تحولات منطقه

در پی پایان مهلت قانونی ثبت‌نام متقاضیان شرکت در «چهلمین جشنواره فیلم فجر» در ساعت ۲۴ روز یکشنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۰ هجری‌شمسی بود که دبیرخانه این جشنواره از حضور ۹۴ فیلم بلند سینمایی به عنوان متقاضی شرکت در این رویداد مهم سینمایی خبر داد.

چهل سالگی «سیمرغ فجر» با چه آثاری رقم خواهد خورد؟
زمان مطالعه: ۱۱ دقیقه

به گزارش قدس آنلاین، مجموع آثار رسیده به دبیر خانه جشنواره فیلم فجر بلافاصله با آئین‌نامه و مقررات قانونی اعلام شده در فراخوان جشنواره چهلم مورد بررسی و مطابقت قرار گرفت و در نهایت در روز چهارشنبه ۳ آذرماه بود که دبیرخانه این جشنواره رسما اعلام داشت که این فهرست به تعداد ۷۴ تقلیل پیدا نموده است.

در این میان تجربه برگزاری «سی و نهمین جشنواره فیلم فجر» و ماجرای وعده کذب و رفتارهای شبه دروغ متولیان برگزاری این جشنواره؛ بالاخص در جهت تحقق این وعده که «تمامی آثار ثبت نام نموده بدون هیچ محدودیتی در بخش رقابتی سودای سیمرغ شرکت داده می‌شوند» سبب شد تا «هیات انتخاب» بار دیگر در «جشنواره چهلم» موضوعیت پیدا نماید.

پس اگر چه اسامی افراد حاضر در این جمع به عنوان «هیات انتخاب» همچنان مخفی و نا معین است، اما این همه با اعلام موضع شفاف «مسعود نقاش‌زاده» در مقام دبیر این دوره از «جشنواره فیلم فجر» همراه بود که در نخستین مصاحبه خبری خود بیان داشت: «سینمای ما سینمای اخلاق مدار، امید آفرین و آگاهی بخش است و این مضامین در جشنواره مورد توجه است!»

صراحت بیان جناب دبیر از یک سو می‌تواند افق جدیدی را پیش روی مهمترین جشنواره سینمایی کشور قرار دهد و به نوعی حکایت از رویکرد جدید «جشنواره فیلم فجر» داشته باشد و معین سازد که ملاک ارزیابی و حضور آثار در «جشنواره چهلم» بر سه محور اساسی «اخلاق»، «امید» و «آگاهی‌بخشی» است و ... و از سوی دیگر می‌تواند بارقه امیدی برای آینده این رویداد مهم سینمایی باشد. جشنواره‌ای که اگر چه شاهد چهلمین دوره برگزاری خود می‌باشد اما در عین حال همچنان گیج و مَنگ به پیش رفته و متاسفانه در سال‌های اخیر عملا هیچ رویکرد مشخصی در انتخاب آثار نداشته و فقط ملاک‌های کیفی را مورد توجه قرار داده است. این در حالی است که عُرف مهمترین جشنواره‌های دنیا چیز دیگری است و عموم جشنواره‌های معتبر در کنار مسائل فنی و کیفی فیلم‌ها به مسائل محتوایی نیز اهمیت داده می‌شود، به خصوص در انتخاب فیلم‌های «بخش‌های مسابقه» که ویترین هر جشنواره‌ای محسوب می‌شوند. البته این به معنی «مخفی‌کاری» و تداوم استراتژی «سازمان سینمایی دولت دوازدهم» در «گُل و بلبل نشان دادن شرایط» نبوده و لازم است تا در کنار این ویترین مقید؛ «جشنواره فیلم فجر» اقدام به نمایش «خارج از مسابقه» دیگر تولیدات سینمایی نموده و کارنامه‌ای واقعی از عملکرد و جهت‌گیری «صنعت سینمای ایران» را در معرض دید «خواص فرهنگی کشور» قرار دهد.

اکنون با این مقدمه لازم است تا نگاهی بیاندازیم به برخی از فیلم‌های شاخصی که قرار است توسط «هیات انتخاب» بازبینی شوند و نخستین حضور خود بر پرده نقره‌ای سینما را در «چهلمین جشنواره فیلم فجر» تجربه نمایند.

فیلم سینمایی «شب داخلی دیوار»

کارگردان: وحید جلیلوند

تهیه کننده: علی جلیلوند

بازیگران: نوید محمدزاده، علیرضا کمالی، امیر آقایی، سعید داخ و... و.

کارگردان «شب داخلی دیوار» بعد از وقفه‌ای نسبتا طولانی، سومین فیلم خود را در شرایط سخت کرونایی ساخت. اثری که ظاهرا به دلیل طولانی شدن مراحل فنی به جشنواره سال پیش نرسید. البته همان موقع شایعاتی مبنی بر عدم حضور در جشنواره به علت درخواست برای حضور در «جشنواره برلین» به گوش می‌رسید که با عدم پذیرش فیلم در برلین حالا ناچارا باید جشنواره داخلی خودمان را به عنوان اولین نمایش فیلم خود در نظر بگیرند.

در خلاصه داستان این فیلم که ماجرای یک نابینا را با بازی نوید محمدزاده روایت می‌کند، آمده است که؛ زندگی علی با آمدن زنی متواری آشفته می‌شود ...

اگر بخواهیم «شب داخلی دیوار» را با فیلم قبلی کارگردان آن که اتفاقا جوایز زیادی از «جشنواره فیلم فجر» را نصیب خود کرد، ارزیابی کنیم باید منتظر یک اثر ناامید با پایان دلسردکننده باشیم، مانند اتفاقی که در فیلم تلخ و سیاه‌ «بدون تاریخ بدون امضا» افتاد. با این همه برای قضاوت بیشتر باید منتظر تماشای فیلم ماند و ابراز امیدواری کرد که فیلم جدید «جلیلوند» در کنار نشان دادن معضلات اجتماعی دریچه‌هایی از امید و آگاهی‌بخشی را به جامعه نشان داده باشد، تا در «بخش مسابقه جشنواره فجر» به نمایش دربیاید. هر چند برای فیلمی که افق خود را حضور در جشنواره‌های خارجی سیاست زده‌ای همچون «جشنواره برلین» قرار داده باشد، نمی‌شود چنین حالاتی را متصور شد و می‌توان رنگ و بوی سیاسی «شب داخلی دیوار» را حدس زد.

فیلم سینمایی «پیر پسر»

کارگردان: اکتای براهنی

تهیه کننده: بابک حمیدیان

بازیگران: حامد بهداد، لیلا حاتمی، محمد ولی زادگان و...

«اکتای براهنی» سازنده فیلم سینمایی «پل خواب» و فرزند «رضا براهنی» رمان‌نویس مشهور است که در دومین فیلم خود با همکاری «بابک حمیدیان» و با عنوان «پیر پسر» ساخته است.

در خلاصه داستان پیر پسر آمده مردی که قانون نداشته باشه همیشه پسره حتی اگه پیر هم بشه پیر پسره

البته بررسی سوابق کارگردان «پیر پسر» نشان می‌دهد که سوژه همه آثاری که او ساخته یا فیلمنامه آن‌ها را نوشته «جنایی» بوده و در خصوص یک قتل هولناک شکل گرفته است. رویه که احتمالا در «پیر پسر» هم دنبال شده و این اثر نیز به سوژه‌ای جنایی پرداخته است. البته باید توجه داشت که کارگردان «پیر پسر» دو سال پیش با فیلم سینمایی «عنکبوت» به عنوان فیلمنامه‌نویس همکاری داشته که مربوط به قتل‌های زنجیره‌ای دهه هفتاد در مشهد بوده است. اثری که مشخصا از موضع به شدت سیاسی و ضد مذهبی به روایت داستان پرداخته بود. پس باید منتظر ماند دید که آیا «پیر پسر» به عنوان نخستین تجربه «بابک حمیدیان» در مقام «تهیه‌کننده» نیز دارای موضوعی جنایی و سوژه‌ای ملتهب و سیاسی می‌باشد یا خیر!

فیلم سینمایی «دسته دختران»

کارگردان: منیر قیدی

تهیه‌کننده: محمدرضا منصوری

بازیگران: نیکی کریمی، پانته‌آ پناهی‌ها، فرشته حسینی و آناهیتا افشار

کارگردان «دسته دختران» که با نخستین اثر سینمایی خود با عنوان «ویلایی‌ها» توانست تا در ژانر دفاع مقدس توجه‌ها را به سمت خود جلب نماید؛ حالا یکی از فیلمسازان مهم این ژانر مهم محسوب می‌شود. به نوعی که «بنیاد سینمایی فارابی» حاضر شده با بودجه سنگین و بیشتر از ده میلیاردی هزینه‌های فیلم دوم خانم کارگردان را با تهیه‌کنندگی همسرش تقبل کند. اثری که فیلمبرداری آن بیش از شش ماه در خرمشهر ادامه داشته و از کارهای بیگ پروداکشن سال‌های اخیر محسوب می‌شود.

داستان «دسته دختران» در مورد دختران مبارز و رزمنده روزهای حصر خرمشهر است و اکنون باید منتظر ماند و دید که آیا این فیلم با چنین بودجه‌ای توانسته گوشه‌ای از ایثار و مقاومت‌های زنان رزمنده را به خوبی نمایش بگذارد؟

البته «دسته دختران» قطعا از فیلم‌های حاضر در «بخش مسابقه جشنواره چهلم» خواهد بود و از همین الان می‌توانیم یکی از سهمیه‌های حاضر در بخش مسابقه را برای آن رزرو نمود و امیدوار بود تا مخاطب «دسته دختران» بار دیگر همانند «ویلایی‌ها» سورپرایز شده و با فیلمی خوش ساخت روبرو شوند.

فیلم سینمایی «خائن‌کشی»

کارگردان: مسعود کیمیایی

تهیه کننده: علی اوجی

بازیگران: امیرآقایی، مهران مدیری، سارا بهرامی، پانته‌آبهرام و...

کارگردان «خائن‌کشی» که در آستانه ۸۰ سالگی هنوز از فیلمسازی ناامید نشده و هربار برای ساختن فیلمی بدتر از فیلم قبلی خود تلاش می‌کند. این بار شانس خود را با «علی اوجی» امتحان کرده تا داستان یک «ضد قهرمان» به نام «مهدی بلیغ» را به تصویر بکشد. فردی که از کلاهبرداران و سارقان دهه سی و چهل محسوب می‌شود و اکنون باید ببینیم کارگردان «خائن‌کشی» که در جشنواره دو سال پیش آغازگر حواشی بود و در همراهی آشکار با «فتنه‌گران سال ۹۸» جشنواره را بدون اینکه فیلم خود را از لیست اکران بیرون بکشد «تحریم» کرد، آیا دوباره می‌خواهد از ظرفیت‌های «جشنواره چهلم» به سود خود و فیلمش بهره بگیرد؟

فیلم سینمایی «شادروان»

کارگردان: حسین نمازی

تهیه کننده: عباس نادران

بازیگران: سینا مهراد، گلاره عباسی، نازنین بیاتی، رویا تیموریان و...

کارگردان «شادروان» که پیش از این با فیلم سینمایی «آپاندیس» پشت درهای جشنواره فجر مانده این بار با این اثر می‌خواهد شانس خود را امتحان کند. اثری که با همراهی «عباس نادران» به عنوان آقازاده سینمایی «الیاس نادران» تولید شده است. تهیه‌کننده‌ای تازه وارد که نخستین‌بار با فیلم سینمایی «شاه‌کش» نتوانست در جشنواره فجر حاضر شود و اکنون با «شادروان» می‌خواهد بخت خود را برای حضور در «جشنواره چهلم» امتحان کند.

البته در خلاصه داستان «شادروان» آمده که این اثر «ملودرام شیرینی در بستر یک خانواده حاشیه‌نشین» است. اما از تصاویری که از این فیلم منتشر شده می‌توان حدس زد که داستان آن روایتگر خانواده کم‌درآمد است که قرار است در مقام یک اثر سیاسی ظاهر شود. و باید منتظر ماند و دید که آیا «شادروان» شاخصه‌های مهم جشنواره امسال را در خود دارد که شاهد حضور آن در «بخش مسابقه» باشیم.

فیلم سینمایی «غریزه»

کارگردان: سیاوش اسعدی

تهیه کننده: سیاوش اسعدی

بازیگران: امین حیایی، ژاله صامتی، پردیس پورعابدینی و ...

کارگردان «غریزه» که آخرین فیلم خود یعنی «درخونگاه» را در جشنواره چند سال پیش رونمایی کرد؛ این بار با «غریزه» می‌خواهد به «جشنواره چهلم» بیاید. این در حالی است که «درخونگاه» از آثار پرحاشیه «جشنواره سی و هفتم فجر» بود، به طوری که خیل زیادی از منتقدین سینمایی این فیلم را از آثار ناامیدکننده و سیاه‌نمای آن دوره از جشنواره ارزیابی نمودند.

پس شاید اگر قرار بود «درخونگاه» در جشنواره امسال که با رویکردی جدید آثار را ارزیابی می‌کند، ارائه شود؛ قطعا در میان یکی از غایبان احتمالی «بخش مسابقه» قرار می‌گرفت. اما امسال کارگردان «غریزه» با فیلمی که به نظر می‌رسد رنگ و بوی عاشقانه نیز دارد قرار است به جشنواره بیاید و از این جهت باید ببینیم که این اثر نسبت به «درخونگاه» تغییر مثبت داشته و می‌تواند به منظور عبور از فیلترهای جدید ارزیابی جهت حضور در «بخش مسابقه جشنواره چهلم» به عنوان اثری «امید بخش» ظاهر شود؟

البته از «غریزه» تا به حال خلاصه داستانی منتشر نشده و تنها اطلاعاتی که از آن درز کرده روایتی عاشقانه در دهه ۴۰ شمسی است. نکته جالب توجه این است که کارگردان «غریزه» در اثر قبلی خود، یعنی فیلم سینمایی «درخونگاه» سال‌های پایانی دهه شصت و ابتدایی دهه هفتاد را تصویرسازی کرد و سعی کرد سیاهی‌های فضای آن را جلوه و نمایش‌گری کند، حالا باید ببینیم اسعدی چه تصویرسازی از دهه ۴۰ شمسی دارد.

فیلم سینمایی «خط نجات»

کارگردان: وحید موسائیان

تهیه کننده: آزیتا موگویی

بازیگران: امیر آقایی، پگاه آهنگرانی، مصطفی زمانی و...

«خط نجات» یکی دیگر از محصولات «بنیاد سینمایی فارابی» است که به عنوان دستپخت سال آخر مدیران این سازمان در «حسن روحانی» محسوب می‌شود. اثری که تحت اشراف و مدیریت «معاون جدید نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی» تولید شده و این‌گونه اعلام شده که یک تریلر سیاسی عاشقانه در دهه پنجاه شمسی است و داستان آن در اوج «جنگ سرد بین شرق و غرب» می‌گذرد.

پس اگر چه باید ببینیم اثر جدید کارگردان «خط نجات» که همواره یکی از ناکام‌های حضور در «بخش مسابقه فجر» نیز بوده؛ چطور از آب درآمده است و آیا فاکتورهای آگاهی‌بخشی و اخلاق‌مداری در آن وجود دارد؟ اما آن طور که از شواهد بر می‌آید باید در «خط نجات» با یک اثر حاشیه‌برانگیز روبه‌رو شویم و احتمالا تعبیرها و تفاسیر مختلفی از این تریلر عاشقانه سیاسی که احتمالا مربوط به حزب توده نیز باشد در این فیلم شاهد خواهیم بود.

فیلم سینمایی «زاپاتا»

کارگردان: دانش اقباشاوی

تهیه‌کننده: ایرج تقی پور

کارگردان «زاپاتا» که آخرین بار با فیلم سینمایی «هیهات» در «بخش خارج از مسابقه جشنواره فجر» حاضر بوده؛ این بار با فیلم کم هزینه خود که با تهیه‌کنندگی «ایرج تقی‌پور» تولید شده، متقاضی حضور در «جشنواره چهلم» است. فیلمی که به نظر می‌رسد ژانر متفاوتی از آثار قبلی کارگردان خود دارد.

پس باید منتظر «زاپاتا» ماند و دید که کارگردان این اثر به عنوان سینماگری که عموما عادت داشته تا با سرمایه‌های دولتی و و استفاده از بودجه‌ نهادهای انقلابی همچون «سازمان هنری رسانه‌ای اوج» و «حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی» تولیدات خود را رقم بزند؛ اکنون در نخستین اثر تولیدی خود در «بخش خصوصی» چه محتوایی را به منظر دید مخاطب سینمایی خود قرار می‌دهد.

فیلم سینمایی «صورت فلکی»

کارگردان: حسین دارابی

تهیه کننده: محمدرضا شفاه

بازیگران: مریلا زارعی، بهروز شعیبی و... و.

کارگردان «صورت فلکی» که با نخستین اثر سینمایی خود یعنی «مصلحت» توانست در جشنواره سال پیش حاضر شود؛ این بار خیلی سریع شروع به ساخت فیلم دوم خود کرد و تمام تلاش خود را بکار برد تا «صورت فلکی» را با همان ترکیب و چینش «تهیه کننده «و «سرمایه‌گذار» و ... راهی «جشنواره چهلم» کند.

البته این تلاش وافر در حالی بود که «مصلحت» با نام قبلی «مصلحت نظام» عنوان اثری مُهم در «ژانر سینمای استراتژیک» بود که با سرمایه‌گذاری و استطاعت دو نهاد فرهنگی شناخته شده در پیکره انقلاب اسلامی، یعنی «حوزه هنری» و «سازمان هنری رسانه‌ای اوج» ساخته شده بود و به عنوان نخستین تجربه مشترک همکاری میان «سازمان تبلیغات اسلامی» و «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای در منظومه تولیدات سینمایی کشور برخوردار می‌باشد. اثری که ظاهرا دغدغه‌مند بود و سعی داشت تا نقد درون گفتمانی بر «حاکمیت نظام جمهوری اسلامی» باشد؛ اما مع‌الاسف به واسطه عدم شناخت و دانش کافی و همچنین دقت لازم در طرح دغدغه‌ها و بیان روایت خود به زبان سینما، به فیلمی در «مواجهه با انقلاب اسلامی» مبدل شد و اکنون کارگردان این اثر در تجربه جدید خود با عنوان «صورت فلکی» سعی دارد تا باردیگر روایتگر همان مقطع تاریخی به نمایش درآمده در «مصلحت» باشد و با تمرکز بر سال‌های ابتدایی دهه شصت قصد دارد تا یکی از سوژه‌های ملتهب این دوران را به تصویر بکشد.

پُرواضح است که فیلم سینمایی «مصلحت» اگر نام «حوزه هنری» و «اوج» را در پس خود نداشت، مخاطب را با ذهنیت تماشای فیلمی سفارش شده از آن سوی مرزها و در راستای ترسیم مظلومیت طیف سلطنت‌طلب و همچنین «مجاهدین خلق (منافقین)» در «نظام جمهوری اسلامی» مواجه می‌ساخت. اثری که با پیش کشیدن مبحث دوگانه کاذب «مصلحت» و «عدالت» سعی ویژه خود را بر این امر متمرکز ساخته بود تا «فساد سیستمی» نهادینه شده در ساختارهای حاکمیتی کشور را به تصویر کشیده و چنین ذهنیت تباه کننده‌ای را به مخاطب سینمایی خود ارایه نماید. پس امید است تا «حوزه هنری» بار دیگر دچار اشتباه فاحش «مصلحت» نشده باشد و «صورت فلکی» با عبرت از اشتباهات آن فیلم توانسته باشد به اثری قابل قبول و در چارچوب وظایف نهادهای فرهنگی انقلاب اسلامی مبدل گردد.

منبع: سینما پرس

انتهای خبر/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.