آهسته آهسته در این مسیر قدم برمی‌دارم، موکب‌ها را یکی یکی رد می‌کنم تا به موکبی می‌رسم که فضای آن پر از چراغ‌های لاله‌ رنگی است، لاله‌هایی که در مراسم‌ محرم نماد شهادت است. محو تماشای این لاله‌های رنگی هستم و نوای مداحی آرام و دلنشینی به گوشم می‌رسد. فضای معنوی اینجا طوری است که آدم دوست دارد به جای استفاده از ماشین‌های برقی در حال تردد در این مسیر، آرام آرام راه رسیدن به حرم را با پای پیاده طی کند.

خلق یک پویش جهانی

هرکدام از این موکب‌ها نامی دارد مانند موکب بیت‌الزهرا(س)، موسی بن جعفر(ع)، ماتمکده حضرت زینب(س)، متوسلین به حضرت علی اصغر(ع) و... اما عنوان مشترک همه آن‌ها پویش «هرشب جمعه مثل اربعین» است و یک برنامه واحد یعنی خدمت‌رسانی و پذیرایی از عزاداران حسینی را دارند.

در میانه مسیر، درست پس از سکوی برگزاری مراسم به بزرگ‌ترین موکب یعنی موکب حضرت معصومه(س) و امام رضا(ع) می‌رسم. یکی از مسئولان برپایی این موکب‌ها اینجا پذیرای ماست. از او درباره جزئیات پویش هر شب جمعه مثل اربعین می‌پرسم. سید محسن بهشتی در این‌باره این‌گونه توضیح می‌دهد: پویش هر شب جمعه مثل اربعین از حدود دو سال پیش به صورت کاملاً مردمی آغاز شده است. نام این پویش جهانی و تمدن‌ساز برگرفته از جریان‌سازی بزرگ اربعین سیدالشهدا(ع) و هدف آن، معرفی این پویش است تا به وسیله معرفی قیام امام حسین(ع) اسلام و قرآن به همه عالم معرفی شود.

او ادامه می‌دهد: تبلیغ پویش هم در اینجا به زبان‌های عربی، انگلیسی، اردو و فارسی انجام می‌شود. تاکنون بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ موکب در سطح شهر با عنوان این پویش در سازمان تبلیغات اسلامی ثبت هستند.

میزبانی فرهنگی تا آخر محرم

در کل این مسیر ۴۰ موکب وجود دارد که با همکاری حدود ۷۰هیئت برپا شده‌اند. عاشقان حسین(ع) نه تنها از مشهد بلکه از شهرهایی چون اهواز، بوشهر، تبریز و یزد هم حضور دارند و با عشقی مشترک پای کار عزای سیدالشهدا(ع) آمده‌اند. آقای بهشتی معتقد است برپایی موکب برای امام حسین(ع) آسان و بابرکت است و می‌گوید: مردم با پیوستن به این پویش یاد امام حسین(ع) را زنده نگه می‌دارند. پیوستن به این پویش و موکب زدن برای امام حسین(ع) کار سختی نیست. هرکس در حد توان خود می‌تواند در این حرکت سهیم باشد، حتی شده با چند بطری آب.

 همراه آقای بهشتی به بعضی موکب‌ها سر می‌زنیم. در یکی از ایستگاه‌ها، کاغذهایی با عنوان مشاوره مذهبی، پاسخ‌گویی به مسائل شرعی، آموزش سبک زندگی قرآنی و... نصب شده که نشان از انجام فعالیت‌های فرهنگی در اینجاست. چند صندلی رنگی کوچک هم وجود دارد. ظاهراً غیر از مواردی که نوشته شده، برای بچه‌ها هم برنامه‌های فرهنگی جداگانه‌ای اجرا می‌شود.

آقای بهشتی درباره برنامه‌های تعیین شده موکب‌ها در 10شب اول محرم اطلاعات بیشتری می‌دهد: فعالیت موکب‌ها از ابتدای محرم تا ۳۰ شب ادامه دارد. مراسم، هر روز از غروب آفتاب و پیش از اذان مغرب آغاز می‌شود و تا آخر شب ادامه دارد. برنامه‌های فرهنگی زیادی برای این ایام تدارک دیده شده است. برنامه در ابتدا با اجرای گروه سرود آغاز و با شبیه‌خوانی و مقتل‌خوانی ادامه پیدا می‌کند. پخش مداحی و کلیپ‌های تصویری بخش بعدی برنامه‌هاست. همچنین در این شب‌ها از خانواده‌های شهدا دعوت شده به عنوان میهمان درباره سیره شهدا صحبت کنند. هنگام برنامه هم از زائران با شربت، آب خنک، چای و انواع دمنوش پذیرایی می‌شود.

زائرانی که حاجت گرفتند

نزدیک باب‌الهادی(ع) کانکس بزرگ مشکی رنگی وجود دارد که اگر برای زیارت این مسیر را انتخاب کرده باشید حتماً توجهتان را جلب کرده است. سید رضا امید خدا، مسئول روابط عمومی این موکب جلو در، منتظر رسیدن من است. به همراه او سری به پشت صحنه این پذیرایی می‌زنیم. هنوز حدود یک ساعتی به شروع مانده و چند نفری با آرامش خاطر مشغول آماده کردن استکان‌ها و مرتب کردن وسایل هستند. اما از سرشب به بعد با شروع پذیرایی، سرشان حسابی شلوغ می‌شود. آقای امید خدا می‌گوید:  به صورت میانگین هرشب حدود ۳۰نفر در موکب موسی بن جعفر(ع) با جان و دل خدمت می‌کنند. معمولاً در اینجا با چای و دمنوش از زائران و مجاوران پذیرایی می‌کنیم. اگر هم بانی پیدا شود بساط غذای نذری هم راه می‌افتد.

او که از روزهای ابتدای برپایی این موکب حضور داشته، می‌گوید: ما سال‌های قبل در خیابان‌های مختلف شهر حضور داشتیم. اما موکب موسی بن جعفر(ع) حدود هشت سال پیش در اینجا برپا شد. این مکان را معاونت خدمات زائران آستان قدس رضوی در اختیار ما قرار داد اما تمام وسایل و امکانات با همت و کمک مردم تهیه شد. ابتدا فقط در ایام مناسبت‌ها فعالیت داشتیم. اما در حال حاضر غیر از ایام خاص، هرشب جمعه موکب دایر است. صبح‌های شنبه هم سفره ام‌البنین(س) داریم و با صبحانه از زائران حضرت رضا(ع) پذیرایی می‌کنیم. در ۳۰ شب ماه رمضان گذشته هم توزیع افطاری داشتیم. محرم امسال هم پذیرایی در این موکب از ابتدای دهه محرم تا سوم امام حسین(ع) ادامه دارد.

پشت کانکس پذیرایی 6 تریموس بزرگ روشن شده و آب در حال جوش آمدن است. یک نفر هم در گوشه دیگری از فضا مشغول باز کردن جعبه‌های استکان‌های جدید و چیدن آن‌هاست.

آقای امید خدا حال و هوای معنوی اینجا را این‌طور بیان می‌کند: خدمت در این موکب خیلی دلچسب و رضایت‌بخش است. مردم چای نذری را با اعتقاد خاصی می‌نوشند. گاهی بعضی‌ها برای کمک، در شستن استکان‌ها و ریختن چای به ما ملحق می‌شوند. بعضی‌ها هم نذر می‌کنند و بعد از حاجت‌روا شدن، چند جعبه استکان برای موکب می‌آورند. به خاطر دارم سال گذشته زوج جوانی در حالی که نوزادی در بغل داشتند، دو جعبه استکان برای هدیه به اینجا آوردند و گفتند ما بچه‌دار نمی‌شدیم و بعد از نذر برای این موکب، موسی بن جعفر(ع) حاجت ما را دادند.

 هرچه دارم از لطف آقاست

کم‌کم موکب‌ها و خادمان محرم، کارهای پذیرایی را ردیف می‌کنند. جلو یکی از موکب‌ها با سید رضا که زائری شیرازی است، همکلام می‌شوم و او از ارادتش به امام رضا(ع) چنین می‌گوید: من هرچه دارم از امام رضا(ع) دارم. نامم، برکت کارم، حل شدن خیلی از مشکلاتم و حتی شفای بیماری‌ام.

او با کمی خنده‌ ادامه می‌دهد: مادرم می‌گوید ما تو را از امام رضا(ع) گرفتیم. چون من در راه یکی از سفرهای خانواده‌ام به مشهد دنیا آمده‌ام. اصلاً ناف مرا با نام امام رضا(ع) بریده‌اند. راستش خانواده‌ام در ابتدا با آمدنم به مشهد موافق نبودند و دوست داشتند در کنارشان در شیراز بمانم. اما پس از اینکه متوجه شدند در حرم آقا خادم افتخاری شدم و در چنین فعالیت‌هایی هستم، خوشحال شدند به‌خصوص وقتی فهمیدند موکب ما در این خیابان است. چون فاطمیه شیرازی‌ها هم همین کوچه بغل است. من و خانواده‌ام از بچگی هر زمان به مشهد می‌آمدیم به آنجا می‌رفتیم و کلی خاطره شیرین از کوچه و این مسیر داریم.

با زدن در خانه ائمه(ع) حاجت‌روا می‌شوید

در گوشه‌ای از پشت صحنه این پذیرایی، مرد مسنی که کلاه سبز رنگی به سر دارد ایستاده و مشغول کمک کردن به بقیه است. ظاهرش آدم را یاد پیرخادمان مساجد در گذشته می‌اندازد. لبخندی مهربانانه گوشه لب دارد و با خوشرویی به من خوش‌آمد می‌گوید. چند جلمه‌ای با او وارد صحبت می‌شوم تا علت حضورش را در اینجا بدانم. خود را سید کاظم حسینی قنبرآباد، خدمتگزار باب‌الحوائج موسی بن جعفر(ع) معرفی می‌کند و می‌گوید: من به خدمت در اینجا افتخار می‌کنم. هرکاری هم در اینجا از دستم بر آید از شستن استکان‌ها گرفته تا چای ریختن، انجام می‌دهم.

او که خادم افتخاری حرم مطهر هم هست در ادامه می‌گوید: هر کاری که آدم بتواند برای اهل بیت(ع) انجام دهد هم برای دنیا و هم برای آخرت به‌دردش می‌خورد. هرکسی هم حاجتی دارد باید اول از خدا بخواهد و بعد در خانه انبیا و اولیا را بزند تا حاجتش برآورده شود.