قدس آنلاین- پست نامه‌ها بشدت در حال کاهش هستند. دیگر با وجود اینترنت، پست الکترونیکی (ایمیل)، اینستاگرام، تلگرام و...نوشتن نامه و ارسال آن از طریق پست هر روز بیشتر از قبل در حال منسوخ شدن است. این یعنی کاهش مرسولات پستی از طریق شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران به ۳۰ درصد که می‌توان از آن به عنوان یک چالش بزرگ یاد کرد.
البته این نخستین باری نیست که صنعت پست با چنین چالشی مواجه می‌شود. در واقع این صنعت در دوران‌های مختلف و در پی بروز مناسبات جدید در بازار و یا ظهور فناوری جدید در جامعه دچار چالش‌های مختلفی شده اما هر بار بر آن‌ها فایق آمده است. لذا این بار هم می‌خواهد خود را با نوع آوری‌های جدید وفق دهد تا بتواند به حیات خود ادامه دهد. برای این منظور نیز الکترونیکی شدن پست در دستور کار شرکت ملی پست قرار گرفت تا این گونه از پست سنتی به پست مدرن برسد.
با این همه پرسش اینست که زیر ساخت‌های پست نوین یا الکترونیک که شرکت ملی پست می‌خواهد از طریق آن خدمات پستی متنوع و ارزانتری را همراه با سرعت و دقت بالاتری به مشتریان ارائه کند، تا چه حد در کشور فراهم شده است؟ روند حرکت از پست سنتی به پست مدرن چگونه می‌باشد؟ موانع احتمالی برای حرکت سریعتر و بهتر برای رسیدن به هدف یاد شده کدامند و سرانجام این که تلاش و اقداماتی که در حال انجام است چه زمانی به نتیجه قابل قبولی می‌رسد؟
ضعف در اجرای قوانین؛ چالش پست
صالح آچاک؛ سرپرست گروه آموزش پست دانشکده پست و مخابرات در پاسخ به قدس می‌گوید: کشور طی سه چهار سال اخیر در زمینه زیرساخت‌های الکترونیکی پیشرفت‌های خوبی داشته است.
شرکت‌های زیادی در زمینه حمل و نقل پستی در بازار وجود دارند اما هیچ سازمان مشخصی برای نظارت بر مجوزها و فعالیت‌های این شرکت‌ها وجود نداردوی اگرچه اینترنت و توسعه شبکه‌های اجتماعی را چالش مهم شرکت‌های پستی می‌خواند اما معتقد است رشد فروشگاه‌های آنلاین در دنیای امروز نقش جدیدی به این شرکت‌ها می‌دهد به طوری که آن‌ها می‌توانند با تلفیق شبکه‌های الکترونیکی با شبکه‌های فیزیکی براحتی به حیات خود ادامه دهند.
وی از ضعف در اجرای قوانین به عنوان چالش عام صنعت پست کشور یاد می‌کند و می‌گوید:شرکت‌های زیادی در زمینه حمل و نقل پستی در بازار وجود دارند اما هیچ سازمان مشخصی برای نظارت بر مجوزها و فعالیت‌های این شرکت‌ها وجود ندارد که این موضوع قطعاً برای یک دو سال آینده که قرار است دو اپراتور پستی مجوز فعالیت بگیرند ایجاد چالش بیشتری می‌کند.
دولت و مجلس حمایت کنند
علی شیوا زاد کارشناس حوزه پست هم از تقویت زیرساخت‌های پست الکترونیکی طی سه چهار سال گذشته خبر می‌دهد و می‌گوید: سیستم پست برای این که بتواند مبادلات بین المللی داشته باشد به شدت دنبال به روز کردن خود است و برای این منظور نیز از سال ۹۳ وارد فضای تجارت الکترونیک و خرید و فروش اینترنیتی شده است اما هنوز جای کار زیادی دارد بنابر این دولت و مجلس در بحث اعتبارات باید از این صنعت حمایت بیشتری کنند.
ضعف در استفاده مردم از زیرساخت‌ها
محمد سلیمانی وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات هم معتقد است شرکت ملی پست اقداماتی برای بروز شدن انجام داده اما روند حرکتش در استفاده از فناوری روز کند است.
وی با اشاره به این که پست ایران از لحاظ ارتباطی و الکترونیکی از زیر ساخت‌های مناسبی برخوردار است، می افزاید: اما ضعف فعلی در استفاده مردم از این زیرساخت‌هاست. یعنی از زیرساخت‌های ایجاد شده به صورت کامل استفاده نمی‌شود.
وی ورود بخش خصوصی به صنعت پست را بسیار ضروری ارزیابی می‌کند و می‌گوید:دولت هرچه زودتر باید به یک اپراتور مجوز فعالیت بدهد تا به کمک آن تحولی در پست کشور ایجاد شود.
وی یکی از چالش‌های جدی پست را مالی می‌داند و می‌گوید: بودجه‌ای که دولت به شرکت ملی پست اختصاص می‌هد کفاف چرخش و گردش امور این شرکت را نمی‌دهد بنابر این متولی اصلی خدماتی پستی کشور مجبور است با چنین چالشی وارد مرحله جدیدی از حیاتش شود.
سرانه مرسولات پستی در ایران
سید محمد غرضی وزیر اسبق پست، تلگراف هم معتقد است اگرچه فناوری به پست تزریق شده اما هنوز آنگونه که لازم است شکل واقعی پیدا نکرده است. به همین دلیل سرانه مرسولات پستی در ایران سالانه ۱۵ تا۲۰ مورد است در حالی که این رقم در انگلستان به ۱۲۰۰ مرسوله می‌رسد.
وی که به اعتقاد کارشناسان تحول در پست را سال ۶۴ و در دوره ریاستش بر وزات پست، تلگراف و تلفن را کلید زده است، می گوید: برخلاف تمام دستگاه‌های خدماتی که هزینه‌های کشور را بالا می‌برند شرکت پست هزینه‌های دولت و کشور را کاهش می‌دهد بنابراین از این لحاظ بر آن‌ها ارجح‌تر است و مجلس و دولت در تعیین و تخصیص اعتبارات باید توجه کافی به آن داشته باشند تا این گونه سفرهای درون شهری کاهش پیدا کند.
در ایجاد زیرساخت‌های الکترونیکی کُند هستیم
مدیرعامل شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران هم چنین نگاهی دارد و می‌گوید: بخش هایی از زیرساخت‌های الکترونیک ایجاد شده و بخش هایی هم به در حال فراهم شدن هستند اما باید قبول کنیم که در ایجاد زیرساخت‌های الکترونیکی سرعت و شتاب لازم را نداریم و کند هستیم.
مهندس حسین مهری؛ با اشاره به این که تحول برای برخورداری از پست مدرن از سال گذشته و با تغییر نام شرکت پست به شرکت ملی پست شروع شده است، تصریح می‌کند: با توسعه اینترنت و شبکه‌های مجازی پست نامه‌ها کاهش زیادی داشته‌اند از این رو نیاز بوده تا کسب و کار پست هم متناسب با توسعه فناوری‌های نوین تغییر کند.
وی ارایه خدمات در بخش‌های اسناد و کالا را جهت گیری جدید شرکت متبوعش می‌خواند و می‌گوید: اگر بخواهیم در وضعیت موجود باقی بمانیم حذف می‌شویم زیرا پست سنتی دیر پاسخگوی نیازها نیست.
اتفاقات خوبی در راه است
مدیر کل مرکز فناوری و اطلاعات شرکت ملی پست هم معتقد است شرکت پست از لحاظ فناوری مسیر خوبی را پیش رفته است به طوری که در زمینه قبول و توزیع مرسولات از فناوری‌های روز دنیا استفاده می‌کند اما در نقاط مبادله و استفاده از دستگاه‌های خاص پستی مثل دستگاه شیرین پک، سورتینگ ماشین‌ها، موتورهای برقی و... دچار کمبودهایی است
محسن ادبی فرد با اشاره به این که برخورداری از تجهیزات یاد شده در دستور کار قرار گرفته است، می‌افزاید: البته برای تامین آن‌ها نیاز به زمان و بودجه کافی است که این مساله بتدریج در حال رخ دادن است و ان شاء ا... تا دو سه سال آینده شاهد تحولات خوبی در صنعت پست کشور خواهیم بود.
نظر شما