گاهی اوقات برایمان اتفاق می‌افتد که دلمان می‌گیرد. گاهی انگار دنیا با همه زیبایی‌ها، تنوع‌ها و نعمت‌های رنگارنگش، تنگ می‌شود و در پیش چشمانمان رنگ می‌بازد و نمی‌تواند گشایشی در حال ما ایجاد کند. شاید علتش این باشد که وجود ما انسان‌ها دو بخشی است؛ بخشی مادی و بخشی ملکوتی. بخشی با ماده تأمین می-شود و بخشی مشتاق ملکوت است. در حقیقت همه لذت‌های دنیا فقط بخشی از وجود ما را پر می‌کند. بخش دیگری از وجود ما با این چیزها سیراب نمی‌شود. انگار بخشی از وجود ما بهانه ملکوت را می-گیرد و در پی آن بهشتی بوده که محل سکونت او بوده است. حال پرسش این است که در این دنیای خاکی، بوی بهشت را از کجا پیدا کنیم؟

نفحات صبح دانی به چه روی دوست دارم؟

هر چند که ما تبعیدشدگان از بهشت هستیم اما در طول حیاتمان ممکن است نسیم بهشتی نصیبمان شود. شاید به همین دلیل است که گاه دلتنگ و آرزومندش می‌شویم. پیامبر خدا(ص) در این باره فرموده‌اند: «همانا از سوی پروردگار شما در طول عمرتان نسیم‌هایی می‌وزد، پس خود را در معرض آن‌ها قرار دهید، باشد که نسیمی از آن نفحات به شما بوزد و زان پس هرگز به شقاوت نیفتید». [کنز العمّال: ۲۱۳۲۴]

این نسیم بهشتی که به گفته بزرگان و عرفا از جانب پروردگار به سوی ما می‌آید تا دل‌های ما را بیدار کند در روزها، ساعت‌ها و زمان‌ها مخفی است و گاه در مکان‌هایی نیز وجود دارد و در انتظار دیدن عملی از ماست تا به سوی ما بیاید و ما را به پروردگارمان پیوند بزند. در حقیقت هر جا که نسیمی از معنویت و ارتباط با خدا باشد، می‌تواند قطعه‌ای از بهشت باشد، همان گونه که بر اساس روایت‌ها هر انسانی‌ می‌تواند با کردار خود، قبرش را به باغی از باغ‌های بهشتی تبدیل کند. آنچنان که امام سجاد(ع) فرمود: «بدانید که قبر باغی است از باغ‌های بهشت، یا گودالی از گودال‌های جهنم است، پس آن ‌را با اعمال صالحتان، خوابگاه و آرامگاه خود قرار دهید». (تفسیر القمی، ج ۲، ص ۹۴)

خاک بهشتی

علاوه بر این در آموزه‌های دینی برخی مکان‌ها نیز به صورت ویژه، ‌ «بوستانی از بوستان‌های بهشت» معرفی شده‌اند:

به عنوان مثال:

      پیامبر(ص) می‌فرمایند: میان قبر و منبر من باغی از باغ‌های بهشت است.

      امام صادق(ع) فرمود: «چه خوب مسجدی است مسجد کوفه. در آنجا هزار پیامبر و هزار وصی نماز خوانده‌اند و از آنجا تنور (در طوفان زمان حضرت نوح(ع) فوران کرد و در همین مسجد، کشتی معروف حضرت نوح(ع) ساخته و پیراسته شد و سمت راست آن مسجد، مکان خشنودی الهی است (جایگاه خانه امیرمؤمنان علی(ع) و اولاد آن ‌حضرت) و وسط آن مسجد، باغی از باغ‌های بهشت است...».

      امام صادق(ع) فرمود: «حریم تربت جدم سیدالشهدا(ع) حرمت ویژه‌ای دارد که هر کسی حق آن ‌را بشناسد و بدان ‌جا پناه برد، در امان می‌ماند. سپس فرمود: تربت جدم از هر طرف تا ۲۵ ذراع (حدود ۵/۱۲ متر) پناهگاه خداوند است. این محدوده، بوستانی از بوستان‌های بهشت است. آنجا درهای آسمان باز است و فرشتگان با دعا و نیایش و عبادت زائران از آنجا به آسمان عروج می‌کنند. هر فرشته‌ای که در آسمان و یا زمین است مشتاقانه از خدا درخواست می‌کند تا رخصت یابد و به زیارت حسین(ع) شرفیاب شود. از آن معراج، دسته‌ای از فرشتگان فرود می‌آیند و دسته‌ای بالا می‌روند». (کافی، ج ‌۴، ص ۵۸۸)

      امام باقر(ع) می‌فرمایند: میان دو کوه طوس خاکی است که از بهشت آورده شده است. هر که به آن خاک برای زیارت قدم گذارد، روز قیامت از آتش دوزخ ایمن باشد.

باغ بهشت و محل رفت و آمد فرشتگان

سفر حج و زیارت مرقد پیامبر(ص) فرصت بسیار خوبی برای وارد شدن در یکی از این باغ‌های بهشتی است. اما شاید این امکان برای ما کمتر فراهم باشد. اگر احساس کردید دلتان هوای بهشت کرده است، بهشت نزدیک‌تری هم هست و آن تربت امام هشتم(ع) است. قطعه زمینی که در روایت‌های متعدد باغی از باغ‌های بهشت خوانده شده و در شبانه‌روز محل رفت و آمد فرشتگان است. در این خاک بهشتی می‌توانید همه دلتنگی‌های دنیا را برطرف کنید و پر از بوی بهشت شوید.

حرف آخر...

همان طور که در ابتدا شرحش آمد براساس برخی از اعمال مانند یاد مرگ، محبت امام علی(ع)، شرکت در مجلس علما و... قبر مؤمنان نیز می‌تواند مانند قطعه‌ای از بهشت باشد. خوب است زمانی که به زیارت علی بن موسی الرضا(ع) می‌آییم از ایشان بخواهیم به برکت مرقد مطهر و بهشتی‌شان به ما نیز مدد برسانند تا در خانه قبر دور از آتش و دوزخ باشیم و نفحات بهشتی شامل حالمان شود.

خبرنگار: آزاده خلیلی