«جایگاه محوری قرآن کریم در منظومه فکری مسلمانان و نیز وجود شاخصههای بیهمتا در سبکهای بیانی قرآن، زمینهساز تدبر مسلمانان در تمامی دورههای تاریخی و بهرهمندی از اصول و آموزههای آن به مثابه یک برنامه تربیتی جاودانی شده است.
امروزه یکی از مباحث مهم در حوزه مطالعات زنان و خانواده، مسئله تأثیر جنسیت در تفسیرها و تحلیلهاست. واژه جنسیت در ادبیات مطالعات زنان، برای اشاره به ویژگیهایی به کار میرود که در نتیجه عوامل زیستی، روانی، اجتماعی و فرهنگی در هر یک از دو جنس مرد و زن به طور متفاوت ظهور و بروز یافته است.
با توجه به اینکه طی سه دهه گذشته، مطالعات قرآنی به حوزهای مستقل در برنامه پژوهشی محافل دانشگاهی غربی تبدیل شده است، آشنایی با آثار متنوع مکتوب در این عرصه با رویکردی علمی و با بهرهگیری از روشهای صحیح پژوهشی تأثیر شایانی بر گفتمان قرآن پژوهی فارسی خواهد داشت.
تحقق این مهم منوط به ترجمه برخی آثار شهیر از میان حجم انبوه این پژوهشهاست. از این رهگذر گفتمان جدیدی به میراث گرانسنگی که تاکنون اندوختهایم، افزوده خواهد شد.
کتاب «زنان و جنسیت در قرآن» (Women and gender in the Quran) ترجمه مرضیه محصص، دانشیار الهیات دانشگاه شهید بهشتی را میتوان مهمترین اثر دکتر سلن ابراهیم دانست که توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد (۲۰۲۰) منتشر شده است. این کتاب در واقع محصول سالها کاوش نویسنده در عرصه مطالعات اسلامی و مطالعات زنان است که در مدت کوتاهی پس از انتشار مورد توجه دانشگاههای معتبر قرار گرفت.
سلن ابراهیم، محقق مطالعات دینی زنان با تمرکز بر تاریخ اجتماعی و فکری اسلامی است. این کتاب برنده جایزه کتاب مطالعات زنان خاورمیانه (۲۰۲۱) شده است و به عنوان اثر برجسته در تاریخ زنان توسط آکادمی دین در سال (۲۰۲۲) انتخاب شده است.
سلن ابراهیم در این کتاب تلاش میکند تا درک عمیقتری از نقش و جایگاه زنان در یکایک آیات قرآن ارائه دهد. او با بهرهگیری از روشهای تفسیری مدرن، ضمن تحلیل تفاسیر سنتی، سعی میکند براساس تصویرسازیهای قرآنی در روایتهای متعدد درباره زنان تراز قرآنی، دیدگاههای جدیدی را مطرح کند که با رویکردهای مطرح در عرصه عدالت جنسیتی نزدیکتر باشد. این کتاب، جامعیت ویژهای در گردآوری تمامی آیات ناظر بر هویت جنسیتی زنان دارد و مرجع مهمی در عرصه مطالعات قرآنی زنان به شمار میآید.
مطابق دستاوردهای مهم مطرح شده در این کتاب، آیات قرآنی دربردارنده نکات ژرف اخلاقی و تربیتی است که با استفاده از شیوههای نوین و بیبدیل بیانی، اثرگذاری بر جان و روح مخاطبان را سبب شده است. نکته شایان توجه آنکه، جایگاه و مقام زن در شخصیت پردازیهای قرآنی تجلی یافته است و از رهگذر بازاندیشی در آن آیات میتوان به آیینه تمام نمایی از هویت متعالی زنانه در نظام خانوادگی و اجتماعی قرآن، دست یافت.
این کتاب توسط جهاددانشگاهی دانشگاه شهید بهشتی در اسفند ۱۴۰۲ منتشر شد. در ترجمه این کتاب کوشش بر آن بوده است تا اصالت کتاب هم در صورت و ظاهر و هم در محتوا و مطالب آن رعایت شود. همچنین تلاش شده است برابر نهادههای مناسبی برای اصطلاحات تخصصی به کار روند و تا حد ممکن متنی روان و خوانا برای مخاطب فراهم آید».
نظر شما