به گزارش قدس آنلاین، یوسف محنت فر، عضو هیأت علمی دانشگاه مازندران ابراز کرد: متأسفانه بزرگترین چالش موجود در نظام بانکی ایران، بنگاهداری عمل کردن بانک‌های کشورمان است که موجب شده بانک‌ها کمتر به وظایف بانکداری خود توجه کنند .درصد بسیار بالایی از حجم نقدینگی کشور در بانک‌ها مدیریت می‌شود و ارئه تسهیلات بانی هم در اختیار خود بانک هاست. حجم نقدینگی بر اساس رویه معمول بانکی، در گردش اقتصادی و حتی غیراقتصادی است. بنابراین بانک‌ها در گردش پولی و مالی کشور نقش بسیار مهمی دارند. امروزه یکی از اولویت ها و سیاست گذاری های بزرگ در اقتصاد ایران در سطح کلان ارتقاء و تحول در نظام تامین مالی در کشور است. در یک نظام اقتصادی تامین مالی برای سرمایه گذاری در سطح کلان آن هم در ایران با این همه امکانات و ظرفیت ها قاعدتا منابع مالی در داخل کشور کفایت نمی کند و ما محدودیت مالی برای رشد و توسعه اقتصادی وافزایش تولید داریم. متاسفانه همین تسهیلات محدود هم در امر تولید نبوده و بانک ها وظایف خود را بدرستی انجام نداده اند.
وی افزود: طی سال‌های اخیر، بانک واسطه خوبی بین مردم و سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی نبوده و به ویژه، بخش خصوصی در اقتصاد کشور با صرف زمان و گذراندن از هفت خان رستم و طی مشکلات عدیده، موفق به دریافت تسهیلات بانکی آن هم بصورت بسیار کم شده است. البته اعطای تسهیلات به شرکت های وابسته به بانک ها و زیر مجموعه آنها بسیار آسان، روان و بدون محدودیت ها بوده است. عضو هیات علمی دانشگاه مازندران تصریح کرد: در حقیقت، وجود بوروکراسی گسترده و بانک محوری، عرصه را بر بخش خصوصی تنگ کرده است. به موازات آن، مشتری‌مداری هم در سیستم بانکی کم‌رنگ شده است. الان بانک ها بر اساس گردش حساب سپرده ها وام را تعریف می کنند. ارزش مشتری بر اساس عملکرد حساب اوست.
دانشیار دانشگاه مازندران خاطرنشان کرد: حتی بانک‌ها در سال‌های اخیر، از طریق شرکت های وابسته به‌خودشان به عنوان یک سرمایه‌گذار در فعالیت‌های اقتصادی، سهم قابل توجهی داشته‌اند و تسهیلات را به‌خودشان و مجموعه خودشان اعطا کرده اند که این وضعیت، عملاً فرصت‌ها را از بخش‌های تعاونی و خصوصی فعال در اقتصاد ایران گرفته است. همین مسأله یک چالش و مشکل عمده نظام بانکی ایران به‌عنوان خود تزریقی مالی تلقی می‌شود بدتر آن که بانک‌ها همچنان اصرار دارند این روند نامطلوب ادامه یابد.
وی گفت: بانک‌های موفق و ایده‌آل، بانک‌هایی هستند که در فضای رقابتی مشغول فعالیت بوده و بوروکراسی در آنها به حداقل برسد. تسهیلات به تولید کننده واقعی و فعال اقتصادی اعطا نمایند. متاسفانه بانک ها به‌جای مشارکت در تولید بیشتر واسطه گردی خرید و فروش املاک و دلار و طلا اقدام کرده اند و بنگاه داری را برای خود انتخاب کرده اند. از سوی دیگر ناترازی سایر بانک ها هم به علت فعالیت واسطه گری و بنگاه داری در اقتصاد ایران است. به گفته وی میزان سپرده‌های دیداری و غیردیداری مردم و مؤسسات دولتی نیز بر اساس قانون و با نظارت دقیق باید در جریان تولید قرار گرفته و بانک، تسریع‌کننده فعالیت‌های سایر بخش‌های اقتصادی باشد.
محنت فر اظهارکرد: به طور کلی بانک‌ها باید در جریان تولید، فعالیت کنند، البته جریان وجوه و حجم پول در گردش بانک‌ها به جریان تولید کمک می‌کند؛ اما بانک‌ها باید وظیفه اصلی خود که همان واسطه‌گری مالی است را انجام دهند. وی ادامه داد: متأسفانه جریان نظارتی کامل و همه جانبه ای در مسیر اعطای وام به مشتریان و متقاضیان تسهیلات کلان وجود ندارد که این امر منابع را هدر می‌دهد. به نظر می‌رسد تصویب سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و آیین‌نامه‌های مرتبط، فرصتی طلایی در دست دولت قرار داده که نظام بانکی کشور را احیا نماید، البته مجلس محترم هم در "برنامه هفتم پیشرفت " هم قوانین خوبی را برای تولید و اعطای تسهیلات تدوین نموده است .
وی تصریح کرد: البته فراموش نشود که بانک نباید به عنوان یک بنگاه اقتصادی عمل کرده و به دنبال دریافت سود باشد. بانک‌ها باید رابط مالی فعالیت‌های اقتصادی بخش خصوصی در جهت افزایش تولید و ارزش افزوده باشند تا به توسعه و رشد اقتصادی کشور کمک کنند.
این استاد دانشگاه گفت: در این میان، واگذاری سریع سهام بانک‌های دولتی به مردم، لازمه توسعه اقتصادی، رفع بوروکراسی و افزایش انگیزه بخش خصوصی برای ورود به عرصه فعالیت‌های اقتصادی است؛ اما متأسفانه تاکنون بخش اعظم وام‌های اعطایی بانک‌ها در اختیار بخش تولید قرار نگرفته و عمدتاً در جریان معاملات واسطه‌ای و دلالی و جریان خرید و فروش کالاها و خدمات از طریق شرکت های وابسته به‌خود به‌کار رفته است. این امر باعث افزایش تقاضا برای کالاها و خدمات و در نهایت، افزایش تورم بالا در اقتصاد شده است.
این استاد دانشگاه گفت: بحث مهم این است که بانک‌های خصوصی عموماً تأسیس نشده‌اند که کار بانکداری انجام دهند؛ فقط برخی از بانک‌های خاص و کوچک خصوصی به رسالت خود در حوزه بانکداری عمل کرده‌اند؛ عموم بانک‌های خصوصی در کشور این طور عمل کرده‌اند که یک شخص یا نهادی وجود داشته که کسب و کار و فعالیت‌هایی داشته است که برای آن فعالیت، نیاز به تأمین مالی داشته و به خاطر تأمین مالی آن تصمیم گرفته که بانک تأسیس کند. بنابراین بانک تأسیس شده تا به آن مؤسسات و سهامداران عمده یا اشخاصی که پشت آن بانک هستند، خدمات مالی ارائه دهد و این یک فاجعه در اقتصاد ایران و در نظام پولی و بانکی کشور است و نیاز به برخورد جدی و بازدارندگی دارد.
محنت فر در پایان گفت: تسهیلات اعطایی بانک‌ها نه در جریان خرید کالا قرار گرفته و نه در جریان تولید. صرفا به واسطه گری سوق داده شده، به همین خاطر است که اثرات تورمی در اقتصاد داشته که این امر، ناشی از اعطای وام به بخش غیر مولد اقتصاد بوده است، بنابراین نحوه وام‌دهی بانک‌های کشور، باید به سرعت اصلاح و این تسهیلات بانکی با نظارت دقیق به سمت تولید در بخش های مختلف اقتصادی و فعالیت های مولد در اقتصاد هدایت شود. متاسفانه با بانک های متخلف هم آنچنان برخورد محکم و قاطع نمی شود. چرا بانک ها باید خانه های خالی زیادی داشته باشند؟ چرا زمین و مستغلات فراوان دارند ؟چرا در خرید و فروش ارز و تسعیر ارز وغیره وارد می شوند ؟ چرا بانک ها در شمال کشور اینقدر مستغلات در نزدیک دریا آن هم به‌نام مرکز آموزش و رفاه ؟ معنی این فعالیت های پر هزینه چیست؟ متاسفانه شرکت های بیمه ای هم در حال حاضر کار خرید و فروش مستغلات تسعیر ارز را هم انجام می دهند ؟
نظر شما