به گزارش خبرنگار قدس آنلاین، مهران محرمیان در مراسم رونمایی از ریال دیجیتال و اجرای آزمایشی آن در جزیره کیش، اظهار داشت: حدود ۹۳.۵ درصد از جمعیت بالای ۱۸ سال ایران به خدمات الکترونیکی بانکی دسترسی دارند و این موضوع نشان می‌دهد ایران در زمینه شیوه‌های نوین بانکی جزو کشورهای پیشرو است؛ ریال دیجیتال هم در این زمینه رونمایی شده و برای پرداخت‌های خرد مانند پرداخت کرایه تاکسی کارایی دارد.

معاون فناوری‌های بانک مرکزی تاکید کرد: همه اتفاقات و پیشرفت‌هایی که در حوزه بانکداری الکترونیکی داشتیم در شرایط تحریم رخ داده و مهندسان ایران هیچ وقت این موضوع را مانع پیشرفت نمی‌دانستند. به گفته وی، تجار و گردشگران خارجی‌ها زمانی که وارد ایران می‌شوند و این امکانات بانکداری الکترونیکی را می‌بینند برای آنها غیر قابل تصور است.

ایران سیزدهمین کشور دارای پول دیجیتال

محرمیان گفت: ایران با این اقدام سیزدهمین کشور دارای پول دیجیتال بانک مرکزی با امکان پرداخت خرد در دنیا است. در دنیا ۷۶ کشور در حال بررسی و تلاش برای ایجاد پول دیجیتال بانک مرکزی هستند که از این تعداد ۱۶ کشور در مرحله مطالعات مقدماتی و پیش آزمایشی، ۱۰ کشور پایلوت و آزمایشی و ۳ کشور در مرحله عملیاتی قرار دارند.

معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی به میزان تراکنش شبکه بانکی اشاره کرد و ادامه داد: هر ایرانی در روز به طور متوسط ۵ تراکنش دارد که سالیانه ۱۴ هزار همت تراکنش انجام می‌شود که این عدد در ساتنا به ۴۰ همت می‌رسد.

وی افزود: با حذف اسکناس از جیب مردم، شاهد این بودیم که مردم برای پرداخت خرد دچار مشکل می‌شدند؛ چاپ اسکناس برای حل این مشکل، این اقدام برگشت به عقب محسوب می‌شد، اما راهکارهایی در دنیا وجود دارد که ایران هم به سمت آن رفت که هم چاپ الکترونیک پول ایران است. در این زمینه تراکنش خرد را انتخاب کردیم و ریال دیجیتال هم در این فاز محدود نخواهد بود.

محرمیان گفت: ریال دیجیتال عملاً اسکناس است و تمام ویژگی‌های ریال دارد به‌جز فیزیک و قابل حرکت و نقل و انتقالات سریع را ایجاد می‌کند.معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی با اشاره به جزییات پرداخت با ریال دیجیتال تاکید کرد: با ریال دیجیتال انتقالات به سرعت انجام می‌شود. روش اول این است که با استفاده از کد دو شخص پرداخت‌کننده و دریافت‌کننده وجه منتقل می‌شود و در روش دوم بارکد QR پرداخت انجام خواهد شد.

مدیرعامل بانک ملت نیز در این جلسه گفت: نرم افزار سکه و به پرداخت بانک به منظور ارایه خدمات ریال دیجیتال به روز رسانی شده است.مدیرعامل بانک تجارت هم اعلام کرد: ریال دیجیتال یکی از اقدامات شاخص بانک مرکزی در این دوره بوده است که آثار بسیار ارزشمندی در آینده خواهد داشت. وی افزود: شیوه های موجود با تاخیر تسویه ها را انجام میدهند ولی ریال دیجیتال به صورت آنی تسویه می شود. به همین دلیل جاذبه هایی برای مشتریان دارد.

استفاده از تاکسی و خرید از اصناف با رمز ریال

هادی اخلاقی، مدیرعامل بانک تجارت نیز در این مراسم، اظهار داشت: در بانک تجارت به صورت گسترده طرح‌هایی را برای استفاده از ریال دیجیتال در این زمینه در نظر داریم که در حال تلاش برای عملیاتی کردن آن هستیم.وی ادامه داد: در جزیره کیش با بازارهای اصناف و تاکسی‌ها صحبت شده تا مردم بتوانند به صورت پایلوت از ریال دیجیتال برای خرید و پرداخت استفاده کنند تا زمینه توسعه بیشتر آن فراهم شود.

اخلاقی با بیان اینکه برای ۸۰۰ نفر از کارکنان بانک، ریال دیجیتال اختصاص داده‌ایم تا مراحل آزمایشی با سرعت بیشتری انجام شود گفت: نرم‌افزار پات لایف مربوط به بانک ملت است و خدمات ریال دیجیتال از طریق این نرم افزار ارائه می‌شود.

مدیرعامل بانک تجارت اظهار داشت: در حال حاضر به صورت آزمایشی تنها جزیره کیش را برای استفاده از ریال دیجیتال انتخاب کرده‌ایم و در صورت صلاحدید بانک مرکزی برنامه‌ای طراحی شده تا از این ابزار در سطوح گسترده‌تر و به خصوص برای اصناف استفاده کنیم. وی گفت: با پیوستن سایر بازیگران نظام بانکی و توسعه بیشتر ریال دیجیتال امیدواریم پول ریال دیجیتال بانک مرکزی به‌زودی تمام سیستم پولی و اقتصادی کشور را به یکدیگر متصل کند و خدمات متنوع جدیدی از این طریق ارائه شود.

 ایجاد کارآمدی و شفافیت در نظام پرداخت 

محمد برزگری فیروز آبادی کارشناس ارشد حوزه بانکی در گفت و گو با خبرنگار قدس گفت: ریال دیجیتال، نوعی پول الکترونیکی مبتنی بر ریال است که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طراحی و ارائه شده است. این پول دیجیتال، در واقع، تعهدی از سوی بانک مرکزی به دارندگان آن محسوب می‌شود که می‌توان از آن برای انجام تراکنش‌های مختلف مانند پرداخت، خرید و انتقال وجه استفاده کرد.

وی درباره ارائه اهداف ریال دیجیتال گفت: این رمز ارز باعث ایجاد کارآمدی و شفافیت در نظام پرداخت کشور،  کاهش هزینه‌های مبادله ،کنترل بهتر نقدینگی،  دسترسی آسان به خدمات مالی  و مبارزه با پولشویی در کشور می شود.

به گفته وی، طبق گزارش بانک مرکزی، تراکنش‌های نقدی در ایران بخش قابل توجهی از سهم کل تراکنش ها را به خود اختصاص داده است . این موضوع به معنای هدر رفتن منابع و زمان قابل توجهی در فرایند پرداخت است. ریال دیجیتال با حذف واسطه‌ها و تسریع فرایند تراکنش‌ها، می‌تواند به طور قابل توجهی به افزایش کارآمدی و شفافیت در نظام پرداخت کشور کمک کند.

 کاهش هزینه‌های مبادله و کنترل بهتر نقدینگی

وی افزود: بر اساس آمار بانک مرکزی، سالانه حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان برای چاپ، نگهداری و توزیع پول نقد در ایران هزینه می‌شود. استفاده از ریال دیجیتال می‌تواند با حذف نیاز به اسکناس و سکه فیزیکی، این هزینه‌ها را به طور قابل توجهی کاهش دهد.

برزگر گفت: در حال حاضر، بانک مرکزی به دلیل استفاده گسترده از پول نقد، نظارت دقیقی بر حجم نقدینگی در گردش ندارد. ریال دیجیتال این امکان را به بانک مرکزی می‌دهد که تراکنش‌ها را به طور دقیق رصد کند و بر حجم نقدینگی در گردش نظارت دقیق‌تری داشته باشد.

 دسترسی آسان به خدمات مالی و  مبارزه با پولشویی

این کارشناس ارشد بانکی گفت: طبق گزارشات، حدود ۱۰ میلیون نفر از ایرانیان به خدمات بانکی دسترسی ندارند. ریال دیجیتال می‌تواند با استفاده از تلفن‌های هوشمند، دسترسی این افراد به خدمات مالی را تسهیل کند.

برزگری افزود: تراکنش‌های با پول نقد به دلیل عدم شفافیت، بستر مناسبی برای پولشویی فراهم می‌کنند. ریال دیجیتال، امکان ردیابی تراکنش‌ها و مبارزه با پولشویی و جرائم مالی را به طور موثرتری فراهم خواهد کرد. همچنین برای استفاده از ریال دیجیتال، به زیرساخت‌های مناسب مانند اینترنت پرسرعت و تلفن‌های هوشمند نیاز است. با توجه به آمار وزارت ارتباطات، در حال حاضر حدود ۸۰ میلیون نفر از ایرانیان به اینترنت دسترسی دارند

تجربه موفق سایر کشورها

این کارشناس بانکی افزود: چین پیشروترین کشور در زمینه پول‌های دیجیتال ملی است. یوان دیجیتال، پول دیجیتال ملی چین، در سال ۲۰۲۰ راه‌اندازی شد و تاکنون به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار گرفته است. یوان دیجیتال در معاملات خرد و کلان، پرداخت‌های دولتی و حتی تسویه‌های بین‌المللی استفاده می‌شود. سوئد نیز کشور  در حال توسعه e-Krona، پول دیجیتال ملی خود، است. هدف از e-Krona، تکمیل پول نقد و ارائه جایگزینی کارآمدتر و امن‌تر برای آن است.

چالش های پیش روی ریال دیجیتال

وی با اشاره به اینکه مقاومت فرهنگی نیز در این باره وجود خواهد داشت افزود: برخی از افراد ممکن است به استفاده از پول نقد عادت کرده باشند و تمایلی به استفاده از پول دیجیتال نداشته باشند.

وی درباره خطرات امنیتی در این حوزه نیز هشدار دارد و افزود:  هر سیستمی که به اینترنت متصل می‌شود، در معرض خطرات امنیتی است. ریال دیجیتال نیز از این قاعده مستثنی نیست. بانک مرکزی باید تدابیر امنیتی لازم را برای محافظت از این پول دیجیتال در برابر هک و سایر حملات سایبری اتخاذ کند.

وضعیت فعلی ریال دیجیتال در حال حاضر

این کارشناس بانکی با اشاره به اینکه ریال دیجیتال در فاز پیش‌آزمایشی قرار دارد و بانک مرکزی در حال بررسی و رفع ایرادات احتمالی آن است افزود: نقش ریال دیجیتال در آینده ایران با وجود چالش‌ها، می‌تواند مزایای قابل توجهی برای اقتصاد ایران به ارمغان آورد. این پول دیجیتال می‌تواند به افزایش کارآمدی و شفافیت در نظام پرداخت، کاهش هزینه‌های مبادله، تسهیل دسترسی به خدمات مالی و مبارزه با پولشویی کمک کند. با درس‌آموزی از تجربه‌های موفق سایر کشورها و با برنامه‌ریزی دقیق و اجرای اصولی، ریال دیجیتال می‌تواند به گامی نوین در نظام پرداخت ایران و عاملی برای پیشرفت اقتصادی کشور تبدیل شود.

گفتنی است، این پول مشابه با اسکناس، تعهد بانک مرکزی به‌شکل الکترونیکی است.با اقدامات ⁧ بانک مرکزی⁩ و توسعه فاز آزمایشی خدمت جدید و عملیاتی‌شده "ریال دیجیتال" در جزیره کیش، مشتریان شبکه بانکی از تیرماه ۱۴۰۳ می‌توانند بدون استفاده از پول‌های کاغذی یا کارتهای بانکی، به‌سادگی از طریق کیف پول ریال دیجیتال و تنها با اسکن بارکد تولیدشده توسط نرم‌افزارهای ارائه‌شده، با شیوه‌های نوین خریدهای خود را انجام دهند و یا نسبت به انتقال وجه به کیف پول سایر مشتریان اقدام کنند.