قدس آنلاین- رئیس سازمان سنجش به «مهر» گفته که همه ما موافق حذف کنکور هستیم اما باید معیار جایگزین داشته باشیم و قطعاً نمی‌توانیم کنکور را در رشته‌های پرمتقاضی حذف کنیم. ابراهیم خدایی معتقد است: می‌توانیم اشکالات و ایرادات کنکور را بگوییم اما باید ابتدا جایگزین قابل اعتمادی برای آن پیدا کنیم و این جایگزین را به دانش‌آموزان اعلام کنیم. نمی‌توان یک‌دفعه گفت که از فردا کنکور نداریم زیرا دانش‌آموز برای ۳ سال آینده خود برنامه‌ریزی می‌کند و قاعدتاً اگر تصمیمی ‌می‌گیریم، باید از قبل به اطلاع مردم برسد.

حساسیت کنکور را باید کم کرد

اما طرح جایگزین بهتر از کنکور چه خواهد بود؟ در حال حاضر سازمان سنجش و متولیان کنکور برنامه مشخصی برای جایگزینی ندارند. اما عبدالرسول پورعباس، رئیس پیشین سازمان سنجش، در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: زمانی که در سازمان سنجش بودم، طرحی داشتیم که آزمون کنکور چند نوبت در سال برگزار شود تا حساسیت‌هایش از بین برود.

به باور او، تنها راه‌حل همین است ولی آموزش و پرورش آمادگی اجرای آن را ندارد تا آزمون‌ها را به شکل استاندارد برگزار کند. بر مبنای آزمون‌های غیراستاندارد هم نمی‌توان برای رشته‌های پرمتقاضی با ظرفیت‌های محدود گزینش درستی انجام داد. بنابراین تنها راه‌حل علمی ‌که اثرات مخرب کنکور ۴ ساعته را از بین ببرد، این است که آزمون سراسری چند نوبت در سال برگزار شود و بهترین کارنامه داوطلب، ملاک گزینش قرار بگیرد.

به باور پورعباس، اگر این آزمون‌ها به‌صورت الکترونیکی برگزار شود، هزینه‌های آن را می‌توان بسیار پایین آورد. در زمانی که ریاست سازمان سنجش را بر عهده داشتم، آزمون تافل IBT راه افتاد که آزمون بسیار حساس و پیچیده‌ای است اما هر ۲ هفته یک‌بار برگزار می‌شد. بنابراین در سازمان سنجش توان برگزاری چند نوبت آزمون سراسری در سال وجود دارد.

برای رشته‌های پرمتقاضی

به باور ابراهیم خدایی، هر جایی که متقاضی زیاد باشد باید معیاری برای پذیرش در نظر گرفت. چه بخواهیم و چه نخواهیم، در برخی از دانشگاه‌ها و رشته‌ها تقاضای خانواده‌ها بسیار زیاد است. چه کنکور باشد و چه نباشد و چه سازمان سنجش و چه وزارت آموزش و پرورش آن را اجرا کنند، از هر نقطه‌ای بخواهیم رشته‌ها و دانشگاه‌ها را جدا کنیم، آن نقطه می‌شود مشابه کنکور و توجهات به همان نقطه جلب می‌گردد و سرمایه‌گذاری در آن منطقه انجام می‌شود.

پورعباس اما در دفاع از طرحش می‌گوید: اکنون داوطلبان کنکور در آزمون‌های آزمایشی کلاس‌های کنکور شرکت می‌کنند و مبالغ بیشتری را می‌پردازند. سازمان سنجش می‌تواند به جای یک آزمون کنکور، آزمون‌های متوالی را با هزینه کمتری برگزار کند و بالاترین نمره داوطلب ملاک گزینش او قرار بگیرد.

او تحقق این امر را نیازمند جسارت و شجاعت مدیریتی می‌داند و اضافه می‌کند: این شجاعت را در مسئولان فعلی نمی‌بینم چون مافیای کنکور این اجازه را نمی‌دهد و با حذف کنکور، کاسبی‌شان کساد می‌شود.

رئیس پیشین سازمان سنجش توضیح می‌دهد: این چند نوبت آزمون را می‌توان برای رشته‌های پرمتقاضی برگزار کرد. معمولاً تعدادی از رشته‌های مهندسی، پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در دانشگاه‌های تراز اول پرمتقاضی هستند که با برگزاری چند دوره آزمون می‌توان بالاترین کارنامه داوطلب را ملاک گزینش قرار داد.

مثل دیگر کشورهای دنیا

به گفته پورعباس، بیشتر کشورها دارند با این سیستم عمل می‌کنند. مثلاً آزمون ورودی دانش‌آموزان به دانشگاه ۶ نوبت در سال برگزار می‌شود چون یک نوبت برگزاری کنکور برای داوطلبان، استرس‌زا است و ممکن است در روز برگزاری آزمون سراسری یکی بیمار شود یا مشکلی برایش پیش بیاید.

پورعباس تأکید دارد که کنکور را می‌توان حذف کرد به این شرط که آزمون‌های سراسری استاندارد در آموزش و پرورش برقرار شود. ولی در حال حاضر این وزارتخانه توانمندی انجام چنین کاری را ندارد، ضمن اینکه اراده‌ای هم برای انجام آن نیست. از سوی دیگر، سازمان سنجش متولی اجرای آزمون‌های سراسری در کشور است چون امنیت آزمون‌ها بسیار مهم است و سیستم امنیتی که در این سازمان طراحی شده، در آموزش و پرورش نیست. سازمان سنجش اگر متولی برگزار این آزمون‌ها باشد، مطمئن‌تر است اما اراده‌ای در این سازمان برای اجرای آن وجود ندارد.

او با بیان اینکه سازمان سنجش نیاز به یک تحول اساسی دارد تا مسئله کنکور را به طور شفاف حل کند، می‌گوید: بهتر است که این اتفاق زودتر بیفتد تا از بار روانی و مالی داوطلبان کم شود. راه‌های علمی‌ هم برای همسان‌سازی آزمون‌ها از نظر سختی وجود دارد که این طرح را عملیاتی کند.

باید جلوی مافیای کنکور را گرفت

اکثریت اعضای کمیسیون آموزش مجلس نگران این موضوع هستند زیرا شرایط کنکور طوری شده است که استرس زیادی به داوطلبان و خانواده‌ها وارد می‌کند. سیدحمایت میرزاده، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، با بیان این مطلب به خبرنگار ما می‌گوید: این شرایط قابل قبول و منطقی نیست.

او ادامه می‌دهد: مؤسسات آمادگی کنکور هزینه‌های مالی زیادی را به خانواده‌ها تحمیل می‌کنند و اصلاً مسیر تعلیم و تربیت را منحرف می‌کنند.

علیرضا سلیمی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، هم تأکید دارد که حذف کنکور مصوبه مجلس شورای اسلامی ‌و یک قانون است که باید اجرایی شود.

او با اشاره به گردش مالی کنکور، خاطرنشان می‌کند: امروز عده‌ای به دنبال سوء‌استفاده از علاقه‌مندی جوانان به دانشگاه هستند و با برگزاری کلاس‌های آموزشی بی‌کیفیت و برگزاری آزمون باعث ایجاد یک مافیای عظیم مالی شده‌اند که سالانه جیب مردم را خالی می‌کنند و حذف کنکور می‌تواند جلوی این مافیا را بگیرد.

محمدباسط درازهی، دیگر عضو این کمیسیون، هم معتقد است: برگزاری کلاس‌های آمادگی کنکور به یک منبع اقتصادی بسیار بزرگی برای برخی از افراد تبدیل شده است و طبیعتاً این افراد مخالف حذف کنکور هستند. به باور او، حذف کنکور در صورتی که معدل و پایه علمی ‌به عنوان مبنا در مدارس شناخته شود، مزایای زیادی برای داوطلبان خواهد داشت.