حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی فاضل، مدیر حوزه‌های علمیه خواهران در دیدار مدیران مدارس علمیه خواهران استان لرستان که در سالن اجتماعات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد، با اشاره به اهمیت جایگاه خدمت و مسئولیت‌پذیری در جامعه، بیان کرد: امروز به واسطه توفیقی که خداوند به ما داده است، توانسته‌ایم در راستای «انسان‌سازی» قدم برداریم و اگر قرار است دین و دیانتی در کشور حکم‌فرما باشد، به‌واسطه انسان‌های تربیت شده توسط امثال من و شما حاصل می‌شود و این موضوع خیلی مهم است که مخلوق و مصنوع ما چه چیزی باشد.

وی ادامه داد: در زیارت‌نامه انصار خوانده می‌شود؛ «بِأبی أنْتُم وَ أُمّی طِبْتُمْ وَ طابَتِ الاَْرْضُ الَّتی فیها دُفِنْتُمْ»، زمینی که پذیرای بدن ائمه اطهار و فرزندان آنان است این ویژگی را دارد که انسان را پاکی و طهارت سوق دهد.

مدیر حوزه‌های علمیه خواهران افزود: در زیات‌نامه حضرت زهرا(س) نیز نقل شده است، لِنُبَشِّرَ أَنْفُسَنَا بِأَنَّا قَدْ طَهُرْنَا بِوِلایتِهِمْ، اگر در راه اهل‌بیت(ع) ثابت قدم باشیم و از آنان تبعیت کنیم، می‌توانیم وعده پاکی و طهارت را به خود بدهیم.

وی عنوان کرد: همانطور که در تصحیح اعمال خود به پیامبر گرامی اسلام و ائمه‌اطهار مراجعه می‌کنیم و حرف آنان برای ما حجت است، حرف و سخن آنان نیز باید در تمام عرصه زندگی به‌ویژه «مسئولیت‌پذیری» برای ما حجت تلقی شود زیرا به تعبیر پیامبر اسلام و معصومین، مسئولیت‌پذیری و تصمیم‌گیری نیازمند معیار و میزان مشخصی است.

حجت‌الاسلام والمسلمین فاضل ادامه داد: پیامبر گرامی اسلام فرمودند؛ من ولّی علی عشرة کان له عقل أربعین و من ولّی أربعین کان له عقل أربعمائة. کسی که متولی امور ده نفر شود، باید عقل و اندیشه چهل نفر را داشته و کسی که مدیریت و مسئولیت اداره چهل نفر را بر عهده می گیرد، باید عقل و اندیشه چهارصد نفر را دارا باشد، معلی‌بن خنیس از امام صادق(ع) روایت می‌کند؛ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اَللَّهِ ع یَوْماً جُعِلْتُ فِدَاکَ ذَکَرْتُ آلَ فُلاَنٍ وَ مَا هُمْ فِیهِ مِنَ اَلنَّعِیمِ فَقُلْتُ لَوْ کَانَ هَذَا إِلَیْکُمْ لَعِشْنَا مَعَکُمْ فَقَالَ هَیْهَاتَ یَا مُعَلَّی أَمَا وَ اَللَّهِ أَنْ لَوْ کَانَ ذَاکَ مَا کَانَ إِلاَّ سِیَاسَةَ اَللَّیْلِ وَ سِیَاحَةَ اَلنَّهَارِ وَ لُبْسَ اَلْخَشِنِ وَ أَکْلَ اَلْجَشِبِ فَزُوِیَ ذَلِکَ عَنَّا فَهَلْ رَأَیْتَ ظُلاَمَةً قَطُّ صَیَّرَهَا اَللَّهُ تَعَالَی نِعْمَةً إِلاَّ هَذِهِ، به مام صادق(ع) عرض‌ کردم؛ آل فلان(بنی عباس) و نعمت‌هایی را که دارند به‌یاد آوردم و با خود گفتم، اگر این نعمت برای شما بود، ما هم با شما در عیش و خوشی بودیم، ایشان فرمودند؛ هیهات، ای معلی اگر چنین بود و ما حکمفرما بودیم برای ما جز نگهبانی شبانه و تلاش روزانه و پوشاک زبر و درشت و خوراک سخت و بی خورش، چیزی نبود، از این رو آن امر از ما برکنار شد، آیا تو دیده‌ای که هرگز خدای تعالی بردن حقی را جز این نعمت قرار دهد؟ (یعنی تعجب اینجا است که بنی عباس حق ما را غصب کرده، بر مسند ما نشسته‌اند، ولی در حقیقت ظلم آنان نسبت به ما نعمتی است، زیرا که نگهبانی شبانه و تلاش روزانه را از گردن ما ساقط نموده است).

اگر انسان مدیر، راهبر و رهبر شود، چگونه باید بر مردم رفتار و حکومت کند؟

مدیر حوزه‌های علمیه خواهران افزود: سؤالی که مطرح کردن آن حائز اهمیت است و به ذهن خطور می‌کند آن است که آیا در اسلام یا فرهنگ مذهبی، گرفتن مصادر، رفتن به سوی مدیریت و پذیرفتن امر رهبری و راهبری امر ممدوحی است یا مذموم؟، امام صادق(ع) از پیامبر گرامی اسلام نقل می‌کند؛ «مَلْعُونٌ مَنْ تَرَأَّسَ مَلْعُونٌ مَنْ هَمَّ بِهَا مَلْعُونٌ کلُّ مَنْ حَدَّثَ بِهَا نَفْسَهُ»، ملعون است کسی که ریاست طلبی کند و کسی که به ریاست همّت گمارد و کسی که در فکر آن باشد و در نامه نجاشی به امام صادق(ع) که حکم مدیران استانی حوزه‌های علمیه خواهران نیز ضمیمه آن است نقل می‌شود؛ نجاشی خطاب به امام عرض کرد، من مسئولیتی را عهده‌دار شدم، من را راهنمایی کنید که چگونه مدیریت کنم تا به آخرت، خدشه‌ای وارد نشود، ایشان خطاب به نجاشی فرمودند؛ از شنیدن این جمله هم خرسند شدم و هم ناراحت زیرا می‌توانی گره از کار مسلمانان باز کنی اما آنچه من را ناراحت می‌کند این است که کسی به تو رجوع کند و نتوانی برای وی کاری انجام دهی زیرا در این صورت بوی بهشت را نیز استشمام نخواهی کرد.

وی ابراز کرد: اصل پذیرفتن مسئولیت بنابر روایات بد و مذموم نیست بلکه ممدوح است اگر متعلق آن، گره‌گشایی از کار دیگران باشد و حوزه‌ علمیه‌ای به آن اعتلاء پیدا کند.

حجت‌الاسلام والمسلمین فاضل گفت: در دعای افتتاح ماه مبارک رمضان می‌خوانیم؛ «اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَیْکَ فِی دَوْلَةٍ کَرِیمَةٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلامَ وَ أَهْلَهُ وَ تُذِلُّ بِهَا النِّفَاقَ وَ أَهْلَهُ وَ تَجْعَلُنَا فِیهَا مِنَ الدُّعَاةِ إِلَی طَاعَتِکَ وَ الْقَادَةِ إِلَی سَبِیلِکَ وَ تَرْزُقُنَا بِهَا کَرَامَةَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ»، از خداوند درخواست می‌کنیم که از جمله رهبرانی قرار گیریم که توان خدمت را داشته باشیم، این موضوع خیلی مهم است که اگر مدیران استانی معاونی را به پست و سمتی منصوب می‌کنند، توانایی وی را مدنظر داشته باشند و از انتصاب فامیلی و دوستی پرهیز نمایند، همانطور که محمدبن‌ابی‌بکر با وجود تمام معیارهای ایمانی به دلیل عدم کارآمدی از ولایت بر مصر عزل شد، مدیر و معاونین ناکارآمد نیز نباید عهده‌دار منصبی شوند که توان خدمت ندارند.

وی مطرح کرد: در حدیث قدسی نقل شده است که خداوند خطاب به پیامبر اسلام فرمود؛ «لَوْلاکَ لَما خَلَقْتُ الْأَفْلاکَ»، یکی از نشانه‌های مدیر برخورداری از شرح صدر و مانند کوه استوار بودن است و به تعبیر دیگر کوه باید همانند مدیر باشد و در داستان انتخاب حضرت موسی به‌عنوان پیامبر، شفقت و اشفاق بر بنده‌گان خداوند، مد نظر قرار گرفته است.

حجت‌الاسلام والمسلمین فاضل گفت: اگر طلبه‌ای در مدرسه نتوانست از عهده وظایف خود فائق آید و خود را همگام با برنامه‌های مدرسه وفق دهد، باید با شفقت با آن برخورد شود که اگر مدیران نسبت به این مسئله اهتمام داشته باشند، مایه سرور و خرسندی است.

وی در پایان اظهار کرد: خداوند در قرآن کریم می‌فرماید؛ «وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ، سستی مکنید و اندوهگین مباشید، زیرا اگر ایمان آورده باشید شما برتری خواهید یافت، که این وعده خداوند پشتیبان مؤمنان زحمت‌کش خواهد بود.