فعال و پژوهشگر سیاسی و اجتماعی با اشاره به معیارهای انتخاب فرد اصلح از دیدگاه حضرت علی(ع) اظهار کرد: نخستین امام شیعیان در نهج‌البلاغه شاخصه‌هایی را برای انتخاب اصلح بیان فرموده‌اند که براساس آن می‌توان تا حدود زیادی فرد اصلح را از بین سایر نامزدها تشخیص داد.
عقب‌نشینی نکردن در برابر دشمن یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک مدیر شایسته است که در نامه ۳۸ نهج‌البلاغه عنوان شده است. امام علی(ع) در این باره می‌فرمایند: «ساعات هولناک از دشمنان نهراسد و عقب ننشیند»؛ امیرالمؤمنین(ع) در نامه ۵۳ نهج‌البلاغه نیز یکی از مهم‌ترین توصیه‌های خود را نسبت به مسئولان ارائه می‌کنند و می‌فرمایند «و به دشمن خوش‌بین مباش.»
ویژگی دیگر یک مسئول شایسته از دیدگاه ایشان این است که به نظرات مردم اعتنا داشته باشد. در نامه ۵۳ نهج‌البلاغه در این باره می‌خوانیم: «و مگوی که مرا بر شما امیر ساختهاند و باید فرمان من اطاعت شود.»
برخورد با نزدیکانی که دارای فساد اقتصادی هستند ویژگی دیگر یک حاکم شایسته است که در نامه ۴۱ نهج‌البلاغه به آن اشاره شده است «اگر حسن و حسینم آنچه را تو انجام دادی انجام می‌دادند، از من نرمشی نمی‌دیدند و به مرادی نمی‌رسیدند.» عدم همراهی و به‌کارگیری دنیاطلبان که در نامه ۳۹ نهج‌البلاغه بیان شده است، حضرت امیر(ع) در این نامه می‌فرمایند: «تو دینت را تابع دنیای کسی نمودی که گمراهی‌اش معلوم است.»
ساده‌زیستی و عدم ثروت‌اندوزی یکی از شاخصه‌های مدیر و حاکم اسلامی از دیدگاه امام علی(ع) است که این مهم در نامه ۴۵ نهج‌البلاغه بیان شده است: «آگاه باش امام شما از تمام دنیایش به دو جامه کهنه، و از خوراکش به دو قرص نان قناعت کرده است.»
براساس نامه ۵۳، یکی دیگر از ویژگی‌های مدیر اصلح عدم کینه‌توزی و دشمنی در بین مردم است. در این نامه حضرت می‌فرمایند: «گره هر کینه‌ای را در مردم بگشای»، همچنین تلاش برای از بین بردن فساد نیز از دیگر شاخصه‌های انتخاب اصلح یک مسئول در همین نامه است. ایشان می‌فرمایند: «ریشه ستمکاری‌شان را با بریدن اسباب آن بخشکان.»
شاخصه انتخاب اصلح از دیدگاه امام علی(ع) نظارت بر زیردستان و انتخاب فرد شایسته برای خدمت به مردم است. ایشان در نامه ۵۳ نهج‌البلاغه در این باره می‌فرمایند: «سپس در امور کارمندانت بیندیش، و پس از آزمایش به کارشان بگمار.» این موارد از مهم‌ترین ملاک‌هایی است که حضرت امیر(ع) در مورد ویژگی‌ها و معیارهای یک حاکم و مسئول در جامعه اسلامی مطرح می‌کنند.
نظر شما