به گزارش قدس آنلاین، پالایشگاه‌هایی که دورتر از سرزمین اصلی واقع می‌شوند و به گفته برخی کارشناسان حوزه انرژی، راهکاری فوری و کوتاه مدت برای فروش تضمینی نفت ایران هستند که در کنار اخذ درآمد حاصل از فروش نفت خام، کسب درآمد ارزی از محل صادرات فرآورده‌ها را هم حاصل می‌کند. همان‌گونه که در خبرها آمده رئیس جمهورخرداد در صدر یک هیات عالی رتبه به کشورهای ونزوئلا کوبا و نیکاراگوئه سفر کرد، تا تقویت روابط اقتصادی به‌خصوص در حوزه انرژی بین ایران و کشورهای آمریکای لاتین را شخصا پیگیری کند. یکی از محورهای همکاری ها میان ایران و این کشورها، سرمایه¬گذاری در سه پالایشگاه «سینفوئگس» کوبا، «رویای آرمانی» نیکاراگوئه و «کاردون» ونزوئلا می باشد؛ اما چرا ایجاد پالایشگاه‌های فراسرزمینی دارای اهمیت هستند؟

ایجاد پالایشگاه‌های فراسرزمینی عاملی در مسیر حفظ بازارهای صادراتی

سعید میرترابی، کارشناس حوزه انرژی درخصوص اهمیت سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی به خبرنگار قدس می‌گوید: کشورهای تولیدکننده و صادرکننده نفتی در دوره‌ای بر فروش نفت خام متمرکز بودند؛ اما به‌تدریج به موضوع فروش فراورده هم روی آوردند تا از این طریق ارزش افزوده بیشتری را نصیب خود کنند. وی تاکید کرد: ایجاد تاسیسات پالایشگاهی و پتروشیمی در داخل کشور یکی از مهمترین راه‌های پرثمر کردن نفت است و سبب می‌شود صنایع بیشتری در داخل کشور در حوزه نفت فعالیت کنند که نتیجه آن افزایش درآمد و رشد اشتغال است.

میرترابی ادامه داد: احداث پالایشگاه‌های فراسرزمینی یکی از روش‌هایی است که کشورهای تولیدکننده و صادرکننده نفت چندین سال است که به آن روی آورده‌اند تا از این طریق بازار صادراتی خود را در مواقع بحرانی حفظ کنند. ایران هم مدتی است که به این وادی وارد شده و اقداماتی انجام داده است.

ایران می‌تواند انتقال دهنده خدمات فنی و مهندسی به‌ونزوئلا باشد

این کارشناس حوزه انرژی به همکاری‌های حوزه نفتی ایران و ونزوئلا اشاره و خاطرنشان کرد: ونزوئلا غنی‌ترین کشور نفت‌خیز جهان به‌لحاظ ذخایر است؛ اما باتوجه به‌اینکه ایران در حوزه فنی و مهندسی از این کشور برتری دارد، بنابراین می‌توانند همکاری مثبتی باهم داشته باشند.

ایجاد یک بازار بادوام چند ده ساله

وی ایجاد پالایشگاه‌های فراسرزمینی را عاملی در مسیر ایجاد یک بازار بادوام دانست و تصریح کرد: بازارسازی به این شکل نه‌تنها بازار بلند مدت چند ده ساله را برای ایران ایجاد می‌کند، بلکه ریسک معاملات را هم کاهش می‌دهد به این معنا که ما مدت‌هاست که تحت تحریم هستیم، بنابراین با بسیاری از کشورها نمی‌توانیم وارد عقد چنین قراردادهایی شویم، چراکه آنان حاضر نیستند به‌دلیل بالا بودن هزینه تحریم‌ها، ریسک معامله با ایران را بپردازند؛ اما چنانچه در کشورهایی که نیازمند خدمات فنی و مهندسی و یا مصرف کننده محصول ما هستند، سرمایه‌گذاری کنیم، این کشورها به‌دلیل نیاز جدی‌تری که به‌ما دارند به‌واسطه تحریم‌ها قرارداد خود را با ایران لغو نمی‌کنند.

میرترابی ضمن اشاره به‌اینکه ونزوئلا به‌دلیل مسائل سیاسی و جهت‌گیری‌های نزدیک به ایران و زمینه‌های همکاری که از گذشته بین دو کشور وجود داشته، کشوری مناسب برای سرمایه‌گذاری در این حوزه است، گفت: تمامی این عوامل باعث می‌شود که معامله برد- برد بین این دو کشور به‌وجود آید و هر دو منتفع شوند.

بُعد مسافت؛ یک مشکل سرمایه‌گذاری در کشورهای آمریکای لاتین

این کارشناس حوزه انرژی در بخش دیگری از سخنان خود به‌مشکلات سرمایه‌گذاری در آمریکای لاتین اشاره و خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین این مشکلات بُعد مسافت است که هزینه‌های نقل و انتقال را افزایش می‌دهد، بنابراین بهترین اقدامی که می‌توان انجام داد سرمایه‌گذاری در کشورهای همسایه است که هزینه‌ها را از این بابت افزایش نمی‌دهد.

وی تاکید کرد: سرمایه‌گذاری و ایجاد پالایشگاه‌های فراسرزمینی در کشورهایی نظیر هند و چین که هم نزدیک ایران هستند و هم حجم مصرف بالایی دارند؛ برای ایران به‌صرفه‌تر است و سود بیشتری را نصیب‌مان می‌کند، بنابراین چنانچه بتوان در همین کشورهای همسایه مبادلات دوطرفه انجام داد و اصطلاحا بازار دو طرف را به‌هم قفل کرد، امکان ایجاد تزلزل در بازار دو کشور کاهش می‌یابد؛ اما در حال حاضر به‌دلیل اینکه ایران تحریم شده، این کشورها ریسک معامله با ایران را نمی‌پذیرند، بنابراین کشورهای آمریکای لاتین می‌توانند شریک خوبی برای تجارت باشند.

میرترابی افزود: در شرایط موجود که تحریم هستیم و کشورهای دارای اولویت، ریسک معامله با ایران را نمی‌پذیرند، آمریکای لاتین می‌تواند برای ایران ارزش افزوده ایجاد کند؛ اما نه به‌اندازه کشورهای همسایه.این کارشناس اقتصادی بیان کرد: همچنین ترکیه هم چون مصرف کننده است و راه اتصال به‌اروپا را برای ما فراهم می‌کند، می‌تواند گزینه خوبی باشد؛ اما به این گزینه هم زمانی می‌توان فکر کرد که تحریم نباشیم، بنابراین در شرایط فعلی که تحریم‌ها اجازه فعال شدن پتانسیل‌ها را نمی‌دهد از همکاری با کشورهای دورتر و به‌ویژه آمریکای لاتین گریزی نیست.

وی در پایان در رابطه با نقش پالایشگاه‌های فراسرزمینی در دور زدن تحریم‌ها، گفت: تجارت نفت خام به‌دلیل حساس بودن و اینکه امکان مانیتورینگ و رصد آن وجود دارد، بسیار مشکل است؛ اما تجارت فرآورده‌های آن به‌دلیل پیچیدگی و تنوع الگوهای تجاری راحت‌تر انجام می‌شود به‌خصوص زمانی که نفت را به‌کشور ببریم و آنجا تبدیل به فرآورده و در نهایت از همان کشور بفروش برسانیم مکانیزمی برای دور زدن تحریم‌هاست.

به‌گفته کارشناسان ۱۵ کشور در همسایگی ایران وجود دارد که قابلیت احداث پالایشگاه را دارند و از این بابت ظرفیت خوبی محسوب می‌شوند. به‌صورت کلی پالایشگاهی که در کشور هدف راه‌اندازی می‌شود. درواقع در مالکیت کشور مبدا است، بنابراین سرمایه‌گذاری‌هایی که در این حوزه انجام می‌شود دستاورد قابل قبولی است زیرا خود ساخت پالایشگاه به تنهایی ارزش افزوده بالایی تولید می‌کند.

البته آن‌گونه که کارشناسان تاکید دارند در زمان سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی باید به نکاتی توجه کرد تا عقد این قراردادها را سودآور کند که یکی از این نکات، قید شدن شرط مشارکت در پالایشگاه و خرید ۱۰۰ درصدی نفت خام خوراک پالایشگاه از ایران است، در غیر این صورت سرمایه‌گذاری در پالایشگاه سایر کشورها فایده‌ای ندارد.