قصه «عظیم فلاح» بدخط ترین بچه مدرسه محله کیانشهر جور دیگری شروع شد. او ناخواسته وارد خط شد و حالا بعد از سال ها، خوشنویسی و نقاشی خط، تبدیل به بزرگترین بخش زندگی اش شده است به طوری که با همسرش نیز در همین دنیای شاعرانه و هنرمندانه آشنا شد. عظیم فلاح حالا کلکسیونی از افتخارات دارد. سال ها پیش تصمیم گرفت 1000 تابلوی صلوات و 1001 تابلوی بسم الله را بکشد و کشید بعد از آن تصمیم گرفت هر آیه قرآن را تبدیل به یک تابلو نقاشیخط کند و برای این کار ۸ سال زمان صرف کرد تا در آخر تمامی آیات را در شش هزار و 606 تابلو به تصویر کشید.
اکنون اهالی تجسمی و به ویژه نقاشیخط نام عظیم فلاح را با مجموعه آثاری می شناسند که براساس «نقطه» خلق شده اند.
نقطه های این هنرمند که با تکنیک، ترکیب، فرم و رنگهای مختلف بر روی بوم های بزرگ و کوچک نقش می بندند، معرف خالقی هستند که به سبب تولد و زندگی در خطه جنوب شهر، از پرداخت به آسیب های اجتماعی، درد جامعه و همچنین فعالیت های محیط زیستی غافل نمانده است.
در این روزهای خلوت هنر و در آستانه عید مبعث رسول اکرم (ص) سری به آتلیه عظیم فلاح هنرمندی که بیش از ربع قرن از حضور او در فضای حرفه ای هنر می گذرد زدیم و پای صحبت های او نشستیم.
* چطور به هنر نقاشیخط علاقه مند شدید؟
** داستان نقاشیخط من از دوران دبیرستان شروع می شود. دوستی داشتم که گفت بیا برویم و در کلاس های خاوران ثبت نام کنیم. من می خواستم خوشنویسی کنم و او می خواست نی یاد بگیرد. یک روز رفتیم میدان بهارستان، نی خریدیم و ثبت نام کردیم، من همان روز سرکلاس استاد عبدالمجید رضویان رفتم. از همان زمان آلوده خوشنویسی شدم اما همیشه دوست داشتم خلاقیت داشته باشم و فقط به خط نوشتن اکتفا نمی کردم. مثلا یکبار خطی نوشتم، بعدش کاغذ را حسابی مچاله کردم و آخر مچاله ها را اتو کردم. روی خطی که نوشتم شکست های جالبی ایجاد شد که خیلی ذوق می کردم. از آن زمان، متفاوت بودن را دوست داشتم. در جشنواره های مختلف هم با اساتید و دیدگاه های جدید آشنا شدم. خودم هم به حوزه های مختلف و گالری و نمایشگاه ها سر می زدم. خوشنویسی برای من مدخل ورودی به دنیای هنر بود و باعث شد با دیگر حوزه ها مثل موسیقی هم آشنا شوم.
* از تکنیک «نقطه» در آثارتان بگویید.
** فلسفه نقطه، ریشه در حدیث مشهور نقطه که می فرماید همه قرآن در سوره حمد است و همه حمد دربسم الله و همه بسم الله در باء آن و علی (ع) هم نقطه آن باء می باشد، دارد.
از طرفی نقطه از قدیم جایگاه خاصی در خوشنویسی ایران داشته و من هم در کارهایم این عنصر پرکاربرد را با خطوط و رنگ ها تلفیق کرده و به نمایش گذاشته ام.
* چه شد که به فکر نگارش 1000صلوات و 1001 بسم الله افتادید؟
*** 1000صلوات را در سال 85 که به نام پیامبر اکرم(ص) نامگذاری شده بود نگارش کردم و به نمایش گذاشتم. بعد از اتمام این پروژه در خود این توانایی را دیدم که عبارت «بسم الله» که انحنا و حروف بیشتری دارد را نگارش کنم، به همین دلیل نگارش 1001 بسم الله را آغاز کردم و باز هم در همان سال به نمایش گذاشتم. تجربه این دو پروژه بزرگ، دانسته های من در نقاشیخط را بسیار ارتقاء داد.
* شما با هنر نقاشیخط، آثار متفاوتی خلق کردید مثلا نوشتن روی شیشه ها . این ایده ها چطور به ذهن شما می رسد؟
** حدود 13 سال پیش بود که فراخوان جشنواره «بهترین ها از دورریختنی های تهران» را دیدم. به فکر خلق یک اثر متفاوت از مواد دورریختنی بودم که نگارش بر روی شیشه به ذهنم آمد. در مدتی که برای جشنواره کار می کردم، اکثر هم محله ای ها شیشه هر دلستر یا نوشابه ای که می خوردند را برای من می آوردند تا روی آن کار کنم، یک نوع عزم محله ای برای این ایده شکل گرفته بود تا اینکه حدود 2 ماه شب و روز کار کردم و در نهایت 1000 شیشه نقاشیخط شده را به جشنواره ارائه دادم. در آن جشنواره مقام اول را کسب کردم و بعد از آن هم اکثر نمایشگاه ها از شیشه های من با چیدمان های مختلف استفاده کردند.
* نگارش آیات قرآن به سبک نقاشیخط را چگونه آغا کردید ؟
** بعد از پشت سر گذاشتن 1000 صلوات و 1001 بسم الله، می خواستم کار بزرگتری انجام دهم به همین دلیل تمام آیات قرآن را در مدت 8 سال نگارش کردم. البته بعضا که موضوع جشنواره ها یکی از آیات قرآن و یا متناسب با مفاهیم آن بود، من یک اثر قرآنی را به جشنواره ارسال می کردم، اینطور شد که آیات نگارش شدند و در چندین نمایشگاه انفرادی و گروهی به نمایش درآمدند.
باتوجه به دغدغه های اجتماعی خود، هنر و جامعه را چطور پیوند دادید؟
** در این سال ها از طریق حضور در مدارس، جشنواره های محلی و... سعی کردم نقاشیخط را به مردم معرفی کنم. به طور مثال به مناسبت روز دختر جشنواره فرهنگی ویژه دختران برگزار کردیم که محور نقاشیخط در آن تعریف شد. با اینکه محله ما در جنوب شهر قرار دارد اما خیلی از اهالی این محل به واسطه برنامه های سرگرم کننده با هنر نقاشیخط آشنا شده اند. رسالتی که شاید تلویزیون و رسانه های دیگر موفق به انجام آن نباشند. بنابراین برای من مهم است که یک هنرمند میان مردم باشد و مردم را با زبان هنر آشنا کند.
* فکر می کنید هنر می تواند در حال خوب جامعه تاثیر داشته باشد؟
** این حال خوب دوبخش دارد. اول اینکه در حال حاضر جامعه هنری از نظر کمیت به قدری گسترده شده که اگر همین قشر حمایت شوند بخش بزرگی از مشاغل و خانواده ها حمایت شده اند. بخش دوم هم به هرحال هنر و زیبایی همیشه حامل پیامی بوده اند که بتوانند حال آدم ها را خوب کند مثل یک فیلم خوب، تابلو زیبا و ... بنابراین به نظرم اول باید عرصه های دیگر جان بگیرند تا حال هنر هم خوب شود. در حال حاضر هنر می تواند در کاهش آسیب ها و بزهکاری ها موثر باشد وگرنه بیشتر از این به کار جامعه ای که اقتصادش دچار مشکل است نمی آید.
نظر شما