پتروپالایشگاه‌ها که از ترکیب پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها به وجود می‌آیند، واحدهای صنعتی پیشرفته، پیچیده و نوینی هستند که زمینه را برای بهره‌مندی کشور از درآمدهای ارزی بالا فراهم می‌کنند.
محصولات پتروپالایشگاهی به حدی ارزآوری دارند که امروزه کشورهای توسعه‌یافته در کنار پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها به توسعه این واحدهای صنعتی پرسود مبادرت کرده‌اند. به طور مثال، مینی‌پتروپالایشگاه‌ها در چین طی سال‌های گذشته مصرف‌کننده بخش زیادی از نفت کشورمان بودند و سودآوری بالایی برای خودشان داشتند. به زعم کارشناسان، توسعه این مینی‌پتروپالایشگاه‌ها در کشور نسبت به راه‌اندازی پتروپالایشگاه‌های بزرگ مزیت بیشتری برایمان دارد.
خام‌فروشی از همه جهات برایمان ضرر دارد. بر اثر این امر، زمینه اشتغالزایی را در کشور از بین می‌بریم، صنایع داخلی را به لحاظ محصولات پتروپالایشگاهی به خارج از کشور وابسته نگه می‌داریم و از ارزآوری بالای پتروپالایشگاه‌ها محروم می‌شویم.
واقعیت این است که کشورهای توسعه‌یافته تمایل ندارند صاحبان مواد خام به تولید محصولات نهایی بپردازند. ترجیح آنان این است که ما همچنان صادرکننده مواد خام باشیم و ارزش افزوده حاصل از تولیدات نهایی را به آن‌ها تقدیم کنیم.
مجلس قانون تخصیص تنفس خوراک را با هدف توسعه پتروپالایشگاه‌ها و جذب سرمایه مصوب کرده است. متأسفانه این مصوبه در عمل به مشکل خورده و هنوز پتروپالایشگاه‌ها نتوانسته‌اند از این مشوق قانونی بهره ببرند.
بسیاری بر این عقیده‌اند که اگر پتروپالایشگاه‌های فعلی نتوانند از مشوق تخصیص خوراک استفاده کنند، دیگر سرمایه‌گذاران انگیزه خود را برای ورود به این حوزه از دست خواهند داد. به زعم آنان، توسعه پتروپالایشگاه‌ها و اجرای قانون تخصیص تنفس خوراک باید با جدیت در دستور کار وزارت نفت باشد.
در ادامه نظرات سیدابوالحسن مصطفوی غمام، نماینده رزن و درگزین را در مجلس در خصوص لزوم توسعه پتروپالایشگاه‌ها و اجرای مشوق‌های قانونی مربوط به آن‌ها می‌خوانید.
مصطفوی با اشاره به این موضوع که نیازمند عزم حاکمیتی برای سامان دادن به امور در حوزه انرژی هستیم، تصریح کرد: نیاز است به سیاست‌گذاری‌های صحیح در حوزه انرژی بپردازیم و ضمن استفاده از وسایل کم مصرف و هوشمند و مدیریت مصرف به استفاده از فرصت‌ها بپردازیم.
وی ادامه داد: فاصله گرفتن از خام‌فروشی نیز باید در دستور کار باشد و دولت برایش چاره‌اندیشی کند. اگر همتی در دولت وجود داشته باشد، کارهای زیادی می‌توانیم در حوزه‌های مختلف و از جمله در بخش انرژی انجام دهیم.
عضو مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: خام‌فروشی مضرات زیادی برای کشور دارد. از یک طرف نفت و گاز را به صورت خام با قیمت ناچیز صادر می‌کنیم و در طرف مقابل، محصولات نهایی و فرآوری شده را از همان کشور با قیمت بالا وارد می‌کنیم. این روند به نفع کشور نیست و باید در آن تجدیدنظر کنیم.
مصطفوی گفت: بخش زیادی از محصولات پتروپالایشگاهی در صنایع داخلی مصرف دارند. بنابراین، توسعه پتروپالایشگاه‌ها می‌تواند بستری برای رونق گرفتن صنایع و افزایش اشتغال باشد.
وی ادامه داد: حتی در پتروشیمی‌ها نیز به خام‌فروشی مبادرت می‌کنیم. محصولات را در حلقه‌های اول صادر می‌کنیم و از ارزش افزوده تولیدات نهایی بی‌بهره هستیم. در حوزه‌های مختلف از جمله کشاورزی نیز خام‌فروشی داریم. به طور مثال، رازیانه را با قیمت بسیار ناچیز صادر می‌کنیم و روغن آن را با قیمت بالا و گزاف وارد می‌کنیم.
نماینده رزن و درگزین در مجلس خاطرنشان کرد: توسعه پتروپالایشگاه‌ها به لحاظ اشتغال‌آفرینی و مقابله با تحریم‌ها نیز برایمان مزیت دارد. اگر به توسعه این واحدهای صنعتی مبادرت کنیم، تا حد زیادی شغل جدید به وجود می‌آید. محصولات پتروپالایشگاهی نسبت به ماده خام اولیه قابلیت تحریم‌پذیری کمتری هم دارند.
مصطفوی در خصوص عدم اجرای قانون تنفس خوراک که با هدف توسعه پتروپالایشگاه‌ها مصوب شده است، تصریح کرد: در زمینه‌های مختلف از جمله در بخش کشاورزی و انرژی مشوق‌هایی در قانون مصوب شده است که اجرایی نمی‌شود.
وی ادامه داد: اگر همان طور که آقای پزشکیان مطرح کردند، قانون برنامه هفتم توسعه و قوانین مجلس را اجرایی کنیم، نیازی به قانون‌گذاری‌های جدید نداریم. توسعه پتروپالایشگاه‌ها مهم‌ترین راهکار در زمینه خنثی سازی تحریم‌ها و توسعه زنجیره ارزش نفت خام است و متاسفانه مشوق‌های قانونی مصوب شده، اجرایی نمی‌شوند. اجرای این قوانین به توسعه پتروپالایشگاه‌ها کمک ویژه خواهد کرد. نیاز است دولت چهاردهم زیرساخت‌های لازم را برای اجرای این مشوق‌ها مبتنی بر اعطای تنفس خوراک و همچنین تهاتر روزانه 300 هزار بشکه نفت با تجهیزات پتروپالایشگاهی به وجود بیاورد و به سمت اجرای آن گام بردارد.
وی ادامه داد: باید به ایجاد بسترهای لازم برای جذب سرمایه‌ها به منظور توسعه پتروپالایشگاه‌ها اقدام کنیم. دولت باید اموری مانند تأمین خوراک، برق، زمین و... را تضمین کند. به نحوی که سرمایه‌گذاران بستری برای فعالیت داشته باشند.
نظر شما