از افتخارات دنیای اسلام و به‌خصوص ایران اسلامی، آثار مکتوب مسلمانان به‌عنوان بخشی از میراث اسلامی در برابر دوره‌های تیره و تاریک قرون وسطای مسیحیت است. ملت مسلمان ایران، ارتباطی دیرینه با کتاب داشته و دارد، ایرانیان به‌ویژه پس از اسلام از کتابخانه‌ها و مکتوبات با ارزش و مجموعه‌های علمی ارزشمندی برخوردار بوده‌اند و ملت ایران با کتاب انس دیرینه دارند و با دشواری‌های فراوان، کتاب‌های خطی استنساخ و در دسترس مشتاقان علم و دانش قرار می‌گرفته است. امروزه پیشرفت علم و فناوری سبب شده تولید و انتشار کتاب سرعت بیشتری پیدا کند.
متأسفانه موضوع کتاب و کتاب‌خوانی فقط در میان عده‌ای از تحصیلکردگان، علما و دانشمندان متداول و مورد استقبال است و کتاب‌خوانی را نمی‌توان به‌عنوان یک کار رایج و روزمره برای تمامی مردم قلمداد کرد و درست به همین خاطر است که سرانه مطالعه کتاب، آمار راضی‌کننده‌ای نیست.
کتابخانه آستان قدس رضوی با قدمت بیش از هزار سال یکی از مهم‌ترین و بی‌نظیرترین سازمان‌ها در جهان به‌شمار می‌رود که دربردارنده میراث ارزنده جهان اسلام است.
پیشینه حوزه نشر کتاب در آستان قدس رضوی هم نزدیک به 100سال است. تاریخچه نشر در آستان قدس رضوی با انتشار نخستین فهرست نسخ خطی در سال 1305 شمسی آغاز می‌شود. این اقدام، نخستین گام در عرصه فهرست‌نویسی نسخ خطی در ایران هم به حساب می‌آید. این فهرست و فهرست‌های بعدی که در ادامه منتشر شدند اطلاعات کتاب‌شناختی و نسخه‌شناسی نسخه‌های خطی را دربردارند که در جای خود قابل بررسی است. همچنین تاکنون بیش از 7هزار عنوان کتاب توسط انتشارات آستان قدس رضوی در موضوعات مختلف معارف اسلامی، سیره و سنت رضوی، ادبیات دینی و مکتب هنر رضوی به زیور طبع آراسته شده است.
آستان قدس رضوی در حوزه تولید آثار، ترویج کتاب‌خوانی و نقد و بررسی کتاب‌ها اقدامات بسیاری انجام داده و وظیفه خود را در خصوص کتاب و کتاب‌خوانی در دو محور ذیل قرار داده که امیدواریم با همکاری همکاران علمی و فرهنگی خود، آن را به منصه ظهور برسانیم:
وظیفه نخست: تولید کتاب با هدف تبیین و ترویج تعالیم وحیانی قرآن و معارف مکتب نورانی اسلام، پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) با تأکید بر سیره علمی و عملی حضرت رضا(ع)، گسترش و تثبیت زیارت و توسعه وقف و نذر به‌خصوص در حوزه علم و فرهنگ.
وظیفه دوم ترویج سنت کتاب‌خوانی: سعی ما بر این بوده با برگزاری پویش‌های مختلف مطالعاتی، ایجاد و تأمین ایستگاه‌های مطالعه در حرم مطهر، فراهم آوردن امکانات مناسب در کتابخانه مرکزی حرم مطهر و کتابخانه‌های اقماری در سطح شهر مشهد مقدس و نقاط دیگر ایران اسلامی و با همت خادمیاران کتاب، کتاب‌خوانی را همه‌گیر کرده و محصولی با ارزش را در قالب کتاب در دسترس علاقه‌مندان قرار داده و کتاب‌خوانی را به‌صورت عادت درآوریم.
در خاتمه به مناسبت هفته کتاب و کتاب‌داری باید از زحمات کتابداران محترم که نقش مهمی در کمک به محققان و پژوهشگران بر عهده دارند تشکر و قدردانی کنم. در اهمیت حرفه کتاب‌داری همین بس که قدیمی‌ترین سند حرفه کتاب‌داری متعلق به سال 1009 هجری قمری است که به دوره صفوی برمی‌گردد و حرفه کتاب‌داری بهترین مرجع برای راهنمایی محققان و مؤثر در عادت دادن افراد به نظم در مطالعه و تأمل و دقت در متون است.
نظر شما