به گزارش قدس آنلاین، اگر اخیراً به شرایط پروازهای دوبی به سمت ریاض دقت کنیم، متوجه تغییراتی خواهیم شد. به جای گروه معمولی از مردان متخصص خارجی در حوزه های مختلف، اکنون همسران و کودکان آن ها را نیز می توان مشاهده کرد که با آن ها نقل مکان می کنند.

بسیاری از شرکت های چند ملیتی می‌خواهند تا سال آینده میلادی از قوانین جدید عربستان پیروی کنند. قوانینی که نهادهای دولتی را از تجارت با شرکت‌های بین‌المللی که مقر منطقه‌ای خود را در عربستان قرار نداده اند تا ژانویه ۲۰۲۴ محدود کند.

اقدامات جدید عربستان برای جذب سرمایه گذاری خارجی و کارگران در نظر گرفته شده است. اینها بخشی از جاه طلبی های محمد بن سلمان است در راه باز کردن کشور به بازارهای بین المللی و قرار دادن ریاض در میان ۱۰ شهر اقتصادی بزرگ جهان و همینطور افزایش جمعیت کشور تا سال ۲۰۳۰ که حداقل ۱۵ میلیون نفر پیش بینی شده است. این برنامه ها با وجود بسیاری از موانع سنتی مربوط به سیاست های سختگیرانه عربستان است.

این تلاش های عربستان از دید دبی، قطب اصلی تجارت و گردشگری خاورمیانه، که مدت‌ها گزینه اصلی برای مهاجران بوده، پنهان نمانده است.

خالد الفالح، وزیر سرمایه گذاری عربستان سعودی در مصاحبه اخیر خود گفته که تا پایان سال ۲۰۲۲، تقریبا ۸۰ شرکت درخواست مجوز برای انتقال مقر خود به ریاض را درخواست کرده اند و افزود که این شهر از نظر سیاسی و اقتصادی به پایتخت بزرگ خاورمیانه تبدیل خواهد شد.

علامت سوال

اما سوال بزرگ این است که آیا ریاض از نظر زیرساختی، مسکن، سبک زندگی و حتی اداری برای هجوم متخصصان، کارمندان و کارگران خارجی و خانواده‌هایشان آماده است؟ و علامت سوال بزرگتر این است که این افراد آماده خواهند بود تا دبی که نسبتاً آزادتر و بین المللی تر و البته گران‌تر است را رها کنند تا به عربستان بروند؟

بر اساس رتبه بندی HSBC، عربستان سعودی پس از بحرین، قطر و امارات متحده عربی رتبه خوبی به عنوان مقصدی مطلوب برای مهاجران در خاورمیانه قرار ندارد.

البته عربستان با منابع نفت گسترده اش قطعاً فاقد پول برای ایجاد تغییرات لازم نیست، اما شواهد تا کنون نشان می دهد که راه زیادی برای این کشور در پیش است.

علیرغم برخی سهل گیری ها، قوانین مربوط به الکل، روابط خارج از ازدواج و همجنس گرایی همچنان با جدیت در عربستان دنبال می شود که برای غربی ها اتفاق خوبی نیست و این کشور از حیث داشتن مناطق مسکونی به سبک غربی و مدارس بین المللی نیز گزینه خوبی برای خارجی ها محسوب نمی شود.

خارجی ها همچنین از مدت زمانی که برای تضمین ویزای کار در عربستان نیاز است شکایت دارند، در حالی که اخذ مجوزهای گردشگری آسان تر است.

مشکلات پیدا و پنهان زیرساختی

به نظر چالش‌های زیرساختی نیز در عربستان وجود دارد که کار را آنچنان که مقامات عربستانی می خواهند پیش نبرده است. عدم اطمینان از وجود مسکن کافی، کمبود آب و نقاط ضعف در سیستم های جاده ای چیزهایی است که از سال ۱۹۹۵ زیر ذره بین قرار گرفته است.

در حوزه پروژه‌های املاک و مستغلات، اتفاقات گسترده ای در ریاض و اطراف آن مخصوصا با پروژه نوآورانه جدیدی که امسال ساخت آن اعلام شد اتفاق افتاده اما طرح جامع مورد انتظار برای توسعه ریاض چندین بار به تعویق افتاده است.

سیستم متروی این شهر که قرار بود تا سال ۲۰۱۹ تکمیل شود، هنوز افتتاح نشده است. همچنین اخراج اخیر رئیس کمیسیون سلطنتی شهر ریاض، نهادی که مسئول اجرای طرح جامع پیشرفت این شهر است، نشان دهنده مشکل در این بخش ها و حاکی از ناامیدی ولیعهد عربستان از عدم پیشرفت است.

مشکل مسکن

مشکل کمبود مسکن در ریاض به طور قابل توجهی هزینه های اجاره را در این شهر افزایش داده است. نرخ اجاره یک آپارتمان دو خوابه در یکی از محله‌های رو به بالای ریاض در سال گذشته تقریباً ۱۲ درصد افزایش یافته و به حدود ۴۸۲۶۰ دلار رسیده است.

عوامل زیادی در این قضیه دخیل است: مهاجرت بیشتر متخصصان خارجی به ریاض و دسترسی محدود به مجتمع‌های مسکونی مورد علاقه غربی‌ها به دلیل قوانین کمتر سختگیرانه، سالن‌های ورزشی و استخرهای شنا، و گرایش رو به رشد در میان جوانان سعودی برای جابجایی هایی که بنا بر فرصت های شغلی باید انجام دهند از این دلایل است.

همچنین برای نامزدهای به دست گرفتن مشاغل در عربستان سعودی سخت‌تر شده است که در ازای جابجایی و آمدن به این کشور، دستمزدهای گزاف درخواست کنند. کُندی رشد اقتصاد در سراسر جهانی و اخراج گسترده برخی از کارکنان شرکت‌های مختلف در کشورهای مختلف، به کارفرمایان سعودی و چندملیتی در این کشور قدرت بیشتری داده است که بدون پرداخت پول آنچنان بیشتر بتوانند نیروهای خارجی را جذب کنند.

البته یک تهیه کننده ارشد شرکت رسانه ای ام بی سی، شرکت رسانه ای که قصد دارد تا سال ۲۰۲۴ بیشتر کارکنان خود را از دبی به مقر جدید در ریاض منتقل کند، می گوید که او و دیگران حداقل ۳۵ تا ۴۰ درصد افزایش حقوق دریافت می کنند و تضمین می شود که شغل خود را به مدت پنج سال حفظ خواهند کرد. با این حال هنوز بسیاری از تغییر مکان وحشت دارند. آن ها می گویند در دبی شما مانند اکثر مردم یک مهاجر هستید، اما در ریاض باید با یک طرز فکر محلی کنار بیایید. اکثر مهاجران برای این نوع سبک زندگی در ریاض آماده نخواهند بود.

تغییرات زیادی که اتفاق افتاده است

با این حال، چیزهای زیادی در عربستان سعودی تغییر کرده است. پس از لغو قوانین سختگیرانه در حوزه پوشش، تفکیک جنسیتی و محدودیت های رانندگی و سفر، که توسط ولیعهد عربستان یعنی محمد بن سلمان صورت پذیرفت، زنان زیادی به نیروی کار این کشور پیوسته اند. او همچنین قدرت تشکیلات مذهبی فوق محافظه کار را در این کشور مهار کرده است.

اما در عین حال خارجی هایی که به عربستان سعودی می آیند باید به خاطر داشته باشند که هرگونه انتقاد از پادشاهی و نظام این کشور می تواند منجر به اخراج، زندان و یا بدتر از آن شود. امارات متحده عربی محدودیت‌های مشابهی را برای آزادی بیان اعمال می‌کند، اما زندگی مشترک خارج از چارچوب ازدواج را مجاز دانسته و مجوزهایی برای مصرف الکل داده است. همچنین داشتن حیوانات خانگی که یکی از بخش های پر رنگ در سبک زندگی غربی است در ریاض بسیار محدودتر از دبی است.

از آنجایی که دبی به شهری با مدارا برای غربی ها تبدیل شده، نقل مکان کردن این افراد به ریاض ممکن است قدمی به عقب برای آن ها به شمار بیاید.

منبع: بلومبرگ

مترجم: امیرمحمد سلطانپور