به گزارش قدس خراسان، چادر مشکی پوشش درصد بالایی از زنان جامعه ایران را تشکیل می‌دهد. از این رو تولید و عرضه آن از اهمیت بالایی برخوردار است؛ اما به گفته تولیدکنندگان چادر، استفاده و خرید چادر فقط در شهر مشهد به اندازه کل استان‌های کشور است. به همین خاطر شاید تولید پارچه و چادر در این شهر مهم‌تر از دیگر نقاط کشور باشد. از این رو انتظار می‌رود تولید چادر باکیفیت و البته مقرون به صرفه، در خراسان رضوی به واسطه تقاضای بالا، بیشتر از نقاط دیگر مورد توجه قرار بگیرد.

این مسئله را با مسئولان کارخانه نخریسی و نساجی خسروی خراسان که یکی از مهم‌ترین تولیدکنندگان پارچه در استان است، در میان گذاشتیم و پاسخی که دریافت کردیم این بود: تولید پارچه چادر مشکی برای ما توجیه اقتصادی ندارد. کارخانه شهرکرد نیاز داخل کشور را تأمین و بازار را اشباع می‌کند. با وجود دستگاه‌های به روزی که در این کارخانه وجود دارد، ورود ما به بازار رقابت چندان توجیهی ندارد. 

با این حال چند وقتی است قیمت بالای چادر و پارچه، صدای مصرف‌کنندگان را درآورده تا جایی که این افزایش قیمت، چادر را به نوعی کالای لوکس بدل کرده که خرید جنس باکیفیت و مناسب آن از عهده خیلی‌ها خارج شده ‌است. 

علل و دلایل این افزایش قیمت و دیگر معضلات تولید چادر مشکی در استان را با یک تولیدکننده چادر مطرح کردیم.

پارچه چادری در ایران گران‌تر از همه جای دنیا

رجب قنبری درخصوص معضلات تولید چادر مشکی در خراسان رضوی به خبرنگار ما گفت: ما در فرایند تولید و دوخت چادر مشکلی نداریم. مشکل اصلی ما در حوزه تولید و واردات پارچه مشکی است. شما در هر جای دنیا بخواهید پارچه مشکی بخرید، ارزان‌تر از ایران خواهد بود. خرید پارچه در ایران حتی برای تولیدکننده‌ای که می‌خواهد عمده خرید کند، دو تا سه برابر گران‌تر از دیگر نقاط جهان است. 

وی ادامه داد: اگر بخواهید پارچه تولیدی کارخانه‌ شهرکرد را در بازار به صورت عمده خرید کنید، حدود متری ۱۲۰هزار تومان است درحالی که همان پارچه را اگر قواره‌ای و تک‌فروشی بخرید، دست کم ۵۵۰هزار تومان قیمت دارد. 

گرانی پارچه؛ علت اصلی گرانی چادر در بازار

قنبری با تأکید بر اینکه تولید و دوخت چادر کار سختی نیست و گران‌ترین قسمت تهیه آن همین خرید پارچه است، اظهار کرد: به علت گرانی پارچه، توقع خیاط‌ها نیز افزایش می‌یابد و دستمزد خود را بالاتر می‌برند؛ چراکه با این قیمت پارچه، دوخت چادر برایشان به صرفه نخواهد بود و در نتیجه با این افزایش دستمزد، قیمت تمام شده چادر افزایش پیدا می‌کند. از این رو علت اصلی گرانی چادر در بازار را می‌توان همان گرانی پارچه دانست. 
وی در ادامه بیان کرد: معضل دیگر در تولید چادر مشکی، عرضه قطره‌چکانی پارچه در بازار مصرف است. وضعیت عرضه‌ها بسیار بد است و تولیدکنندگان یا واردکنندگان برای کنترل و احاطه داشتن روی قیمت‌ها، پارچه را به صورت قطره‌چکانی وارد بازار می‌کنند و به تولیدکننده می‌رسانند. بنابراین تولیدکننده برای تأمین نیاز خود مجبور است پارچه را با هر قیمتی که به او ارائه می‌کنند، خریداری کند.
این تولیدکننده چادر به تأثیرات مافیای چادر مشکی در تولید آن اشاره کرد و گفت: مافیای پارچه برای ربودن گوی رقابت در بازار، اتفاق‌های مختلفی را رقم زد تا تولید داخلی را تحت تأثیر قرار بدهد. آن‌ها با مانع‌تراشی‌های مختلف و برای حفظ منافعشان تولید داخل را با چالش‎های گوناگونی روبه‌رو کردند. متأسفانه واردات پارچه در انحصار عده‌ای خاص است که درصدد هستند قیمت‌گذاری و کنترل بازار تنها در دست خودشان باشد. آن‌ها پارچه‌ای باکیفیت بهتر اما با قیمتی ارزان‌تر در مقایسه با تولیدکننده داخلی عرضه می‌کنند تا در بازار رقابت باقی بمانند.

واسطه‌ها در بازار چادر و پارچه نیز مشکل‌آفرینی می‌کنند

قنبری گفت: پارچه در داخل کشور تولید می‌شود؛ اما مشکل دیگری که وجود دارد، واسطه ها هستند. از وقتی پارچه تولید می‌شود تا به دست نمایندگی و مصرف کننده برسد، قیمت پارچه به خاطر وجود واسطه‌ها افزایش پیدا می‌کند. 

وی کیفیت پارچه تولید داخل را مناسب دانست و افزود: واردکنندگان پارچه‌ها منافع خودشان را درنظر می‌گیرند. ۹۵درصد پارچه‌ها لب‌تُرک نیست و نیاز به دوخت دارد. خرید این پارچه برای واردکننده ارزان‌تر در می‌آید. ترکی به کناره پارچه گفته می‌شود که جای سوزن روی آن دیده می‌شود و پارچه از آنجا باز نمی‌شود. تولید پارچه‌های لب‌ترکی در انحصار تولیدکننده داخلی است و نیاز داخل را تأمین می‌کند؛ اما از آنجا که تولیدکننده پارچه می‌داند برای تولید برخی چادرها، مثل چادر ایرانی، من به عنوان تولیدکننده چادر به پارچه او نیاز دارم، با عرضه قطره‌چکانی، انحصار و کنترل قیمت را در دست خود می‌گیرد. 

چین و دبی صادرکنندگان اصلی پارچه به بازار ایران

قنبری مطرح کرد: نوع پارچه‌ها با هم متفاوت است؛ اما بیشتر پارچه‌هایی که در بازار وجود دارد وارداتی است؛ چراکه هم ارزان‌تر بوده و هم در دسترس‌تر. به خصوص برای دوخت چادرهای مدل‌دار از پارچه‌های وارداتی بیشتر استفاده می‌شود تا محصول مقرون به صرفه‌تر باشد. 

وی با اشاره به آماری که وزارت صمت به طور رسمی از تولید پارچه چادری منتشر کرده است، گفت: ما سالانه ظرفیت تولید ۸ تا ۱۲ میلیون متر پارچه چادری را داریم که در نتیجه‌ حدود ۳ تا ۴ میلیون چادر به صورت سالیانه تولید خواهد شد. این مقدار جوابگوی نیاز داخل نیست. البته تولید داخل خیلی بیشتر از این مقدار است؛ اما به خاطر عرضه کم و قطره‌چکانی این اتفاق می‌افتد.

این تولیدکننده خاطرنشان کرد: بیشتر پارچه‌های موجود در بازار از چین و برخی پارچه‌های گرانقیمت‌تر از دبی به کشور وارد می‌شود. متأسفانه بازار انواع پارچه به خاطر وجود مافیا و واسطه‌ها و کنترل بازار توسط آن‌ها، به شدت با افزایش قیمت مواجه شده است.

وجود مافیای چادر مشکی مسئله‌ای است که مدت‌هاست خبر آن را از گوشه و کنار می‌شنویم و حتی برای برخورد با آن‌ها کمپین‌هایی نیز تشکیل شده؛ اما متأسفانه هنوز این مشکل به طور کامل برطرف نشده و همچنان می‌توان ردپای مافیا را در این بازار دید. با وجود ظرفیت خوبی که در کشور و البته استان داریم، می‌توانیم نیاز به واردات را به کمترین میزان برسانیم و این بازار را از دست منفعت‌طلبان خارج کنیم. 

خبرنگار: محدثه مودی