به گزارش گروه فرهنگی قدس، گالری عالی حوزه هنری این روزها میزبان نمایشگاهی عاشورایی تحت عنوان «روضه بهشت» شده و مجموعهای از آثار گنجینه حوزه هنری که متعلق به هنرمندان برجسته تجسمی و برگرفته از حماسه عاشوراست را پیش روی مخاطبان و عزاداران حسینی(ع) قرار داده است.
این نمایشگاه شامل ۵ مجلس است که اولین مجلس آن با ۱۰ تابلو از نقاشان عاشورایی ۱۷ تیرماه افتتاح شد. «روضه بهشت» در واقع نمایشگاهی تلفیقی از آثار نقاشی، نقش بستن اشعار آیینی بر دیوارهای گالری و همچنین منقبتخوانی، نقالی و پردهخوانی توسط مرشدمحسن میرزاعلی است که در نتیجه تعامل هنرمندان حوزه هنرهای تجسمی و فعالان حوزه ادبیات برپا شده است.
نمایش آثاری از پیشگامان هنر عاشورایی
مجلس اول از این نمایشگاه به آثاری از مرتضی اسدی، ایرج اسکندری، کاظم چلیپا، حسین خسروجردی، زندهیاد حبیباله صادقی، غلامعلی طاهری، عبدالحمید قدیریان، مصطفی گودرزی، مرتضی گودرزی دیباج و حسین یاقوتی مزین شده و اشعار متنوعی از شاعران گذشته و معاصر در کنار هر یک از این تابلوها نقش بسته است؛ از حافظ شیرازی و محتشم کاشانی تا ابوالفضل زرویی نصرآباد، مرتضی امیری اسفندقه و ...
اشعاری که هرکدام زبان تابلوهای نقاشی شدهاند و حس و حال آنها را بیش از پیش به رخ بیننده میکشند. در یکی از تابلوهای آبستره که خالق آن مرتضی اسدی است تلفیقی از دریای به خون آغشته و شمشیرهای آخته میبینیم که شعری از محتشم کاشانی از نامآورترین شاعران مدیحهسرا، نیز به کمک توصیف احوالات آن آمده؛ «این کشتهی فتاده به هامون حسین توست، وین صید دست و پا زده در خون حسین توست/ این ماهی فتاده به دریای خون که هست، زخم از ستاره بر تنش افزون حسین توست». یا تابلوی دیگری که تیر خوردن علی اصغر(ع) را به تصویر کشیده و همه دور او در مرکز تصویر گرد هم آمدهاند و شیون میکنند و به نور متصل میشوند و هیچ شعری همچون این دو بیت از محتشم کاشانی نمیتواند شرحی بر حال این اثر باشد که؛ « در بارگاه قدس که جای ملال نیست، سرهای قدسیان همه بر زانوی غم است/ جن و ملک بر آدمیان نوحه میکنند گویا عزای اشرف اولاد آدم است».
در تابلوی دیگری که منقوش به حر بن یزید ریاحی است، دو بیتی از مرتضی امیری اسفندقه راوی گویای این اثر شده است؛ «حسین آمد و آزاد از یزیدت کرد، خلاص از قفس وعده و وعیدت کرد/ سیاه بود و سیاهی هر آنچه می دیدی، تو را سپرد به آیینه، روسپیدت کرد».
و دیگر تابلویی که آمیختن شعر و تصویر به آن معنایی دوچندان بخشیده اثری است از هنرمند فقید حبیباله صادقی درباره ظهر عاشورا و اسبهایی که در دریای خون میتازند و محاصره و نبرد امام حسین (ع) را پیش از شهادتشان به تصویر درآورده و ترکیبی از حماسه و حزن را خلق کرده است و باز هم شعری از محتشم کاشانی که زینتبخش این اثر فاخر شده است با این دو بیت؛ «از روزی که شد به نیزه سر آن بزرگوار، خورشید سر برهنه بر آمد ز کوهسار/ موجی به جنبش آمد و برخاست کوه کوه، ابری به بارش آمد و بگریست زار زار».
سیدشهابالدین شکیبا؛ قائم مقام مرکز هنرهای تجسمی و کیوریتور نمایشگاه «روضه بهشت» درباره ایده شکلگیری این نمایشگاه میگوید: از یک ماه پیش در شورای هنری حوزه تصمیم گرفتیم این نمایشگاه پنجگانه را بر مبنای پنج شاخه هنری نقاشی، خوشنویسی، پوستر، مجسمه و نگارگری برگزار کنیم.
برهمین اساس، از روز نخست محرم تا اربعین این نمایشگاه دایر است و هر ده روز یکبار به یک شاخه از هنرهای تجسمی با موضوع عاشورا میپردازد. در مجلس نخست ده تابلوی نقاشی، در مجلس دوم ده اثر پوستر و گرافیک، مجلس سوم ده اثر خوشنویسی، مجلس چهارم ده اثر نگارگری و مجلس پنجم آثار حجمی خواهد بود.
وی درباره سطح آثار ارائه شده در این نمایشگاه تاکید میکند: سعی کردیم از آثاری که متعلق به هنرمندان درجه یک حوزه هنری هستند، استفاده کنیم و به همین دلیل سطح کیفی آثار بالاست، همچنین از آثار کمتر دیده شده گنجینه هم استفاده خواهیم کرد. البته ممکن است در نمایشگاههای بعدی یکی دو اثر هم از هنرمندان خارج از حوزه هنری داشته باشیم.
میزبان آثار تازه هم هستیم
کیوریتور نمایشگاه «روضه بهشت» درباره لزوم استفاده از آثار جدیدتر و دیده نشده یادآور شد: در «روضه بهشت» سعی شده به آثار پیشگامان هنر عاشورایی در شاخههای مختلف هنرهای تجسمی پرداخته شود حتماً در مجموع این نمایشگاههای پنجگانه آثار تازه هم خواهیم داشت. اما در مرحله نخست آرشیو حوزه را در شورا بررسی میکنیم و شورای هنری همه آثاری که در این چهل و اندی سال درباره محرم خلق شده را بازبینی میکند و سپس برای حضور آثار دیگر تصمیم میگیریم که در این صورت از هنرمندان بنام میخواهیم اگر آثاری با موضوع محرم و سیدالشهدا(ع) دارند در اختیار ما قرار بدهند.
تصویر عاشورا با تلفیق آثار نقاشی و اشعار آیینی
وی درباره ابیاتی که در کنار نقاشیها روی دیوار گالری عالی جای گرفتهاند، تصریح میکند: ما همزمان یک کار ترکیبی دیگر هم انجام دادیم و آن هم تلفیق آثار نقاشی با اشعار آیینی است که این ابیات در کنار هر اثر به شکل گرافیکی قرار گرفته و برای هر تابلو دو بیت شعر آیینی مطابق با مضمون و موتیفهایی که درون اثر است و با موضوع نقاشی همخوانی دارد، انتخاب شده و به نوعی خوانشیی از خود اثر را پیش روی مخاطب قرار میدهد. این ابیات با همکاری دفتر هنرهای تجسمی و مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری انتخاب شده؛ ضمن اینکه هر روز یکی از این آثار هم به صورت موشن تولید و با تلفیق شعر مربوطه در فضای مجازی منتشر میشود.
به گفته شکیبا؛ در کنار همه اینها، در روز افتتاحیه هر کدام از نمایشگاههای پنجگانه یک اثر نقاشی قهوهخانهای هم رونمایی میشود و مرشد محسن میرزاعلی یک نقلی از همان اثر برای بازدیدکنندگان اجرا میکند.
بر اساس سخنان میرزاعلی قرار است هر ده روز یکبار یک تابلو با موضوع عاشورای حسینی رونمایی شود که ۱۰ روزه دوم به مجلس حضرت مسلم (ع)، بعد خطبه امام سجاد (ع) و بعد به مجالسی چون بازار شام اختصاص خواهد داشت.
تور مجازی نمایشگاه برای بازدیدکنندگان غیرحضوری
شکیبا در واکنش به اینکه چطور میتوان امکان بازدید بیشتری از نمایشگاه را برای مخاطبانی که به گالری دسترسی ندارند ایجاد کرد؛ میگوید: طبیعتاً همه افراد امکان حضور در گالری را ندارند، اما ما برای علاقمندان شهرستانی هم این امکان را فراهم کردیم که به نمایشگاه دسترسی داشته باشند و در سایت حوزه یک نمایشگاه مجازی داریم که در حال آمادهسازی است تا بتوانیم با یک تور مجازی از ظرفیتهای این فضا هم به خوبی استفاده کنیم.
قائم مقام مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری تاکید میکند: تمام تلاش ما در این نمایشگاه این بود که از تک بعدی بودن فاصله بگیریم و هدفمان صرفاً به نمایش درآمدن چند اثر نباشد. بنابراین این نگاه را شکستیم و با یک خوانش تازه، آثار را ارائه کردیم و اگر بتوانیم این موضوع را در نمایشگاههای دیگر هم ادامه خواهیم داد.
تابلوهای نقاشی «روضه بهشت» تا ۲۶ تیرماه مصادف با روز عاشورا در معرض دید عموم قرار دارند و روز ۱۱ محرم مجلس دوم این نمایشگاه آغاز خواهد شد. این نمایشگاه هر روز از ساعت ۹ تا ۱۹ در نگارخانه ابوالفضل عالی حوزه هنری میزبان بازدیدکنندگان است.
نظر شما