همستر کامبت بازی که از فروردین ماه امسال معرفی شد و به سرعت توجه کاربران را به خود جلب کرد. این بازی حالا به یکی از پربحث‌ترین موضوعات در فضای مجازی و حتی در محافل عمومی تبدیل شده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که در هر کجا که نگاه کنید از مترو و اتوبوس گرفته تا صف نانوایی و محل کار، افراد با جدیت تمام مشغول ضربه زدن به شکم یک همستر مجازی در صفحه موبایل خود هستند.
س از موفقیت "نات کوین" در صرافی‌ها، امیدها برای تبدیل این سکه‌های مجازی به پول واقعی افزایش پیدا کرده است؛ به همین منظور در این بازی ساده، کاربران با ضربه زدن به صفحه گوشی خود سکه‌های مجازی به نام "همستر کوین" کسب می‌کنند.
از همان چند سال پیش که بیت کوین و انواع دیگر رمز ارز جای خود را در بین معامله‌گران ایرانی پیدا کرد تا همین حالا که استخراج این سکه‌های مجازی به دنیای بازی‌های دیجیتال هم رسیده، سؤال اغلب مردم درباره شرعی و قانونی بودن این معاملات بوده و عده‌ای عقیده دارند به‌دلیل ابهام در ساختار معاملات و ارزهای دیجیتال این کار از نظر شرعی مشکل دارد و جایز نیست. در مقابل عده‌ای نیز آن را به بورس یا دیگر معاملات تشبیه کرده و ترید ارزهای دیجیتال را شرعی می‌دانند. اما آنچه در این زمینه خیلی مهم و قابل توجه این است که آیا پولی که قرار است از این طریق به دست بیاید حلال است یا حرام، نظر مراجع تقلید در این زمینه چیست؟
منشاء استخراج روشن نیست
طی یک ماه اخیر در بستر تلگرام، انواع مختلف بازی‌ها مانند نات کوین، همستر و غیره راه اندازی شده است که توجه بخش قابل توجهی از جمعیت کشور را به خود جلب کرده است.
مطابق وعده‌ای که مدیران این بازی‌ها داده اند پس از کسب امتیاز در قالب سکه، این سکه‌ها قیمت گذاری شده و قابل خرید و فروش خواهد بود. برای نمونه یکی از این بازی‌ها، فرآیندهای خود را تکمیل کرده و در نهایت تبدیل به ارز دیجیتال شده و هم اکنون عده‌ای از آن بهره مند شده اند.
معامله ارزهای دیجیتالی جایز نیست
رهبر معظم انقلاب
حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب درباره خرید و فروش ارزهای دیجیتال عمل به قوانین موجود را توصیه می‌کنند. ایشان عقیده دارند که رعایت قوانین رسمی کشور در این زمینه لازم‌الاجراست: «حکم تولید، خرید و فروش ارز دیجیتال، مطابق قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران است.»
آیت‌الله مکارم شیرازی
حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در پاسخ به این سوال که به نظر حضرت عالی آیا مشارکت در این برنامه(همستر کامبت) و کسب درآمد احتمالی از این روش مجاز است یا خیر؟ گفته است: با توجه به ابهامات زیادی که این نوع ارزها دارند، از جمله اینکه منشاء استخراج آن روشن نیست و نیز غالبا اعتبار آن از سوی دولت‌ها پذیرفته نشده و همچنین منشاء سوء استفاده‌های زیادی شده است، معامله، سرمایه گذاری و درآمد حاصل از آنها جایز نیست.
همچنین، دفتر آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در مورد خرید و فروش ارزهای دیجیتال، موضع سال‌های گذشته را اعلام و تصریح کرد: با توجه به ابهامات زیادی که ارزهای دیجیتال دارند، خرید و فروش و معامله آنها دارای اشکال است.
آیت‌الله سیستانی
از آنجایی که مسئولین بازی همستر کامبت گفته اند قرار است در آینده سکه‌های این بازی قیمت گذاری شده و به عنوان ازر دیجیتالی خرید و فروش شود، آیت‌الله العظمی سیستانی معامله ارزهای دیجیتال را جایز نمی‌دانند.
آیت‌الله العظمی نوری همدانی
آیت‌الله نوری همدانی صریحا اعلام کرده‌اند که وارد شدن به این معاملات دارای اشکال است.
آیت‌الله وحید خراسانی
آیت‌الله وحید خراسانی نیز در رابطه با حکم معاملات ارز دیجیتال اعلام کرده است که هرگونه خرید و فروش آن باطل است.
آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی
آیت‌الله زنجانی اعلام کرده‌اند که اگر وجه دریافتی در مقابل کار حلال داده شود و خلاف قانون نباشد، اشکال شرعی ندارد: «چنانچه استفاده از اینگونه ارزها خلاف قانون باشد و نوعاً مفسده اقتصادی داشته باشد، خرید و فروش آنها اشکال دارد.»
خانواده‌ها باید سواد رسانه‌ای داشته باشد
سید هدایت محمودی اصل نیز در همین رابطه، در خطبه‌های از نماز جمعه شهر لنده با بیان اینکه نات کوین و همستر از مصادیق کلاهبرداری است، گفت:«یکی از مصادیق کلاهبرداری امروز مسئله نات کوین و همستر است. این مال از راه حرام کسب می‌شود و خانواده‌ها باید در رابطه با تبلیغات فریبنده دشمنان نهایت دقت را داشته باشند.»
محمودی اصل با تاکید بر اهمیت سواد رسانه‌ای، اظهار کرد: خانواده‌ها نیز باید دقت را در بحث سواد رسانه‌ای و چنین مواردی داشته باشند.
به طور کلی می‌توان گفت از نظر مراجع تقلید از آن جایی که رمزارزها پشتوانه دقیق و روشنی ندارند و درصورتی که با پولشویی و دور زدن حق حاکمیت، اقتصاد کشور را به خطر بیندازند از نظر شرعی مشکل دارند. همچنین یکی از مصداق‌های ضرر فقهی این است که هیچ مسئولیتی در این بازار قابل پیگیری نیست و درصورتی که برای افراد مشکلی پیش بیاید و یا ارزش این رمزارزها به واسطه حاکمان این شبکه کاهش یابد، مشخص نیست که چه ضررهایی متوجه خریداران می‌شود.
خدابخش حکیمی-خبرنگار تحریریه جوان قدس
نظر شما