امکان حل معضل ناترازی برق برای مصارف جزئی خودروهای برقی کاملا مهیا است.
واردات خودروهای برقی و ایجاد فضای رقابتی
منصور دفتریان، رئیس انجمن مهندسی گاز ایران با اشاره به لزوم اصلاح صنعت خودروسازی کشور تصریح کرد: بنده با نظر کارشناسان دیگر موافق هستم که حمایت بی قید و شرط و همه جانبه از خودروسازی باعث شده است که خودروها با کیفیت بالایی عرضه نشوند و مشکلات عدیده ای همچون ناترازی بنزین را برایمان رقم بزنند. شرایط غیررقابتی که برای خودروسازان ایجاد کرده ایم، انگیزه ای برای پیشرفت برای آن ها باقی نگذاشته است.در برخی صنایع فقط کیفیت محصولات مطرح است. اما در صنعت خودروسازی، کیفیت پایین محصولات به مشکلات دیگری منجر شده است. آلودگی هوا و مصرف بی رویه ی بنزین از جمله مسائلی است که بر اثر تولید خودروهای بی کیفیت در کشور شاهد هستیم.
رئیس انجمن مهندسی گاز ایران توضیح داد: مصرف بالای بنزین فشار اقتصادی زیادی را به کشور تحمیل می کند. در شرایطی که با محدودیت منابع مالی روبرو هستیم، اختصاص هزینه ی بیش از 3 میلیارد دلار برای واردات بنزین منطقی نیست. با توجه به بالا بودن میزان مصرف بنزین در خودروهای ساخت داخل، روز به روز بر میزان مصرف سوخت در کشورمان اضافه می شود. به علاوه، امنیت خودروهای داخلی نیز در سطح قابل قبولی نیست. به طور مثال، آتش گرفتن خودرو اصلاً منطقی نیست و تصویر خوبی از صنعت خودروسازی کشور به نمایش نمی گذارد. با توجه به تمامی آنچه در بالا گفته شد، نیاز است برنامه ریزی های اساسی برای اصلاح صنعت خودروسازی کشور داشته باشیم. مشکلاتی که در حوزه ی خودروسازی داریم، به این دلیل است که در این حوزه انحصار ایجاد کرده ایم و خودروسازان نسبت به بازار فروش شان اطمینان خاطر دارند. بنابراین، دلیلی برای بهبود کیفیت خودروهایشان نمی بینند.
رئیس انجمن مهندسی گاز ایران توضیح داد: واقعیت این است که ما رقابت را در صنعت خودروسازی از بین برده ایم. نتیجه اش این است که با جمعیت و تعداد خودروهای مشابه ترکیه، مصرف بسیار بالاتری از این کشور داریم. ترکیه در سال 12 میلیون لیتر بنزین مصرف می کند. ما امسال 13 میلیون لیتر بیشتر از سال قبل بنزین مصرف کرده ایم. وضعیت اضافه مصرف بنزین در کشور ما اصلاً قابل قبول نیست و واقعاً مضحک است. یکی از راهکارهای اساسی برای بهبود کیفیت خودروهای ساخت داخل، ایجاد فضای رقابتی است. مجلس نیز مصوب کرد که به واردات خودروهای برقی و بنزینی با کمترین میزان مصرف بنزین اقدام کنیم که راهکار خوبی است. برآوردها نشان می دهد که حتی اگر شرکت خودروسازی را تعطیل کنیم و حقوق کارگران را بپردازیم و خودرو وارد کنیم، ضررش نسبت به تولید خودرو در داخل کشور برایمان کمتر است. این یعنی اینکه اگر ما خودرو تولید نکنیم، سود بیشتری می بریم!
انتقال پارادایمی از خودروهای بنزینی به برقی
محمدصادق مهرجو، کارشناس انرژی هم در مورد وضعیت خودروسازی کشور گفت: در شرایط فعلی در واقع به افزایش هزینه‌های جاری کشور می‌پردازیم و ضرردهی داریم. اگر هیچ تولیدی نداشته باشیم و فقط هزینه‌های جاری مانند هزینه‌های پرسنلی را پرداخت کنیم، سالیانه ۴ هزار میلیارد تومان ضرر داریم. اما اگر خط تولید را راه‌اندازی کنیم، ۶هزار میلیارد ضرر می‌کنیم. این آمار و ارقام بسیار معنادار هستند. این‌ها نشان می‌دهند اگر تولید نکنیم، کمتر ضرر می‌کنیم. نیاز است کل صنعت خودروسازی کشور متحول شود. واقعیت این است که ما در زمینه خودروهای بنزینی از فناوری‌های روز دنیا بسیار عقبیم. حتی از چین هم بسیار عقب مانده‌ایم. بسیاری از خودروهای مونتاژی کشور از چین وارد می‌شود و سطح خودروسازی بنزینی آن‌ها بسیار پیشرفته‌تر از ماست.
این کارشناس انرژی توضیح داد: به نظر بنده، به دلیل تشدید واردات بنزین و ناترازی مصرف با تولید بنزین، باید یک انتقال پارادایمی صورت دهیم. به این معنا که از خودروهای بنزینی به سمت خودروهای برقی برویم. به جای اینکه به تولید خودروهای بنزینی بپردازیم، باید تولید خودروهای هیبریدی و برقی را در دستور کار قرار دهیم.
مهرجو گفت: به اندازه کافی وقت برای تولید خودروهایی با فناوری‌های روز دنیا را از دست داده‌ایم. باید از ۱۰ سال پیش شروع به تولید خودروهای برقی و هیبریدی می‌کردیم. با وجود این، نیاز است برنامه‌ریزی‌های جدی برای تولید این نوع خودروها داشته باشیم و تحولی را در صنعت خودروسازی کشور ترتیب دهیم. تولید خودروهای برقی و هیبریدی مزیت‌های زیادی برای کشور دارد. به این ترتیب، ضمن اینکه ناترازی بنزین را حل می‌کنیم، حتی می‌توانیم به صادرات بنزین بپردازیم و از مزیت‌های آن بهره‌مند شویم. با این حال نکته اساسی که درباره استفاده از خودروهای برقی باید مدنظر قرار داد این است که استفاده گسترده از خودروهای برقی میزان تقاضا برای برق را افزایش خواهد داد، چراکه احتمالاً بسیاری از مردم در صورت واردات و تولید انبوه خودروهای برقی از منزل خود برای شارژ خودرو استفاده خواهند کرد. به نظر می‌رسد وزارت صمت باید برای این موضوع چاره‌اندیشی کند، چراکه افزایش تولید خودروهای برقی و واردات انبوه و استفاده افراد بیشتر از این خودروها فشار بر شبکه برق کشور را افزایش خواهد داد.
با این حال نکته اساسی که درباره استفاده از خودروهای برقی باید مدنظر قرار داد این است که استفاده گسترده از خودروهای برقی میزان تقاضا برای برق را افزایش خواهد داد چرا که احتمالا بسیاری از مردم در صورت واردات و تولید انبوه خودروهای برقی از منزل خود برای شارژ خودرو استفاده خواهند کرد. به نظر می رسد وزارت صمت باید برای این موضوع چاره اندیشی کند چرا که افزایش تولید خودروهای برقی و واردات انبوه و استفاده افراد بیشتر از این خودروها فشار بر شبکه برق کشور را افزایش خواهد داد. گفتنی است؛ اگر میانگین سالانه رانندگی خودرو حدود ۲۰ هزار کیلومتر باشد هر خودرو شارژی به ازای هر کیلووات ساعت برق حدود ۵ کیلومتر حرکت می‌کند بنابراین برای تأمین برق خودرو در طول سال حدود ۴هزارو۵۰۰ کیلووات ساعت انرژی اضافی نیاز است که چالشی برای تولید و واردات انبوه خودرو برقی باشد.
نظر شما