مهرماه ۱۳۹۵ سامانه‌ای راه‌اندازی شد که عاشقان حضرت رضا(ع) با نام‌نویسی در آن می‌توانستند با عنوان «خادمیار» توفیق خدمت در دستگاه علی بن موسی‌الرضا(ع) را پیدا کنند. ۲۴۰هزار نفر در این سامانه نام‌نویسی کردند و از میان آن‌ها تا به حال ۱۶۰هزار نفر انتخاب شده‌اند. این افراد پس از گزینش به عنوان «خادمیار» یا «یاور رضوی» تحت نام امام رضا(ع) در سراسر کشور مشغول خدمت هستند.

چرخه خدمت

در گفت‌وگویی با مصطفی یعقوبی، رئیس اداره مرکز خادمیاران و کانون‌های خدمت رضوی آستان قدس شرح فعالیت‌های این کانون‌ها را بررسی کردیم. یعقوبی در ابتدای توضیحاتش گفت: «این سامانه بسیار با اهمیت است. به این دلیل که مجموعه کاملی از اقدامات اجتماعی در این بستر ارائه شده و پس از راه‌اندازی آن، چرخه‌ای از خدمت، با شعار «توسعه خادم، خدمت و مخدوم حول محور حضرت رضا(ع)» در سراسر کشور شکل گرفته است».

افراد مختلفی توانسته‌اند با کمک این کانون‌ها، هم در دستگاه حضرت(ع) خدمت ‌کنند و هم خدمت بگیرند؛ وی با اشاره به این نکته افزود: «فعالیت در کانون‌های خدمت رضوی در دو بخش تخصصی و محله تعریف شده است. در حال حاضر ۳هزارو۲۰۰ کانون‌ تخصصی با ۱۹عنوان در سراسر کشور در حال فعالیت هستند. این کانون‌ها عبارت‌اند از قرآنی، ایثار و شهادت، اردوهای جهادی، زیارت، شعر و ادب، کتاب و کتاب‌خوانی، تعلیم و تربیت، علمی، جوانان و نوجوانان، ورزشی، سلامت، کارآفرینی و اشتغال، فرهنگی و تبلیغی دین، محصولات فرهنگی و هنری، مشاوره و مددکاری، بانوان و خانواده، حقوقی، خبر و فضای مجازی و وقف و نذر. بخش محله‌ای یا عمومی نیز ۲هزارو۸۰۰ کانون را شامل می‌شود که در مساجد، حسینیه‌ها و تکایا مستقرند و پیشانی خدمت‌رسانی است. خادمیاران در این کانون‌ها به‌طور مستقیم با مردم در ارتباط‌ هستند و وظیفه شناسایی و نیازسنجی مخاطبان را برعهده دارند تا با توجه به خدمت درخواستی، آن‌ها را به کانون‌های تخصصی معرفی کنند».

خدمت در حرم مطهر؛ پاداش خدمت به مردم

با صلاحدید مسئولان وقت آستان قدس رضوی، سال ۱۳۹۸ نام‌نویسی در سامانه خادمیاری متوقف شد و تغییراتی در روال کاری آن صورت ‌پذیرفت. از آن پس داوطلبان خدمت باید پس از تأیید گزینش مدت ۶ماه را به عنوان «یاور رضوی» خدمت کنند و پس از آن در زمره خادمیاران قرار گیرند.

رئیس اداره مرکز خادمیاران و کانون‌های خدمت رضوی آستان قدس درباره نحوه سنجش و ارزیابی خادمیاران توضیح داد: «خادمیاران فعالیت‌هایشان را در سامانه ثبت می‌کنند و این خدمت توسط مسئول کانون یا دبیر شهرستان بررسی می‌شود. پس از تأیید آن، خادمیاران می‌توانند ۱۲نوبت در سال در حرم مطهر خدمت کنند. این خدمت متانسب با حوزه فعالیتشان در بخش‌های تخصصی یا عمومی خواهد بود. مثلاً پزشکان می‌توانند در دارالشفا خدمت کنند. در ایام پیک شلوغی حرم مطهر، خادمیاران استانی به کمک خادمان می‌آیند و در کشیک‌های بخش‌های مختلف مانند انتظامات حریم خواهران، کتب انوار، معاونت تبلیغات، دارالشفا، رسانه و... در حرم مطهررضوی خدمت می‌کنند. به عنوان مثال در این ایام، حدود ۸۰۰ نفر فقط در بخش صندلی چرخدار مشغول خدمت‌رسانی به زائران حضرت(ع) هستند».

یعقوبی با بیان این نکته که در این کانون‌ها به آموزش خادمیاران هم توجه زیادی شده، اضافه کرد: «خادمیاران در طول سال تحت آموزش‌هایی چون سبک زندگی رضوی، جلسات تبیینی و... قرار می‌گیرند تا هم از نظر شخصیت فردی و اجتماعی و هم در زندگی خانوادگی رشد پیدا کنند. رفتار آن‌ها باید به نحوی باشد که مخدومان بدانند همواره کرامتشان حفظ خواهد شد، چراکه این خدمت از سمت دستگاه امام رضا(ع) صورت می‌گیرد».

وی ادامه داد: «هدف کلی این کار، ایجاد یک توجه سراسری به حضرت(ع) است تا به شکل‌گیری یک حال و هوای امام رضایی(ع) در کشور ختم شود. به عنوان مثال یکی از تأثیرات آن، توجه به حوزه وقف و نذر بوده که منجر به اتفاقات جدیدی شده و در بعضی مناطق که تا به حال هیچ موقوفه‌ای در حوزه امام رضا(ع) نداشته‌اند، وقف‌های جدیدی صورت گرفته است».