علائم اختلال استرس پس از آسیب

۱- تجربه‌ی مجدد رویداد تکان دهنده از طریق بازگشت های مکرر به گذشته، افکار مزاحم تکرار شونده یا تصور ناگهانی این که گویی آن رویداد تکان دهنده درست همین الآن اتفاق می افتد.

۲- کناره گیری بی حسی هیجانی، جدایی از دیگران.

۳- نیاز شدید به محبت و حمایت علی رغم انفجارهای خشم.

۴- حساسیت افراطی، اختلال در خواب، احساس گناه، اختلال در حافظه، مشکل در تمرکز و اجتناب از فعالیت های تداعی کننده‌ی رویداد تکان دهنده.

عوامل موثر بر سیر اختلال استرس پس از آسیب

عوامل ده گانه زیر بر شروع و سیر اختلال استرس پس از آسیب، تأثیر می گذارند:

۱- میزان تهدید زندگی: رویدادهای تکان دهنده ای که زندگی فرد را تهدید می کند احتمالاً از فرساینده ترین رویدادها است و نوعی احساس مرگ را بر می انگیزد.

۲- از دست دادن افراد مهم: داغداری با واکنش های استرس طولانی مدت همراه است. مرگ افراد مهم، موجب سوگواری، احساس گناه، خشم و افسردگی میشود.

۳- شروع ناگهانی: رویدادهای تکان دهنده ای که بدون هشدار قبلی رخ میدهند، به احتمال

زیاد احساس درماندگی و فقدان کنترل بیرونی را به فرد القا می کنند.

۴- تداوم رویداد تکان دهنده: سازگاری با ضربه هایی که طولانی مدت است و در دراز مدت نیز باقی میماند بسیار دشوار است.

۵- جدایی و گسستن از جامعه خود: مواجهه با رویدادهایی که به دور از محل زندگی فرد اتفاق میافتد و یا موجب از هم پاشیدگی اجتماع فرد میشود، بسیار دردناک است. در هنگام وقوع رویدادهای دردناک، به شدت به محبت و دلبستگی به سیستم های حمایتی خود نیازمندیم.

۶- احتمال وقوع مجدد: رویدادهای تکان دهنده ای که غیر قابل پیش بینی است، ممکن است تکرار شود و نیز آنهایی که به احساس بدگمانی و هشیاری افراطی منجر می شود، به خصوص نگران کننده میباشد.

۷- مواجهه با مرگ، تباهی و نابودی: مواجهه با مرگ و نابودی تصورات مزاحم، بی حسی روانی انزوا و اندوه را تشدید می کند.

۸- میزان تعارض اخلاقی: تجربه رویدادهای تکان دهنده ای که دلایل یا توجیهاتی دارند، به اندازه ی کافی ناراحت کننده است. سازگاری با رویدادهای تکان دهنده ای که ارزش های فردی شخص را تهدید کرده و القا کننده ی نوعی تعارض اخلاقی هستند، حتی مشکل تر است.

۹- نقش شخصی: در برخی موقعیت ها افراد در نقش هایی قرار می گیرند که مجبورند واکنش نشان دهند و با ویرانی مقابله کنند. این کار دشوار است. در موقعیت های دیگر، افراد مجبورند نه تنها واکنش نشان دهند، بلکه مرتکب ویرانی نیز بشوند، این کار دشوارتر است.

۱۰- سوانح طبیعی در مقابل سوانح انسانی: پذیرش و مقابله با سوانح طبیعی به طور معمول راحت تر از پذیرش سوانح ایجاد شده توسط انسان ها است.

درمان اختلال استرس پس از آسیب

به نظر می رسد شش فرآیند زیر به افراد کمک میکند تا به طور مؤثرتری با این مسئله، مقابله کنند:

۱- یجاد رابطه ی توأم با اعتماد با درمانگر یا گروه حمایت کننده: قربانیان اغلب از احساس هایی مانند شرم، گناه، افسردگی، خشم و غضب رنج می برند؛ بنابراین برای این که بتوانند این هیجانات را شناسایی، پذیرفته و مورد بررسی قرار دهند، لازم است احساس امنیت کنند.

۲- آموزش به فرد درباره ی فرآیند بهبودی از استرس: آگاهی از این امر که چگونه علایم استرس پس از آسیب در نتیجه ی مواجه شدن با یک حادثه ی تکان دهنده به وجود می آید، اطمینان بخش است. این آموزشها کمک میکند تا اختلال کمتر ترسناک و مرموز به نظر برسد. همچنین قربانیان را تشویق میکند تا به خود به چشم یک مقابله کننده بنگرند تا فردی ضعیف و بی کفایت.

۳- یادگیری و استفاده از روش های کنترل استرس:

مهارت های مقابله ای برای کنترل استرس این بیماران بسیار سودمند است. همین طور مهارتهای تفکر منطقی و خود کارآمدی به فرد در کنترل استرس خود کمک می کند.

۴- تجربه‌ی مجدد حادثه‌ی تکان دهنده و حساسیت زدایی خود از آن: این روش از فرآیندهای نیرومند و مؤثری است که مستلزم روش های حساسیت زدایی، غرقه سازی و متوقف کردن فکر است. افرادی که از این اختلال رنج میبرند، می توانند با کمک و حمایت متخصصان آموزش دیده به طور فعال تجربه ی تکان دهنده را در ذهن خود مرور کنند تا بتوانند آن را کنترل کنند به جای آن که تجربه ی تکان دهنده آنها را کنترل کند.

۵- انجام دادن فعالیت های معنی دار: فعالیت های معنی دار فرصتی فراهم می آورد تا فرد جنبه ی مثبت جهان را تجربه کرده و خود را به عنوان شخصی توانا، جالب و دلسوز بپذیرد.

۶- پذیرش تجربه ی تکان دهنده: همه ی ما نیاز داریم معنایی برای زندگی خود پیدا کنیم و خود را به عنوان فردی ارزشمند باور داشته باشیم. قربانیان با راهنمایی و کمک افراد متخصص میتوانند راهی برای یکپارچه ساختن حادثه ی تکان دهنده با کل زندگی خود پیدا کنند.

الهه ضمیری-خبرنگار تحریریه جوان قدس