بررسی اخبار چند روز گذشته حکایت از بررسی طرح تقسیمات کشوری مشهد، طرقبه و شاندیز در شورای برنامه‌ریزی استانداری خراسان رضوی دارد که تبعات اجرای آن موجب شده مخالفت شدید نمایندگان مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی را در پی داشته باشد.

از امضای نامه مخالفت تا درخواست واکاوی رسانه‌ای

به گزارش قدس خراسان، بررسی اخبار چند روز گذشته حکایت از بررسی طرح تقسیمات کشوری مشهد، طرقبه و شاندیز در شورای برنامه‌ریزی استانداری خراسان رضوی دارد که تبعات اجرای آن در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی موجب شده مخالفت شدید نمایندگان مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی را در پی داشته باشد که نتیجه آن امضای نامه‌ای باشد که به گفته یکی از نمایندگان خطاب به استاندار خراسان رضوی بوده است.

نماینده مردم مشهد و کلات در پاسخ به این پرسش که موضوع تقسیمات کشوری مشهد، طرقبه و شاندیز چیست، عنوان می‌کند: یکی از موضوعاتی که برای سال‌ها در نظام اداری کشور بلاتکلیف بوده تعیین تکلیف مرز محدوده و حریم شهر مشهد است که این مسئله به ویژه پس از شکل‌گیری شهرستان طرقبه شاندیز تشدید شد و عملاً بلاتکلیف ماند و عمده‌ترین مسئله‌ای که سبب ایجاد این مشکل شده نبود تطابق مرز تقسیمات کشوری شهرستان‌ها با محدوده و حریم شهرهاست. 

میثم ظهوریان ادامه می‌دهد: یکی از اسنادی که می‌توانست این مسئله را تا حدودی حل کند، تعیین تکلیف طرح جامع مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری مبنی بر تعیین تکلیف مرز محدوده و حریم شهر مشهد است که در این سند محدوده و حریم شهر مشهد به طور صریح مشخص شده است اما اخیراً مطلع شدیم استانداری بنا دارد در شورای برنامه‌ریزی استان برخلاف طرح جامع مصوب مشهد، محدوده و حریم شهر مشهد را در بخش غربی تحدید یا محدود کند.

جای خالی مطالعات درباره نگرش مردم و تصمیم‌های تفکیکی

وی تبعات اجتماعی حاصل از این تصمیم را بسیار مهم می‌داند و می‌گوید: نخستین نکته‌ای که در این چارچوب لازم است به آن توجه شود تبعات اجتماعی مسئله است. در منطقه مورد اختلاف تعداد هسته‌های سکونتی و روستایی وجود دارد که به طور سنتی خود را متعلق به شهر مشهد می‌دانند و جدا شدن این مناطق از شهر مشهد می‌تواند نارضایتی جدی در مردم ایجاد کند و یکی از پرسش‌ها و نقدهای جدی ما نمایندگان مردم مشهد این است که این جنس از تصمیم‌ها نیاز به پیوست و مطالعه اجتماعی دارد و در حال حاضر هیچ گونه مطالعه‌ای در مورد نوع نگرش مردم به این مسئله و تبعات اجتماعی و امنیتی احتمالی این تصمیم صورت نگرفته است. 

این نماینده مردم مشهد در تکمیل صحبت‌های خود اضافه می‌کند: هر گونه تغییر در محدوده و حریم مصوب شده در طرح شورای عالی شهرسازی و معماری منجر به بی‌برنامگی و طولانی شدن برنامه‌ریزی و آسیب‌هایی مانند ریزدانه شدن اراضی و افزایش خرید و فروش قولنامه‌ای خواهد شد. همچنین تغییر محدوده و حریم مصوب، طرح جامع و تفصیلی را با چالش مواجه خواهد کرد. از سوی دیگر در ماده یک قانون تعاریف محدوده و حریم شهر و روستا و شهرک و نحوه تعیین آن‌ها که در سال ۱۳۸۴ در مجلس مصوب شده است بر لازم‌الاجرا بودن ضوابط و مقررات شهرسازی در محدوده شهر تأکید شده، بنابراین نقض طرح جامع مصوب شورای عالی شهرسازی با این قانون در تضاد است. در حوزه اقتصادی نیز عمده کارفرمایان و کارگران کسب و کارها و واحدهای تولیدی مستقر در این محدوده در شهر مشهد زندگی می‌کنند که عملاً الحاق این مناطق به شهر دیگر این واحدها را در انجام امور جاری اداری با چالش‌های زیادی روبه‌رو خواهد کرد.

ظهوریان ضمن اشاره به نامه‌ای در اعتراض به این تصمیم استانداری، اعلام می‌کند: در نامه‌ای که از طرف مجمع نمایندگان شهرستان‌های مشهد و کلات به استاندار خراسان نوشتیم به استناد ماده یک قانون تعاریف محدوده و حریم و همچنین تبصره ذیل بند ۲ دستورالعمل اجرایی این قانون که تأکید شده «در مواردی که استانداری تشخیص بدهد می‌توان به جای اصلاح حریم شهر، مرز تقسیمات کشوری بخش و شهرستان‌های ذی‌ربط را تغییر داد تا مغایرت رفع شود» از استاندار خواسته‌ایم تا تصمیم‌گیری در مورد محدوده مورد اختلاف به شکلی باشد که محدوده و حریم مصوب در طرح‌های جامع و تفصیلی شهر مشهد رعایت و تثبیت شود.

طرح جدایی طرقبه و شاندیز از مشهد اشتباه بود

در همین ارتباط احسان عظیمی‌راد دیگر نماینده مردم مشهد و کلات در گفت‌وگو با قدس خراسان درباره دلیل مخالفت خود عنوان می‌کند: در سال ۸۷ طبق قانون تقسیمات کشوری بخش طرقبه و شاندیز که کاملاً متعلق به شهر مشهد بود و به نوعی ییلاقات مردم مشهد محسوب می‌شد از مشهد جدا و به شهرستان‌های طرقبه و شاندیز تبدیل شدند. این طرح به هر حال اجرا شده است هر چند که در حال حاضر اعتقاد داریم این تصمیم در آن زمان اشتباه بوده است. اما قرار است روز شنبه ۳۰ تیرماه در استانداری جلسه‌ای با موضوع مشخص شدن حریم و محدوده شهر مشهد برگزار شود که سبب محدود شدن توسعه در غرب مشهد خواهد شد. 

عظیمی‌راد ادامه می‌دهد: چند نکته در این موضوع وجود دارد؛ نخست اینکه به هیچ عنوان مسئولان استانداری و مسئولانی که ممکن است با تغییر دولت مسئولیت خود را واگذار کنند واقعاً این اجازه را ندارند تا در این شرایط حساس چنین تصمیم مهمی را بگیرند و توسعه شهر مشهد را محدود کنند، کلانشهر مشهد یکی از کلانشهرهای کشور است که به جهت اینکه زائر زیادی در این شهر داریم و قطعاً سطح مهاجرت‌پذیری به این شهر زیاد است و از طرفی شهر به جهت تنفسگاهی قطعاً نیازمند این است که مسیر توسعه خودش را داشته باشد و باید گفت این توسعه به معنای بیش از حد بزرگ‌تر شدن نیست اما اینکه شهر را هم محدود کنیم و مسیر تنفسگاهی آن را هم ببندیم منطقی نیست.

وی ضمن اشاره به توسعه از سمت شرق مشهد، می‌گوید: ممکن است گفته شود مثلاً شهر مشهد دیگر از غرب نباید توسعه یابد و از شرق یا شمال شرق توسعه پیدا کند که این مسیر توسعه غرب را نقض نمی‌کند و نباید با توجه به شرایط خاص مشهد جلو توسعه شهر مشهد گرفته شود. 

نماینده مشهد در مجلس شورای اسلامی بر موضوع تأمین آب شهر مشهد تأکید می‌کند و ادامه می‌دهد: طرقبه و شاندیز که سمت غرب مشهد محسوب می‌شود و ییلاقات در آن قرار دارد و بخشی از تأمین آب شرب مشهد از چاه‌های این منطقه است، متأسفانه تقسیمات واقعاً غیرحرفه‌ای در گذشته صورت گرفته، نکاتی در این زمینه وجود دارد که با اشاره به موضوع بحران آب مشهد حتماً باید به تبعات این تصمیم توجه شود و باید گفت وقتی در موضوع حفر یک چاه برای تأمین آب مشهد در یک شهرستان در اطراف مشهد مسئولان آن شهرستان اجازه این حفاری را نداده‌اند چطور می‌توان نسبت به مسائل آینده بی‌تفاوت بود؟ بحث تأمین آب شرب دومین دغدغه است که واقعاً وجود دارد و نباید در این قضیه مسئولان استانداری سطحی‌نگری کنند.

عظیمی راد نکته سوم مخالفت با این تصمیم را تبعات فرهنگی، اجتماعی و امنیتی می‌داند و عنوان می‌کند: در کنار مباحث تأمین آب و توسعه نباید از سایر آسیب‌ها غافل شد، محدود کردن مشهد در سمت غرب ممکن است در حوزه اجتماعی مخاطراتی در ذهن و روان مردم ایجاد کند و حتی ممکن است در خیلی از مسائل مانند مدیریت خدمات شهری، ساخت و سازها و اراضی مسائلی به وجود بیاورد که کمتر از آسیب‌های عنوان شده قبلی نباشد و باید مطالعات جدی در این زمینه‌ها صورت بگیرد.

وی به جلسه مشترک نمایندگان مردم مشهد و کلات و تنظیم نامه‌ای در این خصوص در روزهای گذشته اشاره می‌کند و می‌گوید: در جلسات برگزار شده با سایر نمایندگان مردم مشهد قرار شد ما با این تصمیم مخالفت کنیم، هر چند در گذشته هم این موضوع مطرح بوده و استانداری منتظر اعلام وزارت کشور بوده اما به نظر می‌رسد بهتر است دوستان در استانداری با توجه به تغییر دولت و اهمیت و حساسیت موضوع تصمیمی فوری در این زمینه نگیرند و از این مخالفت تمکین کنند تا در موضوع تقسیمات کشوری مشهد، طرقبه و شاندیز اساسی‌تر فکر شود تا آسیبی جدی به شهر مشهد وارد نشود و برای همین منظور نامه‌ای تنظیم شد تا دوستان ما در استانداری بدانند که نمایندگان مشهد الرضا(ع) و کلات با این مسئله واقعاً مشکل دارند و طبیعتاً باید دقت و توجه لازم را نسبت به این مسئله داشته باشند.

ضرورت طرح موضوع در آستانه تغییر دولت چیست؟

این نماینده مردم مشهد در پاسخ به این پرسش که طرح این موضوع در آستانه تغییر دولت آیا ضرورتی داشته است یا خیر، توضیح می‌دهد: به شخصه پاسخ روشنی برای این موضوع ندارم و نمی‌دانم اصلاً چرا در این شرایط این موضوع مهم مطرح می‌شود. این موضوع در سال گذشته مطرح بوده و حتی کارشناسانی نقشه‌های 

فی مابین حریم شهر مشهد و طرقبه شاندیز را رصد کرده‌اند و فرماندار مشهد در پاسخ به پرسش خبرنگاری گفته بود به هر حال این محدوده تقریباً مشخص شده و منتظر اعلام وزارت کشور هستیم و جلسه استانداری هم شاید در موضوع ابلاغ اعلام وزارت کشور باشد که در هر حال من مطمئن هستم ما پنج نماینده مردم مشهد حقیقتاً از جریان مطلع نیستیم، مطلع از این نظر که در ۳۰تیر ماه چنین جلسه‌ای در استانداری برگزار خواهد شد.

وی تشریح می‌کند: به هر حال مثلاً یک ماه پیش یا ۱۰ روز پیش باید با ما هم جلساتی برگزار می‌شد تا اگر ابلاغ یا کاری قرار به انجام است دست‌کم نمایندگان مردم در جریان باشند تا در آینده بتوانند پاسخگوی مردم و در کنار مسئولان نسبت به تبعات هر تصمیمی نقش‌آفرینی لازم را داشته باشند و متأسفانه این از خطاهای استانداری است که به وزن نمایندگان مردم در این موضوع توجه نکرده است و اگر این کار را بدون هماهنگی و اطلاع انجام دهند خروجی خوبی نخواهد داشت اما مردم مشهد باید بدانند نمایندگان آن‌ها مخالف محدود شدن مشهد که آسیب‌هایی برای مردم این شهر و زائران دارد، هستند و همین عدم اطلاع سبب شد نامه مخالفت با این تصمیم توسط نمایندگان به امضا برسد.

عظیمی‌راد به ضرورت به‌روز شدن مطالعات اشاره می‌کند و می‌گوید: اوضاع مشهدالرضا(ع) با شرایط سال ۸۷ که طرقبه و شاندیز از آن جدا شد و حتی سال گذشته متفاوت شده و برای این تصمیم نیاز است یک نگاه کارشناسی در حد کلان شکل بگیرد و اگر حتی در سال گذشته کار کارشناسی صورت گرفته ابتدا به‌روز شود. اگر از طرح کارشناسی شده‌ای صحبت می‌شود مشخص باشد این طرح چگونه صورت گرفته و آیا نگاه نخبگانی و علمی در آن وجود دارد به نحوی که مسائل متعدد در محدود شدن غرب مشهد بررسی شده و مشخص باشد هر مسئله‌ای چه راهکاری دارد، دولت به هر حال دچار تغییر است و من فکر می‌کنم این تصمیم مهم نباید در این مقطع زمانی گرفته شود و یک بار باید دوباره در سطح کلان مثلاً نمایندگان دو شهر و مسئولان به هر حال اجرایی استان به بررسی موضوع بپردازند.

وحدت ناموجود

نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی ادامه می‌دهد: امروز مشکلات بسیار عدیده‌ای در زمینه حجم جمعیت، گسترش حاشیه‌نشینی، بحران جدی آب، معضلات امنیتی و فرهنگی و توسعه زیرساخت‌ها در مشهد وجود دارد و می‌طلبد ما نگاه دقیق‌تر و جدیدتری به تقسیمات کشوری مشهد، طرقبه و شاندیز داشته باشیم. به عنوان مثال فردا اگر تصمیمی در استانداری گرفته شود و از پس‌فردا حجم روانی و انتقادهای مردمی به سمت این تصمیم‌گیری رفت نمایندگان مردم به دلیل اینکه اطلاعی نداشتند نمی‌توانند پاسخ مردم را بدهند و خود افراد تصمیم‌گیر باید به مطالبات مردم پاسخگو باشند.

عظیمی‌راد با تأکید بر وضع کنونی مشهد تشریح می‌کند: حتماً هماهنگی‌هایی باید میان مسئولان انجام شود که دست‌کم اگر تصمیمی هم گرفته شد همه مسئولان متفق با هم باشند و وحدتی در این زمینه وجود داشته باشد، به نظرم این دو عامل مهم سبب می‌شود به این نتیجه برسیم یا چنین جلسه‌ای برگزار نشود یا اینکه اجازه بدهند بررسی دقیق‌تری انجام شود و بر اساس آن جلسات بعدی برای تصمیم‌گیری برگزار شود و از اصحاب رسانه و حتی مردم یعنی عموم مردم درخواست می‌کنیم در این فرصت کم ضمن کسب اطلاع به واکاوی موضوع بپردازند تا پیش از هر تصمیمی، در خصوص نتایج آن بتوانیم به جمع‌بندی بهتری برسیم. 

اینکه شهر مشهد به دلیل میزبانی سالانه از ۳۰میلیون زائر مسائل متعددی دارد بر کسی پوشیده نیست اما این پرسش به قوت خود باقی می‌ماند که در آستانه تغییر و تحولات دولتی طرح موضوعی به این مهمی چه ثمری دارد و اگر براساس این تعجیل تصمیمی گرفته شود تبعات آن را مردم مشهد و طرقبه شاندیز شاهد خواهند بود و ممکن است یک تصمیم اشتباه انبوهی از مشکلاتی باشد که اثری از مسئولان تصمیم‌گیر برای پاسخ‌گویی وجود ندارد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.