مهدی کاهانی مقدم

در آستانه ماه مبارک رمضان امسال هم به رویه سال‌های گذشته، مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت از عرضه انبوه کالاهای اساسی در بازار خبر داده و مدعی شدند اجازه نوسان قیمت کالاهای اساسی را در ماه رمضان نمی‌دهند و با توجه به کافی بودن ذخایر کالایی، هیچ دلیلی برای گرانی اقلام پرمصرف غذایی از جمله برنج، شکر، حبوبات، گوشت، مرغ، خرما و امثال آن وجود ندارد.

با وجود این گشت و گذاری مختصر در بازار مشهد در چند روز گذشته نشان می‌دهد که این اظهارات ادعایی واهی و وعده‌ای توخالی بیش نبوده و افزایش قیمت کالاهای اساسی به قصه تکراری هر ساله ماه مبارک رمضان تبدیل شده است؛ همچون همیشه هیچ کار اساسی از سوی دستگاه‌های مسئول برای رفع مشکل انجام نمی‌شود.

امسال هم گرانی ارزاق عمومی و افزایش قیمت کالاهای پرمصرف مانند گوشت قرمز و مرغ، برنج، خرما و حبوبات به یکی از دغدغه‌های اصلی خانواده‌ها در این ماه تبدیل شده است. درحالی که این روزها با توجه به بدتر شدن شرایط اقتصادی مردم به دلیل شیوع بیماری کرونا، برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها باید بیش از سال‌های گذشته «کنترل بازار» مورد توجه قرار می‌گرفت؛ اما به جرئت می‌توان گفت که حتی اگر بنا به ادعای مسئولان، برخوردهای قانونی با متخلفان صورت می‌گیرد، این برخوردها مانع بزرگی بر سر راه افزایش قیمت‌ها نبوده و نتوانسته بازار ارزاق عمومی را کنترل کند؛ ضمن آنکه به نظر می‌رسد فتیله همین اقدام‌های نه چندان قاطع و مردم‌محور نیز پایین کشیده شده و به جز موارد معدودی برخورد با محتکران و گرانفروشان- که در پی شکایت‌ها و پیگیری‌های مردمی صورت می‌گیرد- تلاش مؤثری در این زمینه شاهد نیستیم.

تمام این اقدام‌ها به فرض استمرار و تداوم آن، فقط کنترل‌کننده بخش عرضه است و دستگاه‌های متولی در بخش کنترل و جلوگیری از افزایش غیرمنطقی قیمت‌ها و برخورد با گرانفروشان، عملکرد قابل قبولی نداشته‌اند و در مواردی چون تعیین و ابلاغ نرخنامه، با اعلام قیمت‌های رسمی بالاتر از کف بازار حتی موجب باز شدن فضای تاخت و تاز برای سودجویان و هرج و مرج در بازار شده‌اند. این بدتر از زمانی است که هر کسی اجناس و کالاهای خود را به هر قیمتی که دلخواهش بود، به فروش می‌رساند و هیچ مرجعی برای تعیین قیمت واقعی کالاها وجود نداشت.

با توجه به اینکه در ماه مبارک رمضان به ناچار تقاضای خرید بسیاری از اقلام خوراکی افزایش می‌یابد و این موضوع بستر مناسبی را برای جولان سودجویان و گرانفروشان فراهم می‌سازد، ضروری است دستگاه‌های متولی کنترل بازار با تمام توان وارد میدان شده و با اتخاذ برنامه‌های کارآمد در تأمین مایحتاج عمومی با قیمت مناسب اقدام کنند و صد البته جای دستگاه‌های نظارتی و برخورد با متخلفان و گرانفروشان در این عرصه نباید خالی بماند.

برخلاف سال‌های گذشته که وضعیت کمی باثبات‌تر بود، برخی برنامه‌های دستگاه‌های مسئول برای تنظیم و کنترل بازار را شاهد بودیم اما امسال به نظر می‌رسد هیچ برنامه مؤثری به منظور کاهش قیمت‌ها به مرحله اجرا نرسیده و یا آنچنان که باید مؤثر نبوده است.

در حال حاضر گرانی رو به رشد اقلام مورد نیاز مردم و مایحتاج روزانه خانواده‌ها، واقعیتی است که در بازار مشهد و دیگر شهرهای خراسان رضوی به چشم می‌خورد؛ هرج و مرج قیمت‌ها بیداد می‌کند و مردم که مرجع تشخیص قیمت واقعی در دسترس ندارند، به ناچار تن به خرید کالای مورد نیازشان با هر قیمتی می‌دهند.

به نظر می‌رسد در شرایط اینچنینی که به نظر می‌رسد در هفته‌های اخیر عنان کار از دست دولتمردان خارج شده است، تنها خود ما مردم هستیم که می‌توانیم مؤثرتر از هر دستگاه و مسئولی، بار سنگین گرانی اجناس و ارزاق عمومی را از دوش خانواده‌هایی که به ویژه در این روزهای سخت کرونایی، زندگی به کامشان نیست و زیر بار فقر و تهیدستی کمر خم کرده‌اند، برداریم.

همچنانکه رهبر معظم انقلاب به مناسبت فرارسیدن ماه مبارک رمضان، تشکیل رزمایش همدلی را مورد تأکید قرار داده و فرمودند: «رمضان ماه انفاق و ایثار و کمک به مستمندان است؛ چه خوب است که یک رزمایش گسترده‌ای در کشور به وجود بیاید برای مواسات و همدلی و کمک مؤمنانه به نیازمندان و فقرا که این اگر اتفاق بیفتد، خاطره‌ خوشی را از امسال، در ذهن‌ها خواهد گذاشت».