قدس؛ به نقل از شبکه خبری بلومبرگ؛ زمانی که رئیس‌جمهور پوپولیست تونس پنج سال پیش قدرت را در دست گرفت، این موفقیت را مقابل یک دوجین از رقبای سرسختش در انتخابات آزادانه‌ای به دست آورد- که این روزنه امید را ایجاد کرده بود که این کشور در جهان عرب به یک فانوس دموکراتیک نادر و کمیاب تبدیل خواهد شد.
اما حالا در شرایطی که قیس سعید ۶۶ ساله به دنبال انتخاب مجدد وارد رقابت رای‌گیری می‌شود، کسانی که با رژیم‌های استبدادی منطقه آشنا هستند و از این موضوع اطلاع دارند که دیکتاتورهای این منطقه انتخابات را صرفاً برای مشروعیت بخشیدن به حکومت‌شان مورد استفاده قرار می‌دهند، شباهت‌های زیادی بین او و دیگر حکام منطقه مشاهده می‌کنند.
این استاد سابق قانون اساسی در انتخابات ریاست‌جمهوری تونس با دو رقیب روبروست- که یکی از آن‌ها همین اواخر به اتهام جعل زندانی بوده است. در حقیقت در تونس این روزها همه به نوعی متهم سیاسی محسوب می‌شوند؛ دستگیری‌های دسته‌جمعی ضربات و آسیب‌های زیادی به بزرگ‌ترین حزب اپوزیسیون وارد کرده؛ مطبوعات تقریباً همگی دهان‌بسته شده‌اند؛ و اشخاص عادی هم با کوچک‌ترین موضع‌گیری سیاسی می‌توانند به زندان بیفتند- و همه این‌ها به این دلیل است که قیس سعید با برانگیختن احساسات میهن‌پرستانه فوق افراطی هر اتفاقی را به توطئه‌های خارجی نسبت داده و نسبت به آن هشدار می‌دهد.
این‌ها همه تصویری واضح از عقب‌نشینی تاریخی تونس است و نشان می‌دهد که این ملت شمال آفریقا از زمان سرنگونی دیکتاتور دیرینه‌سالش زین‌العابدین بن‌علی در سال ۲۰۱۱- که موجی از قیام‌های متوالی را در کشورهای عربی، از مصر تا لیبی و سوریه و یمن به دنبال داشت- تا چه حدی به عقب برگشته است.
در واقع در شرایطی که بعد از آن ناآرامی‌ها بسیاری از کشورهای عربی خیلی زود تسلیم جنگ یا سرکوب‌ها و ناآرامی‌های جدید شدند؛ تونس اما توانست خود را از درگیری در این بدترین اتفاقات متصوره وارهاند؛ ولی با این حال مشاجره‌های نخبگان سیاسی جدید این کشور- از جمله اسلام‌گرایان میانه‌رو- معضلات و مسائل سیاسی و اقتصادی را عمیق‌تر کرده و در عین حال درها را برای سو استفاده افرادی مانند سعید باز کرد.
در اواخر سال ۲۰۲۱ قیس سعید قدرت را در گستره وسیعی به دست گرفت. او پارلمان را تعطیل کرد و برای قوه قضاییه نیز مشکلات زیادی به وجود آورد. اعتراضات مردمی در قبال این سو استفاده‌ها البته محدود بود- که شاید دلیلش این بود که تونسی‌ها حتی با این که از حرکات او خوش‌شان نیامد، اما علاقه‌شان به مخالفان سیاسی او کمتر بود [و قیس سعید را حتی با این سو استفاده‌ها هم به اپوزیسیون تونس ترجیح می‌دادند].
در این میان تصمیم پرزیدنت قیس سعید برای رد کردن کمک‌های صندوق بین‌المللی پول باعث شده اقتصاد تونس هم‌چنان در رکود باقی بماند و تنها روزنه امید اقتصادی این کشور رونق ناگهانی و غافلگیرکننده صادرات روغن زیتون و البته کمک‌های مالی گاه به‌گاه کشورهایی مانند عربستان سعودی باشد.
در چنین وضعیتی یکی از معدود دوستان جدید تونس رهبر دست‌راستی ایتالیا خانم جورجیا ملونی است که از دولت تونس حمایت مالی می‌کند و در ازای آن از این کشور می‌خواهد مانع عبور غیرقانونی مهاجران از دریای مدیترانه شود.
حالا در شرایطی که بسیاری از راه‌های بهبود ممکن است برای مردم تونس مسدود شده باشد، اما برای جمعیت اکثراً جوان این کشور هر اتفاقی می‌تواند یک فرصت جدید باشد- و این یعنی دیکتاتوری جدید تونس ممکن است روی بمب ساعتی دیگری نشسته باشد!
نظر شما