به گزارش قدس آنلاین، در این میان کشورمان با آگاهی از تبعات ژئوپلتیکی تداوم تنش میان آذربایجان و ارمنستان تلاش می‌کند در حل بحران اثرگذار باشد. در همین راستا، جمهوری آذربایجان پیشنهاد برگزاری نشستی در قالب گروه ۳+۳ به میزبانی کشورمان را ارائه داده که با موافقت نخست وزیر ارمنستان مواجه شد.
درباره این موضوع، احسان موحدیان تحلیلگر مسائل حوزه قفقاز در گفت‌وگو با قدس اظهار کرد: برگزاری نشست در ایران به سود آذربایجان و ارمنستان است؛ زیرا ایران در این نشست به دنبال ایفای نقش فعال و پویاست و همچنین قدرت و تأثیرگذاری کافی دارد و از همه مهم‌تر اینکه دولتی بیطرف است. بدون شک از نظر ارمنستان از میان پنج کشور آذربایجان، ایران، روسیه، ترکیه و گرجستان، جمهوری اسلامی ایران تنها کشوری است که می‌تواند به آن کمک کرده و به عنوان میانجی بیطرف عمل کند. ترکیه و آذربایجان با هم همسو هستند و گرجستان نیز عمدتاً به سوی غرب متمایل است و نقش فعالی ندارد. روسیه هم از آنجایی که به‌تازگی در مناظره قره‌باغ و جنگ ۲۰۲۰ حمایت چندانی از ارمنستان نداشت، در حال حاضر جایگاه آن نزد ارمنستان به‌شدت آسیب دیده است. بنابراین از دید ارمنستان، ایران می‌تواند بهترین میانجی باشد. گرچه آذربایجان قبلاً علاقه چندانی به میانجیگری ایران نداشت، اما به‌تازگی چون فشارها از سوی غرب همچون ناتو، فرانسه و آلمان بر این کشور افزایش یافته، تغییر موضع داده است. اتفاقات رخ داده در جنگ قره‌باغ و آوارگی و اعمال خشونت علیه ۱۲۰ هزار نفر از ارامنه، همگی وجهه بدی برای آذربایجان داشت.
کفه معادلات در جبهه غربی به نفع آذربایجان نیست
موحدیان گفت: از سوی دیگر، سیاست تهاجمی آذربایجان متوقف نمی‌شود و اکنون درصدد است برخی روستاهای داخلی ارمنستان را پس بگیرد یا نواحی اشغال شده آن را تحت تصرف نگه دارد. رویکرد تهاجمی آذربایجان چندان به نفع آن نبوده، چنان‌که قرار بود نشستی در گرانادای اسپانیا برگزار شود، اما علی‌اف به‌خاطر ترس از اینکه فضای نشست به نفع این کشور نباشد، اعلام کرد در جلسه شرکت نمی‌کند. آذربایجان احساس می‌کند کفه معادلات در جبهه غربی به نفعش نیست، بنابراین درصدد است به غربی‌ها بگوید اگر رفتار تندی داشته باشند و منافعش تأمین نشود، به سوی ایران خواهد رفت. در مقابل، روسیه در بحران اوکراین درگیر است و نفوذ آن تاحدود زیادی در ارمنستان و آذربایجان تضعیف شده است. بنابراین مجموعه اتفاقاتی که رخ داده، عملاً فضای تنفسی مناسبی را در اختیار ایران داده تا با سرعت از آن بهره ببرد و میزبان گفت‌وگوها شود. کشورمان مدت‌ها بود چنین فضایی را نداشت، اما ایران فارغ از موضوع میانجیگری باید دنبال منافع خود باشد.
این کارشناس بیان کرد: جدیتی که کشورمان در حفظ مرزها با ارمنستان داشت و تأکید کرد اجازه خفگی ژئوپلتیکی و دستکاری مرزها را نخواهد داد، موجب شد آذربایجان برای عبور ریل و جاده از داخل ایران به منظور اتصال نفت نخجوان و باکو اقدام کند. البته اتفاقات اخیر در فلسطین نیز قطعاً در تغییر رویکرد آذربایجان تأثیر دارد؛ زیرا به هر حال آن‌ها می‌دانند ایران حامی اصلی جنبش مقاومت فلسطین است و توان و قدرت کشورمان جدی و عملیاتی است. درنتیجه این قدرت‌نمایی حماس نیز به نفع ما تمام شده و کشورهای منطقه پذیرفته‌اند ایران نقش میانجیگری قوی در مذاکرات داشته باشد. اگر ایران همانند گذشته جدیت خود را برای مقابله با توطئه خفگی ژئوپلتیکی و از دست دادن مرزها با ارمنستان حفظ کند و از نیروهای مجرب و وطن‌پرست در مذاکرات بهره ببرد که جزو لابی ترکیه و باکو نباشند، می‌توان انتظار داشت صلح پایدار با تأمین منافع برای طرفین برقرار شود.
نظر شما