قدس آنلاین: با گلبرگها گوشتی سرخابی و برگهای گرد پهن، لاله تالابی تقریباً در همه خطه شمالی کشور دیده میشود؛ گیاهی که عموماً به نام گیاه دیگری شناخته میشود. یکی از اشتباههای رایج، یکی دانستن این گیاه با «نیلوفر آبی» است. با وجود شبیه به هم بودن، اما لاله تالابی شاخصهای دارد که او را از نیلوفر آبی متمایز میکند. در مرکز گلهای لاله تالابی، یک هسته باقلا مانند وجود دارد که در نیلوفر آبی دیده نمیشود.
لاله تالابی، بومی آبگیرهای شمالی
لاله تالابی از گونههای بومی زیستبومهای آبی در شمال کشور و یکی از گونههای سرده «ثعلهباقلا» است. معمولاً هرجا آببندی باشد، میشود گیاه لاله مردابی را هم دید. این گیاه برگهای پهنی دارد. در وسط گلهای این گیاه، کلالهای وجود دارد که پس از ریزش گل، رشد کرده و بذر گیاه را تولید میکند. این بذر توسط سودجویان چیده میشود و همانی است که در بازارهای شمال، به عنوان «پسته دریایی» فروخته میشود.
آغاز دوره گلدهی لاله تالابی اواخر خرداد تا اوایل تیر و پایان دوره گل دهی اواخر تابستان است. لاله مردابی از گیاهان شناوری محسوب میشود که ریشه آن در داخل آب قرار داشته و ساقه و برگها و گل در خارج از آب اما در تماس با آن یعنی به شکل شناور در سطح آب مشاهده میشود.
در تالاب انزلی در قسمتهای مرکزی تالاب، در منتهیالیه غربی تالاب و در حاشیه جنوبی آن، رویشگاههای این گیاه قرار دارد. از این گیاه در کشورهای جنوب غرب آسیا به عنوان یک ماده مغذی در فرایند تولید غذا استفاده میشود. این گیاه در ساقه خود، مقدار قابل توجهی مواد قندی و ویتامین دارد؛ از این رو میشود از آن به عنوان یک ماده غذایی هم استفاده کرد. اما اگر این گلهای سرخابی، نیلوفر آبی نیستند، پس نیلوفر آبی چیست و کجاست؟
واقعیت آن است که در شمال کشور، نیلوفر آبی نداریم. این گیاه بومی غرب کشور است و در آبگیرهای آن ناحیه دیده میشود.
نیلوفر آبی، بومی غرب کشور
نیلوفر آبی (نیلوفر آبی مصری) نام یک سرده از تیره «نیلوفرآبیان» است. در ایران نیلوفر، نماد ایزدبانو آناهیتا بوده است. گل نیلوفر آبی در قالب نماد «لوتوس» در تخت جمشید و در نقش برجستههای آن حک شدهاست. در حجاریهای طاق بستان کرمانشاه که مربوط به دوره ساسانیان است هم گل نیلوفر دیده میشود.
با گلهای سفید (و گاه سرخابی) و برگهای گرد قلب مانند، نیلوفر آبی متمایز از لاله تالابی است. نیلوفر آبی نسبت به لاله تالابی اندامی کوچکتر دارد؛ گیاهی آبزی است که در لجن کف و بستر مردابها و آبگیرها ریشه میکند. نیلوفر آبی دارای خواص درمانی متعددی هم است.
نیلوفرآبی بومی غرب کشور است و عمدتاً در این ناحیه جغرافیایی دیده میشود. این گیاه در آبهای نواحی کرمانشاه، کردستان و شیراز یافت میشود. سراب نیلوفر یکی از رویشگاههای شناخته شده نیلوفرآبی است که در نزدیکی کرمانشاه قرار دارد. این سراب، آبگیری در ابتدای منطقه «سنجابی» و در دامنه کوه «کماجار» است و کمتر از 20 کیلومتر با شهر کرمانشاه فاصله دارد. در سالهای پر آبی، سراب نیلوفر در ماههای گرم سال، مملو از گلهای نیلوفر آبی است و برگها و گلهای این گیاه سطح حاشیهای سراب را میپوشانند.
دریاچه «زریوار» در حاشیه مریوان در استان کردستان، رویشگاه دیگری است که میشود در بخشهایی از آن، نیلوفر آبی دید.
نظر شما