آنکولوژیست یعنی پزشکی که در این رشته مطالعه می‌کند بعلاوه بر مشاوره به تشخیص و درمان هر نوع سرطان توپر در یک شخص، پیگیری وضعیت بیمار مبتلا به سرطان پیش و یا پس از جراحی می پردازد.
دکتر علی تقی زاده؛ متخصص رادیوتراپی و آنکولوژی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی در گفت و گو با ما به دغدغه های حرفه ای متخصصان این حوزه می پردازد.
*آقای دکتر! چه شد که پزشکی و تخصص رادیوتراپی و آنکولوژی را انتخاب کردید؟
** اولویت نخست من به دلیل علاقه ای که به شیمی داشتم داروسازی بود اما هنگامی که نتایج کنکور اعلام شد به دلیل رتبه مناسب، پزشکی و پس از آن رادیوتراپی و آنکولوژی را به عنوان رشته تخصص انتخاب کردم.
من معتقدم بیماران سرطانی مظلوم ترین بیماران هستند چرا که این حوزه به دلیل سیاستگذاری های اشتباه مغفول مانده و این بیماران علاوه بر تحمل درد و رنج بیماری با مشکلات زیاد جانبی نیز مواجه اند. به همین دلیل خدمت در این حوزه را به سایر حوزه ها ترجیح می دهم.
*وضعیت آموزش این رشته در دانشگاه های ایران چگونه است و چه تفاوتی با دانشگاه های کشورهای توسعه یافته دارد؟
** متاسفانه به دلیل اینکه تصمیم گیرندگان این حوزه افراد غیر پزشک هستند بیشتر تصمیم گیری ها به دلیل راضی نگه داشتن قشر خاصی از جامعه صورت می گیرد به همین دلیل بسیاری از سیاستگذاری های حوزه سلامت ناکارآمد و بدون توجه به شرایط کشور است. نمونه بارز آن افزایش ظرفیت پذیرش در دانشگاه های علوم پزشکی کشور و همچنین کثرت دانشجو در رشته های تخصصی و فوق تخصصی است که آسیب های زیادی به سیستم آموزشی و درمانی وارد کرده و تبعات غیر قابل جبران آن سال های آینده مشخص خواهد شد. متاسفانه بسیاری از سیاستگذاران سلامت کشور در این توهم اند که افزایش سنوات دانش آموختگان علوم پزشکی سبب بهبود توانمندی آن ها خواهد شد در صورتیکه در عمل هر روز شاهد کاهش کیفیت آموزش و توانمندی دانش آموختگان جدید هستیم.
در حالی که در کشورهای اروپایی رشته های فوق تخصصی به هیچ عنوان مورد اقبال سیاستگذاران و متخصصان حوزه های پزشکی نیست و در بسیاری از این کشورها "متخصص توانمند" هدف اصلی قرار گرفته است. زیرا در کشور های مذکور بحث ارجاع برای بیماران نهادینه شده و بیماران برای تشخیص بیماری به پزشک متخصص یا فوق تخصص مراجعه نمی کنند. در کشور ما به دلیل افزایش بی رویه دانشجویان رشته های تخصصی و فوق تخصصی آموزش دوره پزشکی عمومی مغفول مانده تا جایی که حتی به لحاظ کیفیت آموزشی نیز به شدت تضعیف شده است.
در کشور ما نامگذاری مقطع تحصیلی فوق تحصص صحیح نیست، در سایر کشورها به جای فوق تخصص از کلمه " زیر مجموعه" استفاده شده است. به عنوان نمونه اگر با علامت سردرد به یک فوق تخصص چشم مراجعه کنید به جز چشم به اعضای دیگر کمتر فکر می کند و ارتباط سردرد با چشم را بررسی می کنند در حالی که اگر بیمار ابتدا به "پزشک عمومی توانمند" مراجعه کند، پزشک با بررسی جامع بیمار دلیل درد را تشخیص می دهد و در صورت نیاز بیمار را به متخصصان مربوطه ارجاع می دهد و از سرگردانی بیمار و آزمایش ها و درمان های غیر ضروری و پر هزینه پیشگیری می شود.
ما درحوزه آموزش این رشته با کشورهای اروپایی و آمریکایی فاصله زیادی نداریم، اما در زمینه زیرساخت ها و تجهیزات با فناوری پیشرفته کمبودهایی زیادی در این حوزه داریم.
*دغدغه های حرفه ای شما وهمکارانتان در مواجهه با بیماران مبتلا به سرطان چیست؟
** این رشته در کشورهای مختلف با عنوان های متفاوتی نام گرفته است. بطور مثال در انگلستان و بسیاری از کشورهای با سیستم آموزش انگلیسی متخصصین رادیوتراپی و انکولوژی باعنوان " کلینیکال انکولوژیست" شناخته می شوند. در کشور ما نیز تمام درمان های غیر جراحی سرطان های توپر در حیطه این تخصص قرار دارد.
متاسفانه تصمیم گیری ها در کشور ما متناسب با زیر ساخت ها نیست و سیاستگذاران بدون توجه به محدودیت منابع اقتصادی کشور در حوزه های گوناگون پزشکی تصمیم گیری می کنند که این تصمیم گیری ها در نهایت به ضرر جامعه و بیماران است و موجب تحمیل هزینه های غیر ضروری به آن ها می شود.
بیماران مبتلا به سرطان نیازمند سیستم های حمایتی ویژه ای هستند. چرا که این بیماران و خانواده آن ها علاوه بر رنجی که از بیماری می برند به دلیل نبود حمایت های متناسب به لحاظ اقتصادی نیز با مشکلات زیادی مواجه می شوند بویژه اگر سرپرست خانواده مبتلا به سرطان باشد به دلیل از کار افتادگی کل ساختار اقتصادی خانواده با مشکل مواجه می شود. زیرا علاوه بر مشکل تامین هزینه های متعدد تشخیصی و درمانی در زمینه تامین مخارج زندگی نیز با مشکل مواجه می شوند و این در حالی است که متاسفانه حمایت قابل قبولی چه به لحاظ تشخیصی و درمانی و چه به لحاظ اقتصادی از سوی دولت نمی شوند.
هزینه های تشخیصی و درمانی این بیماران بسیار بالاست و متاسفانه در طرح تحول نظام سلامت نیز تمهیدات حمایتی لازم برای آن ها اندیشیده نشده است و اگر کمک های خیران سلامت نباشد به طور حتم تعداد بیشتری از بیماران برای تشخیص و درمان خود با مشکل مواجه بودند.
*گرایش دانش آموختگان پزشکی به این تخصص چگونه است؟
** طی سال های اخیر به دلیل شرایط اقتصادی دانش آموختگان پزشکی به رشته های پول ساز گرایش بیشتری پیدا کرده اند و این رشته اولویت نخست بسیاری از دانش آموختگان نمی باشد.
*امکانات تشخیصی و درمانی در حوزه سرطان را در ایران چگونه ارزیابی می کنید و چقدر با کشور های اروپایی و آمریکایی تفاوت داریم؟
** وضعیت ما در مقایسه با کشور های منطقه قابل قبول است اما در مقایسه با کشور های توسعه یافته به لحاظ تجهیزات با فناوری پیشرفته کمبودهایی داریم. ضمن آنکه هزینه های درمانی بیماران مبتلا به سرطان در کشور بسیار بالاست و ما باید بکوشیم درمان را به سوی درمان های اثر بخش هدایت کنیم.
در کشور ما بخش قابل توجهی از اقدامات درمانی هزینه اثر بخشی لازم را ندارد و فقط موجب تحمیل هزینه بر بیماران می شود.
*به نظر شما نقش پزشکان در محرومیت زدایی جامعه چیست؟
**پزشکان باید جامعه را آگاه کنند آموزش پیشگیری و تشخیص زودرس سرطان باید در اولویت برنامه ها باشد و اینکه بیماران مبتلا به سرطان نیازمند حمایت های ویژه ای هستند و بکوشند علاوه بر پیشگیری از تحمیل هزینه های غیر ضروری با جذب حمایت های خیران شرایط مناسب با تاثیر گذاری بیشتر را برای این بیماران فراهم کنند.
به عنوان نمونه به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست در شهرستان های کوچک تجهیزات رادیو تراپی ایجاد شود اما می توان با ایجاد خوابگاه و پیش بینی سایر نیازهای بیماران و همراهانشان امکان اقامت آن ها در مراکز درمانی سرطان را برای گذراندن دوره درمان فراهم کرد.
آنکولوژیست یعنی پزشکی که در این رشته مطالعه می‌کند بعلاوه بر مشاوره به تشخیص و درمان هر نوع سرطان توپر در یک شخص، پیگیری وضعیت بیمار مبتلا به سرطان پیش و یا پس از جراحی می پردازد.
دکتر علی تقی زاده؛ متخصص رادیوتراپی و آنکولوژی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی در گفت و گو با ما به دغدغه های حرفه ای متخصصان این حوزه می پردازد.
*آقای دکتر! چه شد که پزشکی و تخصص رادیوتراپی و آنکولوژی را انتخاب کردید؟
** اولویت نخست من به دلیل علاقه ای که به شیمی داشتم داروسازی بود اما هنگامی که نتایج کنکور اعلام شد به دلیل رتبه مناسب، پزشکی و پس از آن رادیوتراپی و آنکولوژی را به عنوان رشته تخصص انتخاب کردم.
من معتقدم بیماران سرطانی مظلوم ترین بیماران هستند چرا که این حوزه به دلیل سیاستگذاری های اشتباه مغفول مانده و این بیماران علاوه بر تحمل درد و رنج بیماری با مشکلات زیاد جانبی نیز مواجه اند. به همین دلیل خدمت در این حوزه را به سایر حوزه ها ترجیح می دهم.
*وضعیت آموزش این رشته در دانشگاه های ایران چگونه است و چه تفاوتی با دانشگاه های کشورهای توسعه یافته دارد؟
** متاسفانه به دلیل اینکه تصمیم گیرندگان این حوزه افراد غیر پزشک هستند بیشتر تصمیم گیری ها به دلیل راضی نگه داشتن قشر خاصی از جامعه صورت می گیرد به همین دلیل بسیاری از سیاستگذاری های حوزه سلامت ناکارآمد و بدون توجه به شرایط کشور است. نمونه بارز آن افزایش ظرفیت پذیرش در دانشگاه های علوم پزشکی کشور و همچنین کثرت دانشجو در رشته های تخصصی و فوق تخصصی است که آسیب های زیادی به سیستم آموزشی و درمانی وارد کرده و تبعات غیر قابل جبران آن سال های آینده مشخص خواهد شد. متاسفانه بسیاری از سیاستگذاران سلامت کشور در این توهم اند که افزایش سنوات دانش آموختگان علوم پزشکی سبب بهبود توانمندی آن ها خواهد شد در صورتیکه در عمل هر روز شاهد کاهش کیفیت آموزش و توانمندی دانش آموختگان جدید هستیم.
در حالی که در کشورهای اروپایی رشته های فوق تخصصی به هیچ عنوان مورد اقبال سیاستگذاران و متخصصان حوزه های پزشکی نیست و در بسیاری از این کشورها "متخصص توانمند" هدف اصلی قرار گرفته است. زیرا در کشور های مذکور بحث ارجاع برای بیماران نهادینه شده و بیماران برای تشخیص بیماری به پزشک متخصص یا فوق تخصص مراجعه نمی کنند. در کشور ما به دلیل افزایش بی رویه دانشجویان رشته های تخصصی و فوق تخصصی آموزش دوره پزشکی عمومی مغفول مانده تا جایی که حتی به لحاظ کیفیت آموزشی نیز به شدت تضعیف شده است.
در کشور ما نامگذاری مقطع تحصیلی فوق تحصص صحیح نیست، در سایر کشورها به جای فوق تخصص از کلمه " زیر مجموعه" استفاده شده است. به عنوان نمونه اگر با علامت سردرد به یک فوق تخصص چشم مراجعه کنید به جز چشم به اعضای دیگر کمتر فکر می کند و ارتباط سردرد با چشم را بررسی می کنند در حالی که اگر بیمار ابتدا به "پزشک عمومی توانمند" مراجعه کند، پزشک با بررسی جامع بیمار دلیل درد را تشخیص می دهد و در صورت نیاز بیمار را به متخصصان مربوطه ارجاع می دهد و از سرگردانی بیمار و آزمایش ها و درمان های غیر ضروری و پر هزینه پیشگیری می شود.
ما درحوزه آموزش این رشته با کشورهای اروپایی و آمریکایی فاصله زیادی نداریم، اما در زمینه زیرساخت ها و تجهیزات با فناوری پیشرفته کمبودهایی زیادی در این حوزه داریم.
*دغدغه های حرفه ای شما وهمکارانتان در مواجهه با بیماران مبتلا به سرطان چیست؟
** این رشته در کشورهای مختلف با عنوان های متفاوتی نام گرفته است. بطور مثال در انگلستان و بسیاری از کشورهای با سیستم آموزش انگلیسی متخصصین رادیوتراپی و انکولوژی باعنوان " کلینیکال انکولوژیست" شناخته می شوند. در کشور ما نیز تمام درمان های غیر جراحی سرطان های توپر در حیطه این تخصص قرار دارد.
متاسفانه تصمیم گیری ها در کشور ما متناسب با زیر ساخت ها نیست و سیاستگذاران بدون توجه به محدودیت منابع اقتصادی کشور در حوزه های گوناگون پزشکی تصمیم گیری می کنند که این تصمیم گیری ها در نهایت به ضرر جامعه و بیماران است و موجب تحمیل هزینه های غیر ضروری به آن ها می شود.
بیماران مبتلا به سرطان نیازمند سیستم های حمایتی ویژه ای هستند. چرا که این بیماران و خانواده آن ها علاوه بر رنجی که از بیماری می برند به دلیل نبود حمایت های متناسب به لحاظ اقتصادی نیز با مشکلات زیادی مواجه می شوند بویژه اگر سرپرست خانواده مبتلا به سرطان باشد به دلیل از کار افتادگی کل ساختار اقتصادی خانواده با مشکل مواجه می شود. زیرا علاوه بر مشکل تامین هزینه های متعدد تشخیصی و درمانی در زمینه تامین مخارج زندگی نیز با مشکل مواجه می شوند و این در حالی است که متاسفانه حمایت قابل قبولی چه به لحاظ تشخیصی و درمانی و چه به لحاظ اقتصادی از سوی دولت نمی شوند.
هزینه های تشخیصی و درمانی این بیماران بسیار بالاست و متاسفانه در طرح تحول نظام سلامت نیز تمهیدات حمایتی لازم برای آن ها اندیشیده نشده است و اگر کمک های خیران سلامت نباشد به طور حتم تعداد بیشتری از بیماران برای تشخیص و درمان خود با مشکل مواجه بودند.
*گرایش دانش آموختگان پزشکی به این تخصص چگونه است؟
** طی سال های اخیر به دلیل شرایط اقتصادی دانش آموختگان پزشکی به رشته های پول ساز گرایش بیشتری پیدا کرده اند و این رشته اولویت نخست بسیاری از دانش آموختگان نمی باشد.
*امکانات تشخیصی و درمانی در حوزه سرطان را در ایران چگونه ارزیابی می کنید و چقدر با کشور های اروپایی و آمریکایی تفاوت داریم؟
** وضعیت ما در مقایسه با کشور های منطقه قابل قبول است اما در مقایسه با کشور های توسعه یافته به لحاظ تجهیزات با فناوری پیشرفته کمبودهایی داریم. ضمن آنکه هزینه های درمانی بیماران مبتلا به سرطان در کشور بسیار بالاست و ما باید بکوشیم درمان را به سوی درمان های اثر بخش هدایت کنیم.
در کشور ما بخش قابل توجهی از اقدامات درمانی هزینه اثر بخشی لازم را ندارد و فقط موجب تحمیل هزینه بر بیماران می شود.
*به نظر شما نقش پزشکان در محرومیت زدایی جامعه چیست؟
**پزشکان باید جامعه را آگاه کنند آموزش پیشگیری و تشخیص زودرس سرطان باید در اولویت برنامه ها باشد و اینکه بیماران مبتلا به سرطان نیازمند حمایت های ویژه ای هستند و بکوشند علاوه بر پیشگیری از تحمیل هزینه های غیر ضروری با جذب حمایت های خیران شرایط مناسب با تاثیر گذاری بیشتر را برای این بیماران فراهم کنند.
به عنوان نمونه به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست در شهرستان های کوچک تجهیزات رادیو تراپی ایجاد شود اما می توان با ایجاد خوابگاه و پیش بینی سایر نیازهای بیماران و همراهانشان امکان اقامت آن ها در مراکز درمانی سرطان را برای گذراندن دوره درمان فراهم کرد.
نظر شما