حجت الاسلام سید علی دریاباری استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار قدس آنلاین به بیان اهمیت و دلایل وجوب روزه داری پرداخت و تصریح کرد: شریعت در متن خود برنامه سلوک نفسانی دارد؛ سلوک یعنی پیمودن راه خدا برای تقرب به حق.  این سلوک، سلوک نفس در خود نفس است نه بیرون نفس ؛ زیرا غایت از این سلوک که  قرب الی الله است، مکانی نیست، حضرت دوست  فاصله زمانی و مکانی با خلق ندارد.

حجت الاسلام دریاباری افزود: به نص کلام امیرالمؤمنین علیه السلام در خطبه ۱۵۲  والبائن لابتراخی مسافه  ...یعنی  پروردگار  مباین با جمیع خلق است اما این مباینت و غیریت با خلق مسافتی و  مکانی نیست؛ چون طبق مبانی علوم عقلی  موجود مجرد  فاصله زمانی و مکانی با دیگران ندارد  و وجود نامحدود پروردگار به جمیع موجودات به نسبت واحد احاطه دارد؛ پس سلوک سالکان برای وصول به حق  سفر درونی است. به همین دلیل است که  امام العارفین در دعای ابو حمزه ثمالی به خداوند عرض می کند  وان الراحل الیک قریب المسافه یعنی خدایا مسافر کوی تو  مسافتش نزدیک است و انک لاتحتجب عن خلقک زیرا تو  محجوب ...پوشیده......از خلقت نیستی و انما تحجبهم الاعمال دونک ....و جز این نیست که  اعمال آنان، آنان را از تو پوشانده و دور  کرده است.

استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: حالا که حق سبحانه از بندگانش دور نیست بلکه از آنان به آنان نزدیک تر است، به قول مولوی در مقام دعا چون تویی از ما به ما نزدیک تر ....ما زخود سوی تو گردانیم سر .....با چنین نزدیکی ای دوریم  دور .....در چنین تاریکی‌ای  بفرست نور .... باید شریعت  برای  بندگان خدا  برنامه سلوک نفسانی و نسخه سیر و سفر باطنی ارائه دهد. ماه رمضان و همه اعمال این ماه  یک دوره برنامه سلوک و نسخه برای سیر و سفر سالک و مسافر الی الله است.

اصول برنامه سلوک

وی در ادامه به تبیین اصول برنامه سلوک پرداخت و گفت: بیداری در سحر  با اعمال آن اعم از تلاوت قرآن  و دعای سحر  و حتی نفس بیداری در سحر اثر بخش است. در اهمیت  بیداری شب سخن فراوان گفته‌اند و آیات قرآن در اهمیت بیداری در سحر خود بخشی از این برنامه را تشکیل می‌دهد؛ در سوره ذاریات در توصیف مؤمنان و سالکان اولین وصف آنان را بیداری در شب می‌داند «کانوا  قلیلا من اللیل ما یهجعون» ....عارفان کمی از شب را می خوابند. در سوره مزمل به جناب نبی رحمت صل الله علیه وآله وسلم بعنوان نسخه سفر معنوی می‌فرماید: «یا ایها المزمل  قم اللیل الا قلیلا» ...ای پوشیده، شب را برخیز، جز مقدار کمی. بیدار باش و کمتر بخواب البته در این آیه کریمه به  معلم تمام انسان‌ها می‌فرماید قم اللیل یعنی شب را  بپا دار  شبت را  احیا کن، به قول مولوی خواند مزمل نبی را زین سبب....که برون آی از گلیم ای بوالعرب .....هین قم اللیل تو  شمعی ای همام .....شب دایم شب بود اندر قیام ....بی فروغت روز روشن هم شب است ....بی پناهت شیر اسیر  ارنب است.

حجت الاسلام دریاباری تأکید کرد: هیچکس در حرکت کمالی و صعودی بجایی نرسید مگر با  بیداری در سحر و استفاده از خلوت شب؛ شب سلاح و مرکب مسافران کوی دوست است با همه  عوامل آن مانند استغفار در سحر و تلاوت قران و مطالعه و تفکر  در آیات. آغازین سوره  ذاریات که آوردیم  «وکانوا قلیلا من اللیل ما یهجعون» .....در ادامه می‌فرماید «و بالاسحار هم یستغفرون»...مؤمنان شبشان را با استغفار آباد می‌کنند. در خطبه متقین مولی‌الموحدین در توصیف همین  عارفان شب زنده دار و سالکان کوی یار  می‌فرماید: "اما اللیل فصافون اقدامهم  تالین لاجزاء القرآن یرتلونه ترتیلا و یحزنون به انفسهم  و یثتثیرون به دوائ دائهم" ....برنامه  شبانه متقین چنین است ....شب  که می‌شود  قدمهایشان صاف است؛ یعنی برای عبادت و راز و نیاز با محبوب باصلابت و آمادگی هستند و آیات قرآن را  تلاوت می‌کنند.

استاد حوزه و دانشگاه توضیح داد: حضرت نفرمود  یتلون آیات الله  آیات را تلاوت می‌کنند بلکه با  جمله اسم فاعل تالین آنان را معرفی فرمودند یعنی تلاوت کننده هستتد، یعنی این برنامه ثابت و همیشگی آنان است؛ با قرآن در سحرها زندگی می‌کنند و دوای دردهای خود را از دل قرآن بیرون می کشند ...و در سحر و  آخر شب است که  به قول مولوی  دولت می گیرند: چند شب ها خواب را گشتی اسیر......یک شبی بیدار شو دولت بگیر ....و به قول حافظ .....مرا در این ظلمات آن که رهنمایی کرد...نیاز  نیم شبی بود و گریه سحری .جناب حافظ تصریح می‌کند که  این نیاز شبانه با گریه‌های سحری من بود که  مرا از تاریکی های نفس  نجات داد؛ در بیت حافظ از دو سلاح برای عارفان سخن رفته است ...یکی نیاز عاشق و سالک و دیگری  گریه عاشق.

 وی تصریح کرد: نیاز و احساس نیاز بسیار مهم است؛ همان طوری که اگر  مبتلایان به بیماری جسمی اگر درد را احساس نکنند نیاز به درمان را نیز احساس نمی کنند در سلامتی روحی و دردهای روحی هم تا  نیاز احساس نشود و  نیاز را به پیشگاه حضرت دوست عرضه نکنند درمانی حاصل نخواهد شد؛ باز به قول حکیم و عارف شیراز ....میان عاشق و معشوق فرق بسیار است.....چو یار ناز نماید شما نیاز برید  ....حالا بر این دو نیاز و اشک قرآن را هم اضافه کنید، چه می‌شود باز به قول رند شیراز  صبح خیزی و سلامت طلبی چون حافظ .....هر چه  کردم همه از دولت قرآن کردم.

انتهای پیام/