به گزارش قدس خراسان، ساماندهی رودخانه کشف‌رود از آن گره‌های کوری است که انگار هر گامی برای آن برداشته می‌شود، گره جدیدی به گره‌های قبلی می‌افزاید و این ماجرا همچنان ادامه دارد.
شاید به همین دلیل بود که در بهمن ۱۳۹۸ فرماندهی واحد رودخانه کشف‌رود به مدیریت شهری مشهد سپرده شد تا ساماندهی همه‌جانبه بستر این رودخانه بزرگ کلید بخورد؛ ساماندهی‌ای که افزون بر رسیدگی به معضلات زیست محیطی در بستر رود و رفع آلودگی‌های موجود در آن، نیازمند تمهیداتی اساسی در زمینه فاضلاب‌های منتهی به این رودخانه بود.
به اذعان همه کارشناسان و متخصصان محیط زیست، فاضلاب سپتاژ آلوده‌ترین و مخرب‌ترین فاضلاب منتهی به کشف‌رود است؛ فاضلابی که با تخلیه روزانه حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ تانکر فاضلاب خانگی و صنعتی به صورت مستقیم در این رودخانه، سلامت محیط زیست و شهروندان را به خطر انداخته است؛ چرا که تخلیه این فاضلاب‌ها در بالادست کشف‌رود و استفاده از رواناب ناشی از این فاضلاب‌ها در پایین‌دست کشف‌رود، برای کاشت انواع محصولات کشاورزی، سبزیجات و صیفی‌جات گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد و شاید همین دلیلی شد تا مسئولان به فکر ساخت تصفیه‌خانه سپتاژ بر پیکر بد بوی این رودخانه بدنام بیفتند. به این ترتیب عملیات اجرایی نخستین تصفیه‌خانه سپتاژ کشور با اعتبار بیش از ۷۵ میلیارد تومان در آبان۹۹ کلنگ‌زنی شد. تصفیه‌خانه‌ای که با تصفیه بیولوژیکی با اکسیداسیون پیشرفته قرار بود پساب استانداردی را راهی رودخانه کشف‌رود کند؛ اما باز هم گره افتاد و تصفیه‌خانه‌ای که باید تا پایان خرداد ۱۴۰۰ به بهره‌برداری می‌رسید، هنوز اندر خم یک کوچه است و وعده‌های مسئولان هم محقق نمی‌شود.
گلایه محیط زیست از کند بودن پروژه تصفیه‌خانه سپتاژ
مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان چندی پیش ضمن گلایه از کند بودن روند اجرای این پروژه گفت: تصفیه‌خانه سپتاژ به گفته مسئولان شهری، با مشکل تأمین مالی روبه‌رو بوده که با پیگیری‌های صورت گرفته و حضور معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور، برای تکمیل این تصفیه‌خانه، سازمان محیط زیست کشور ۵۳ میلیارد تومان از صندوق ملی محیط زیست تسهیلات تخصیص داده و سبب رفع مشکلات مالی آن شد و این مبلغ به مرور با ارائه کارکرد پروژه به بانک، پرداخت می‌شود. بر همین اساس، پایان شهریور ۱۴۰۳ موعد بهره‌برداری از این تصفیه‌خانه توسط شهرداری مشهد عنوان شده است.
موضوع را از شهردار مشهد که ۲۷ تیر ماه امسال گفته بود تصفیه‌خانه سپتاژ تا پایان ۱۴۰۲ به بهره‌برداری خواهد رسید، پیگیری می‌کنیم.
محمدرضا قلندر شریف در پاسخ به پرسش ما در مورد این تصفیه‌خانه می‌گوید: برای تصفیه‌خانه سپتاژ یک سری مشکلات وجود دارد که در راستای رفع آن‌ها جلسات متعددی برگزار شده است.متأسفانه در سال‌های گذشته پیمانکاری که انتخاب شد، بخش ابنیه را انجام داده و در حال حاضر این پروژه حدود ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
وی ادامه می‌دهد: یکی از معضلات اساسی مشهد فاضلاب سپتاژ شامل چاه‌های فاضلابی است که در سطح این شهر از طریق تانکرها تخلیه می‌شود. بر همین اساس تصفیه‌خانه سپتاژ یکی از نیازهای شهر است. البته وظیفه شهرداری نبوده؛ اما در راستای توافق‌هایی که در گذشته صورت گرفته، شهرداری به این موضوع ورود کرده تا یک معضل بهداشتی شهر را حل کند.
شهردار مشهد عنوان می‌کند: پیمانکار به دلیل افزایش قیمت ارز در یکی دو سال اخیر نتوانسته تأسیسات تجهیزات را تأمین کند و از طرفی همه این موارد وارداتی و تحت تأثیر افزایش چشمگیر قیمت دلار است. به همین دلیل پیمانکار ناتوانی خود را در تأمین این تجهیزات اعلام کرده است. اکنون ما در حال گذراندن روند تغییر پیمانکار هستیم. سازمان محیط زیست برای تکمیل این پروژه یک وام حدود ۵۰ میلیارد تومانی به صورت قرض‌الحسنه در نظر گرفت؛ اما در نهایت بانک از ۲۳ درصد سود برای این تسهیلات صحبت کرد و در نتیجه کمکی در این حوزه صورت نگرفت.
قلندر شریف تصریح می‌کند: به هرحال ما در بودجه سال آینده شهرداری این موضوع را در نظر گرفته‌ایم و تمام توانمان را بر این می‌گذاریم که فرایند تعویض پیمانکار و به روزرسانی قیمت‌ها به زودی انجام شود. پس از عید این پروژه با بودجه شهرداری مشهد و وامی که باز هم شهرداری باید اصل و سود را متقبل شود، انجام خواهد گرفت و امیدواریم سال آینده این پروژه به بهره‌برداری برسد.
وی در ادامه این گفت‌وگو متذکر می‌شود: یکی از معضلات ما در شهر مشهد بحث تأمین آب فضای سبز است. سال گذشته واقعاً سخت بود؛ اما فضای سبز را با همت همه همکاران و مساعدت‌های استانداری، شرکت‌های آب و فاضلاب و آب منطقه‌ای حفظ کردیم. امسال برای اینکه ضریب اطمینان را در حوزه تأمین آب فضای سبز بالا ببریم، چند قرارداد در حوزه تأمین آب فضای سبز از آب خاکستری(آب حاصل از تصفیه فاضلاب) منعقد کردیم.
یک تصفیه‌خانه جدید ۲ هزار میلیارد تومانی
قرارداد با قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) یکی از قراردادهایی است که شهردار مشهد آن را بسیار بزرگ توصیف می‌کند و می‌گوید: قرارداد بسیار بزرگی هم برای ایجاد تصفیه‌خانه و هم برای انتقال فاضلاب و مخزن ۵۰ هزار مترمکعبی با قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) منعقد کردیم که این تصفیه‌خانه و خط انتقالش حدود ۲هزار میلیارد تومان هزینه دارد و به زودی عملیات اجرایی آن آغاز خواهد شد.
قلندر شریف عنوان می‌کند: قرار بود تصفیه‌خانه‌ای در پارک غدیر توسط بخش خصوصی انجام شود؛ اما کار رها شده بود. پروژه را از بخش خصوصی تحویل گرفتیم تا آن را تکمیل کنیم. تصفیه‌خانه لوکال دیگری را در سطح شهر مشهد عملیاتی می‌کنیم.
وی از قرارداد دیگری در خصوص ساخت تصفیه‌خانه خبر می‌دهد و متذکر می‌شود: در حال مذاکره با بخش خصوصی هستیم تا بتوانیم سالانه از آب حاصل از تصفیه فاضلاب ۵/۱۱میلیون مترمکعب از بخش خصوصی خرید کنیم. این قرارداد ۲۵ ساله بوده و یک کار ویژه و چندجانبه است که تأمین‌کننده هزینه‌ها شهرداری و تضمین‌کننده پیمانکار بخش خصوصی هم شرکت آبفا و آب منطقه‌ای است.
مرور تاریخچه وعده‌های تصفیه‌خانه سپتاژ، رودخانه‌ای از وعده‌هاست که تا به حال محقق نشده است. دلایل این موضوع هرچه باشد، نتیجه‌اش بی‌اعتمادی به وعده‌های جدید است. تصفیه‌خانه سپتاژ در صورت انجام شدن می‌توانست پایان معضل تخلیه فاضلاب سپتاژ به کشف‌رود باشد؛ اما اکنون لنگ ۵۰ میلیارد تومان بوده و شهرداری مشهد چند سال است در تأمین آن با مشکل مواجه است.در چنین شرایطی چطور می‌توان به وعده تصفیه‌خانه ۲ هزار میلیارد تومانی در این شهر دل خوش کرد؟
خبرنگار: معصومه مؤمنیان
نظر شما