افرادی که هم زمان رویدادهای استرس زای زیادی را تجربه می کنند، در معرض خطر زیادی هستند. با این حال، تأثیرات منفی تغییرات زندگی، به شخصی که این تغییرات را تجربه میکند، ارزیابی اولیه و ثانویه و نیز مهارت های مقابله ای او بستگی دارد. شناخت رویدادهای استرس زای زندگی به شما کمک می کند تا در موقعیت های دشوار زندگی، خودتان را نبازید. اگر در معرض رویدادهای استرس زا هستید، به خود فرصت دهید. انتظار نداشته باشید که هر کاری را که انجام میدهید، کامل و بی نقص باشد. اولین مهارت مقابله ای شما در هنگام مواجهه با رویدادهای استرس زای زندگی، پایداری و مصمم بودن در برابر آن است. بعد از این که فرصت یافتید تا موقعیت را ارزیابی کنید، میتوانید مناسب ترین مهارت مقابله ای را انتخاب کنید.

ایجاد شخصیت کم استرس

اگر نوع بشر به مدت طولانی ساکن کره زمین باقی بماند، شاید بتواند یک پاسخ آرام سازی طبیعی به جای واکنش گریز یا ستیز که در حال حاضر مشخصه‌ی واکنش ما به مسایل است، کسب کند. با توجه به ماهیت رقابت آمیز دنیای کنونی همراه با سر و صداهای مزاحم، گرفتاری های ناشی از ترافیک و آلودگی های آن، پاسخ گریز یا ستیز، دیگر واکنش انطباقی نیست، با وجود این، بسیاری از مردم بدون این که درباره اش فکر کنند، از این شیوه‌ی مقابله ای استفاده میکنند و اگرچه در کوتاه مدت ممکن است به خواسته‌هایشان دست یابند، ولی در دراز مدت بهای سنگین آن را که همان مشکلات جسمی و هیجانی است، می پردازند. یک نوع پاسخ گریز یا ستیز به الگوی رفتاری خاصی اشاره دارد که روانشناسان آن الگوی رفتاری نوع «الف» مینامند.

مثلا ببینید سوال‌های زیر، چقدر بیانگر دقیق شیوه‌ی زندگی شما هستند؟

۱- آیا در قبال کارتان بیش از اندازه احساس مسئولیت می کنید؟

۲- آیا خودتان را مجبور میکنید که سریع تر و تندتر از دیگران کارها را انجام دهید؟

۳- آیا فقط برای برد بازی میکنید؟

۴- آیا مشاهده‌ی فردی که به کندی کاری را انجام می دهد، شما را بی قرار و عصبانی میکند؟

۵- آیا تند غذا میخورید؟

۶- آیا انتظار کشیدن در صف شما را عصبانی میکند؟

۷- آیا در مقایسه با بیشتر افراد تحت استرس بیشتری هستید؟

این سؤال ها از مصاحبه ای که برای ارزیابی و تشخیص افراد سازگار با نـوع الـف بـه کـار می رود برگرفته شده است. افراد نوع الف با صفات زیر مشخص می شوند:

- رقابت‌جویی: افراد نوع الف معمولاً رقابت جو هستند. آنها آنقدر نگران موفقیت و ارزشمندی خود هستند که فرصتی برای کسب آرامش و تفریح و لذت بردن از زندگی ندارند.

- فوریت زمانی: افراد نوع الف با عجله و شتاب زده عمل میکنند. آنها حس می کنند انگار وقت کافی برای انجام دادن کارهایی که از آنها خواسته شده ندارند.

- خصومت: احساس شتاب زدگی افراد نوع الف موجب میشود زمانی که تاخیر دارند یا کسی در سر راهشان قرار میگیرد، خشمگین شوند. رقابت جویی آنها مانع از ایجاد روابط صمیمانه با دیگران میشود، چون نسبت به هر کسی که ممکن است از آنها جلو رفتند حالت تدافعی دارند.

- نیاز به کنترل: افراد نوع الف نیاز بیش از اندازه به کنترل وقایع زندگی خود مثل رفتار اطرافیانشان دارند.

افراد نوع الف، بهای جسمی و هیجانی سنگینی میپردازند. آنها کمتر احتمال دارد که روابط رضایت بخشی با سایرین داشته باشند. همچنین بیشتر مستعد بیماری قلبی هستند و در مقابل مرگ، شدیداً آسیب پذیرند. یکی از دلایلی که این افراد این قدر از فشارهای زندگی رنج می برند، این است که در پذیرفتن آن چه که میتوانند کنترل کنند و آنچه که نمی توانند مشکل دارند.

درسی که شما میتوانید از افراد نوع الف بیاموزید، این است که آرام بودن و کمی آسان گرفتن زندگی خوب است.

در این جا چند توصیه مفید برای کنترل استرس ارایه میکنیم:

- در ارتباط با دیگران، آرام و با دقت باشید.

- آرام و آهسته و دلنشین صحبت کنید.

- صحبت دیگران را قطع نکنید.

- وقتی کسی با گفته‌ هایتان مخالفت میکند، خشمگین نشوید.

- بگذارید بدنتان احساس راحتی داشته باشد.

- به آرامی نفس بکشید.

- لبخند بزنید.

الهه ضمیری - خبرنگار تحریریه جوان قدس