تنها پنج روز پس از دیدار محمود عباس و اسمائیل هنیه، رهبران فتح و حماس در آنکارا، این بار مقامات فلسطینی در قاهره دور یک میز جمع شدند تا شاید بتوانند افقی تازه در راستای وحدت فلسطینی بگشایند. اما این اتفاق در حالی رغم خورد که سه گروه فلسطینی جنبش جهاد اسلامی، جبهه خلق برای آزادی فلسطین شاخه فرماندهی کل و جنبش صاعقه نشست مصر را تحریم کرده اند. عدم حضور جهاد اسلامی در این نشست را میتوان از هم اکنون به معنای شکست این نشست تلقی کرد. هفته گذشته، زیاد النخاله، دبیرکل جنبش جهاد اسلامی، مشارکت در مذاکرات را منوط به آزادی اعضای آن و دیگر گروههای بازداشت شده توسط نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین در کرانه باختری کرد.
مواضع غیر صادقانه مصر
دکتر سیدرضا صدرالحسینی کارشناس مسائل غرب آسیا در گفت و گو با قدس در تحلیل نشست قاهره گفت: متاسفانه مصر از زمان توافقنامه کمپ دیوید – که انور سادات به آرمان فلسطین خیانت کرد- یکی از کشورهایی است که به آرمان فلسطین پشت کرده و در گروه سازشکاران قرار گرفت. بر این اساس بعضی از گروهها و جریانات مبارز و مقاوم در ارتباط با موضوعی به نام «نشست جریانهای مقاومت در مصر» نظر خود را بر این اساس استوار کردند که تا مصر قطع ارتباط خود را با رژیم صهیونیستی اعلام نکند امکان حضور در نشست را نخواهند داشت. این کارشناس مسائل منطقه با اشاره به اینکه برخی معتقدند جهاد اسلامی پیش شرطی را برای آزادی اسرای خود اعلام داشته اذعان کرد : جهاد اسلامی درخواست دارد مصر با توجه به ارتباط با رژیم صهیونیستی شاید بتواند در آزادسازی اسرا نقش آفرینی کند و جریانات مقاومت هم برهمین اساس این پیش شرط را قرار داده اند تا بتوانند رژیم سیاسی مصر را محک بزنند. اما واقعیت امر این است که بسیاری از جریانات مقاومت در ارتباط با موضوع مصر این اعتقاد را دارند که این کشور بعنوان یکی از کشورهای غیر صادق در موضوع آرمان فلسطین می باشد.
دکتر صدرالحسینی در مورد چرایی حضور حماس در این نشست و عدم حضور جهاد اسلامی در آن افزود: یکی از موضوعاتی که باید بدان توجه داشت این است که تعدادی از نیروهای باسابقه مبارزه با رژیم صهیونیستی جزو جریان فکری ای هستند که حماس هم در همان جریان قرار می گیرد. در حقیقت جریان انقلابی مصر گرایشاتی را به حماس دارد و با توجه به هم سویی جریان فکری انقلابی مصر، حماس این برنامه را در دستور کار خود قرار داده است.
بین حماس و جهاد اختلافی نیست
دکتر عماد هلالات دیگر کارشناس مسائل غرب آسیا نیز در این باره می گوید: باید اذعان کرد نشست مصر در زمانی برگزار می شود که وضعیت داخلی اسرائیل هم از لحاظ ساختاری- سیاسی و هم از لحاظ امنیتی دچار تزلزل است و همزمان با گروههای مختلف فلسطینی در کرانه باختری نیز درگیر است. ضلع دیگر این قضیه، حمایت برخی از کشورهای عربی بخصوص مصر، عربستان سعودی، تونس و حتی ترکیه از طرح قدیمی دو دولتی در فلسطین است و بخشی از نشست مصر و رایزنی های محمود عباس چه با سعودی و چه با ترکیه در همین راستاست. البته طرح مسئله دو دولتی علی رغم حمایت برخی کشورهای عربی و اسلامی پذیرفته شدنی نیست و طرحی شکست خوره است.
دکتر هلالات معتقد است جریانهای فلسطینی منهای فتح تقریبا اجماع کلی در نوع نگاه خود به اسرائیل دارند و مقاومت را تنهاترین گزینه ممکن می دانند که در سالهای اخیر در کرانه باختری گزینه مقاومت مثمر ثمر بوده است. اسرائیل نیز منتظر خروجی های این نشست است تا بتواند در فضایی آرام اصلاحات قضایی را به پیش ببرد. در نتیجه به نظر می رسد که نمی توانیم شاهد اتفاق خاصی در این مورد باشیم.
وی با اشاره به شکاف بین گروه های فلسطینی افزود: شکاف اصلی نوع نگاه بین فتح و نیروهای مقاومت است نه بین حماس و جهاد. بحث اختلاف بین جهاد اسلامی و حماس یک بحث رسانه ای قدیمی است. ممکن است اختلاف نظر در دیدگاه وجود داشته باشد اما در طرح کلان نسبت به اسرائیل وجود ندارد. تشکیلات خودگردان دیدگاه منفی به حماس دارد. حماس برای جلب حمایت های بین المللی بدنبال شرکت در نشست قاهره است و برخی از افراد دستگیر شده از حماس توسط تشکیلات خودگردان آزاد شدند. اما در نهایت باید گفت اختلاف بین حماس و جهاد شاید در تاکتیک باشد اما در راهبرد کلان اینگونه نیست و هر دو به راهبرد مقاومت در مقابل دشمن صهیونیست اعتقاد کامل دارند.
نظر شما