به گزارش قدس آنلاین، حزب عدالت و توسعه در سال ۲۰۰۲ در موقعیتی قدرت را در ترکیه به دست گرفت که کشور دچار رکود اقتصادی و دوقطبیهای اجتماعی قومیتی و مذهبی بود. رهبران حزب پیشتر و در حین در اختیار داشتن شهرداری برخی شهرها مثل استانبول، توان خود را در خدمترسانی و طرحهای عمران شهری نشان داده بودند و حالا با شعارهای اقتصادی و صدالبته زیر پرچم اسلامگرایی و شعارهای مسالمتجویانه با کردها، برای به دستگرفتن پارلمان و دولت به میدان رقابت آمده بودند.
بالا بردن قدرت خرید مردم، رشد اقتصادی بالا، احیای هژمونی کشور به عنوان یک بازیگر منطقهای قدرتمند و مصالحه با کردها در چهارسال اول سبب محبوبیت چشمگیر اسلامگرایان عملگرا حتی در میان لایههای غیرمذهبی شد. تداوم این وضعیت سببساز تداوم قدرت آک پارتی و کنارزدن همه احزاب سیاسی و یکهتازی این حزب شد.
اردوغان با استفاده از این وضعیت و پس از کودتای ۲۰۱۶ توانست با استفاده از فضای به وجود آمده پس از کودتا همه مخالفان خود را قلع و قمع کند و آرزوی دیرینه خود مبنی بر تغییر سیستم حکومتی از پارلمانی به ریاستی را عملی کند، اما انتخابات ۲۰۱۶ آغازی بود بر افول جدی حاکمیت بلامنازع این حزب. کمپین «بله» به تغییر قانون اساسی در حالی به پیروزی رسید که پس از ۱۵ سال برد مطلق عدالت و توسعه در همه انتخاباتها، اعم از شهرداریها، مجلس و ریاست جمهوری، با وجود اتحادی که با حزب حرکت ملی MHP در این انتخابات بسته شده بود، میزان آرای آن، حدود ۵۱ درصد شد و آک پارتی در این انتخابات، برای اولین بار پس از به قدرت رسیدن در سال ۲۰۰۲، نتیجه انتخابات را در دو شهر آنکارا و استانبول به جناح رقیب واگذار کرد. نکته مهم دیگر که در تحلیل نتیجه رفراندوم قانون اساسی نباید آن را از چشم دور داشت، اتفاق بی سابقه احزاب مخالف دولت و کسب رأی ۴۹ درصدی بود؛ اتفاق احزاب ملیگرا، کردی و اسلامگرایان مخالف اردوغان. این موفقیت موجب نزدیکی بیش از پیش این احزاب به هم، حول محور شکست اردوغان شده است.
اتفاق دیگری که پس از این رفراندوم افتاد، جدا شدن بخشی از بدنه حزب حرکت ملی بود که وارد اتحاد و اتفاق با حزب اردوغان شده و در رفراندوم در کنار اردوغان ایستادند. مرال آکشنر که دارای تمایلات ملیگرایانه افراطی است و رؤیای جهان واحد ترک را نیز در سر دارد، از «دولت باغچهلی» جدا و حزب «خوب» یا «اییی پارتی» را تأسیس کرد و با هنر سخنوری خود و البته استفاده از عنصر زنانه در فضای موجود ترکیه، توانست بخشی از جامعه ترکیه را متوجه خود کند.
محرم اینجه در بین رقیبان اردوغان توانسته با تشکیل کمپین قوی و سفر به شهرهای مختلف ترکیه، با سخنرانیهای تأثیرگذار و سیاست جذب بخشی از آرای کردها، از دیگر رقبا فاصله گرفته و خود را تا حدودی به اردوغان نزدیک کند. او در یکی از سخنرانیهای خود گفته است که حاضر است دو هفته برود در زندان به جای دمیرتاش بماند تا او بتواند آزادانه به فعالیت تبلیغی در فضای انتخاباتی بپردازد. به حتم این سخن برای جذب آرای کردهاست و سیاست حزب او، ملیگرایی مطلق است و در گذشته و در رویارویی با کردها، آسیبهای فراوانی به این قومیت رسانده است؛ کما اینکه وی در پاسخ به پرسشی درباره آمادگی رسمیت بخشیدن به کردهای ترکیه و زبان آنها گفت: «این مسئله نیازمند بررسیهای جدی کارشناسانه است و در صورت پیروزی این مسئله را به کارشناسان امر حواله خواهد کرد و نظر آنان را خواهد پذیرفت.»، پاسخی دو پهلو که از هم اکنون نتیجه آن مشخص است.
در میان احزاب رقیب حزب اردوغان، دو حزب روابط نزدیکی با جمهوری اسلامی ایران دارند؛ حزب وطن که دارای عقاید چپگرایانه و ضد آمریکایی است و حزب اسلامگرای سعادت. دوغو پرینچک، رئیس حزب وطن دی ماه گذشته به ایران آمد و دیدارهایی با مقامات جمهوری اسلامی ایران از جمله علی اکبر ولایتی داشت و بر مواضع ضد آمریکایی و ضد اسرائیلی حزبش تأکید کرد. حزب «سعادت» نیز که بقایای حزب «رفاه» به رهبری مرحوم نجمالدین اربکان نخستوزیر سابق ترکیه است، با مشی اسلامگرایی و وفاق اسلامی، نزدیکترین عقاید را به انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی داراست. اعضای این حزب، اردوغان و دوستانش را شاگردان ناخلف اربکان میدانند و با وجود اشتراک در برخی مسائل اجتماعی با حاکمیت آک پارتی مخالفند.
بر خلاف ادوار گذشته پارلمان که این دو حزب با پیروزی در برخی حوزهها به سبب وجود قانون لزوم کسب حداقل ۱۰ درصد آرا از ورود به پارلمان باز میماندند، اینبار نمایندگانی در پارلمان خواهند داشت و حتی در صورت شکست در انتخابات ریاستجمهوری، به اقلیتی تأثیرگذار در سیاست ترکیه تبدیل خواهند شد.
۴ تیر ۱۳۹۷ - ۱۴:۱۹
کد خبر: 607175
انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری و پارلمان ترکیه که قرار بود در نوامبر ۲۰۱۹ برگزار شود، با تصویب مجلس، در روز ۲۴ ژوئن (۳تیر) امسال برگزار خواهد شد.
منبع: روزنامه قدس
نظر شما