تنفس خوراک به عنوان یکی از مشوق‌های حیاتی در برنامه هفتم توسعه برای پتروپالایشگاه‌ها، نقشی کلیدی در جذب سرمایه‌گذاران و ایجاد زیرساخت‌های پایدار برای صنعت انرژی کشور ایفا می‌کند. این طرح با فراهم کردن امکان دسترسی بدون هزینه به خوراک در سال نخست، به پتروپالایشگاه‌ها فرصت می‌دهد تا بدون فشار اقتصادی و با اطمینان بیشتری وارد فاز تولید شوند.
اهمیت این امتیاز نه تنها در کاهش ریسک‌های مالی، بلکه در تسریع روند سرمایه‌گذاری و آغاز فعالیت‌های تولیدی نمایان است. با توجه به تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های موجود، تنفس خوراک به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی اطمینان می‌دهد که با ورود به صنعت پتروپالایش، می‌توانند با شرایط بهینه و سودآوری مطلوب فعالیت کنند. این سیاست با هدف ایجاد ارزش افزوده از نفت خام و جلوگیری از خام‌فروشی تنظیم شده و به کشور امکان می‌دهد در مسیر توسعه پایدار و استقلال اقتصادی گام بردارد.
در همین راستا با اسماعیل سیاوشی، نماینده مجلس شورای اسلامی، گفت‌وگویی انجام دادیم تا دیدگاه‌های ایشان را در خصوص اهمیت تنفس خوراک و نقش مشوق‌های برنامه هفتم توسعه در رشد و شکوفایی صنعت پتروپالایشگاه‌ها جویا شویم.
صنعت پتروپالایشگری با چالش سرمایه‌گذاری بالا روبروست
سیاوشی می‌گوید: در برنامه توسعه‌ای، سیاست‌های اقتصادی کشور به سمت کاهش خام‌فروشی نفت و استفاده از ظرفیت‌های داخلی برای تولید محصولات با ارزش افزوده پیش رفته است. توسعه پتروپالایشگاه‌ها به عنوان مراکز تولید فرآورده‌های نفتی و محصولات فناورانه، یکی از مهم‌ترین گام‌های کشور برای رسیدن به این هدف به شمار می‌رود. از آنجا که صنعت پتروپالایشگری با چالش‌های سرمایه‌گذاری بالا، پیچیدگی‌های تکنولوژیکی و نیاز به زیرساخت‌های قوی روبه‌رو است، اعطای مشوق‌های مناسب به بخش غیردولتی به عنوان راهکاری کارآمد در برنامه هفتم توسعه مورد توجه قرار گرفته است. در این میان، تنفس خوراک به عنوان یکی از کلیدی‌ترین امتیازات، نقش موثری در جذب سرمایه‌گذاران و تقویت پتروپالایشگاه‌ها ایفا می‌کند.
نماینده مجلس شورای اسلامی خاطرنشان می‌کند: تنفس خوراک به پتروپالایشگاه‌ها در سال اول فعالیت، به این صنعت امکان می‌دهد بدون فشار مالی شدید و با اطمینان بیشتری وارد فاز تولید شود. با این امتیاز، پتروپالایشگاه‌ها می‌توانند خوراک مورد نیاز خود را بدون پرداخت هزینه اولیه دریافت کنند که این سیاست، به کاهش هزینه‌های اولیه کمک شایانی می‌کند. کاهش ریسک مالی و کوتاه شدن زمان بازگشت سرمایه، از جمله نتایج ملموس این مشوق است که به‌ویژه در شرایطی که کشور با تحریم‌های اقتصادی مواجه است، به ایجاد اطمینان در سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی منجر می‌شود. علاوه بر این، پتروپالایشگاه‌ها در سال اول، زمان بیشتری برای استقرار و تثبیت زیرساخت‌ها، بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین و افزایش ظرفیت تولید خواهند داشت که همگی به رشد پایدار این صنعت کمک می‌کنند.
پتروپالایشگاه‌ها ابزاری استراتژیک در توسعه اقتصاد غیرنفتی
سیاوشی خاطرنشان می‌کند: یکی از پیامدهای مثبت سیاست تنفس خوراک، تولید محصولاتی با ارزش افزوده بالاست که به جای خام‌فروشی نفت، به کشور امکان می‌دهد تا به تولید فرآورده‌های متنوع بپردازد. این فرآورده‌ها نه تنها برای تامین نیازهای داخلی به کار می‌روند، بلکه با صادرات آن‌ها می‌توان منابع ارزی کشور را تقویت کرد. همچنین، این محصولات به دلیل فرآیند پیچیده تولید و ماهیت فناورانه خود، کمتر تحت تأثیر تحریم‌ها قرار می‌گیرند و در بازارهای جهانی جذابیت بالایی دارند. به این ترتیب، پتروپالایشگاه‌ها می‌توانند به عنوان ابزاری استراتژیک در توسعه اقتصاد غیرنفتی و کاهش وابستگی به صادرات نفت خام ایفای نقش کنند.
وی ادامه می‌دهد: در کنار سیاست تنفس خوراک، برنامه هفتم توسعه به پتروپالایشگاه‌ها این امکان را می‌دهد که از ظرفیت تهاتر نفت برای واردات تجهیزات و ماشین‌آلات مورد نیاز خود استفاده کنند. این سیاست هوشمندانه، به پتروپالایشگاه‌ها اجازه می‌دهد تا با استفاده از نفت خام به عنوان مبادله، به تجهیزات پیشرفته‌ای دست یابند که برای تقویت زیرساخت‌های تولیدی و بهبود کیفیت محصولات ضروری است. این رویکرد نه تنها فشار بر ذخایر ارزی کشور را کاهش می‌دهد، بلکه از واردات کالاهای غیرضروری و کم‌ارزش نیز جلوگیری می‌کند، چرا که نفت تهاتر شده صرفاً به واردات تجهیزات حیاتی و موثر برای صنعت اختصاص می‌یابد.
امکان تولید محصولات فناورآنه با تنفس خوراک و تهاتر نفت
نماینده مجلس شورای اسلامی خاطرنشان می‌کند: از سوی دیگر، این مشوق‌ها و سیاست‌های حمایتی باعث تقویت و رشد تولیدات داخلی و ایجاد زنجیره‌های تولیدی داخلی می‌شوند. پتروپالایشگاه‌ها با استفاده از تنفس خوراک و تهاتر نفت، می‌توانند خوراک دریافتی را به محصولات متنوع و فناورانه تبدیل کنند و به تعاملات اقتصادی بین‌بخشی با شرکت‌های دانش‌بنیان بپردازند. این همکاری‌ها زمینه‌ساز ایجاد زنجیره‌های تامین داخلی، انتقال تکنولوژی‌های پیشرفته و ارتقای نوآوری در صنایع داخلی است. همچنین، پتروپالایشگاه‌ها به عنوان نهادهای صنعتی پیشرو، با تولید محصولات فناورانه، به تامین نیازهای داخلی و همچنین حضور در بازارهای بین‌المللی می‌پردازند و ارزآوری پایدار را برای کشور به ارمغان می‌آورند.
سیاوشی در پایان افزود: در نهایت، این مجموعه سیاست‌ها به عنوان پایه‌ای برای توسعه پایدار و استقلال اقتصادی کشور عمل می‌کنند. با کاهش وابستگی به خام‌فروشی نفت و تمرکز بر تولید محصولات فناورانه و با ارزش افزوده بالا، کشور قادر خواهد بود نه تنها به یک تولیدکننده پیشرفته در عرصه محصولات پالایشی تبدیل شود، بلکه با افزایش توان صادراتی، نقش مهم‌تری در تجارت جهانی ایفا کند. این استراتژی به عنوان الگویی برای دیگر بخش‌های اقتصادی نیز مطرح می‌شود و با حمایت از تولید داخلی و تقویت زنجیره‌های تولید، می‌تواند به استقلال و شکوفایی اقتصادی کشور کمک کند و راه را برای دستیابی به یک اقتصاد مقاوم و تحریم‌ناپذیر هموار سازد.
نظر شما