مصرف سوخت و ناترازی آن یکی از مسائل جدی و چالش‌های مهم در ایران است. با توجه به اهمیت این موضوع و تأثیرات گسترده آن بر اقتصاد و محیط زیست، بررسی و تحلیل دقیق وضعیت مصرف سوخت در کشور ضروری به نظر می‌رسد. برای بررسی مشکلات و چالش‌های مرتبط با مصرف بنزین و CNG در ایران و راهکارها و پیشنهادات ممکن برای بهبود این وضعیت با رضا پدیدار عضو هیات نمایندگان کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی به گفتگو پرداختیم.

رضا پدیدار در رابطه با لزوم ایجاد بانک اطلاعاتی دقیق برای میزان مصرف بنزین به خبرنگار قدس اظهار داشت: موضوع مصرف بنزین و مشکلات مربوط به آن در ایران بسیار جدی است. در حال حاضر، بانک‌های اطلاعاتی دقیقی برای میزان مصرف بنزین در کشور وجود ندارد یا اگر هم وجود داشته باشد، دسترسی به آن‌ها دشوار است. این امر مدیریت و کنترل مصرف بنزین را دشوارتر می‌کند.

خودروهای جدید تولید شده به دلیل تکنولوژی قدیمی مصرف سوخت بالایی دارند

پدیدار با اشاره به میزان مصرف خودرهای داخلی، تصریح کرد: یکی از دلایل اصلی ناترازی مصرف بنزین، خودروهای موجود در کشور است. بسیاری از موتورسیکلت‌ها و خودروها فرسوده هستند و به دلیل قدیمی بودن، مصرف سوخت بالایی دارند. همچنین خودروهای جدید تولید شده در کشور دارای مصرف سوخت بالایی هستند. این خودروها با وجود نوسازی، به دلیل تکنولوژی قدیمی، بهینه نیستند و همچنان مشکل مصرف بالا را حفظ می‌کنند. این وضعیت باعث می‌شود که میزان مصرف سوخت در ایران چندین برابر میانگین جهانی باشد. به طور مثال، در حالی که میانگین مصرف سوخت در اروپا ۴.۸ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر است، این رقم در ایران به ۱۱.۲ لیتر می‌رسد، یعنی بیش از دو برابر.

وی ادامه می‌دهد:  این تفاوت فاحش در مصرف سوخت خودروهای داخلی نسبت به خودروهای استاندارد جهانی، علاوه بر اینکه خسارات اقتصادی زیادی به کشور وارد می‌کند، موجب شوک و نگرانی در بین کارشناسان و متخصصان نیز شده است. حتی اگر خودروهای فرسوده نوسازی شوند، باز هم خودروهای جدید داخلی که جایگزین آن‌ها می‌شوند، پرمصرف هستند و این مشکل را حل نمی‌کنند.

عضو اتاق بازرگانی خاطرنشان می‌کند: در راستای بهبود این وضعیت، اقداماتی مانند جلوگیری از تولید برخی خودروهای پرمصرف نظیر پژو پارس انجام شده است. این اقدامات نشان‌دهنده تلاش برای کاهش ناترازی مصرف سوخت و بهبود استانداردهای خودروهای داخلی است. با این حال، هنوز بیش از ۵۰ درصد خودروهای تولیدی کشور با استانداردهای جهانی مطابقت ندارند.

با وجود منابع گازی فراوان سوخت CNG استقبال چندانی از سوی مردم نداشته است

پدیدار با اشاره به ظرفیت‌های گاز طبیعی در کشور تصریح کرد: در زمینه استفاده از سوخت CNG نیز ظرفیت‌های موجود به طور کامل مورد استفاده قرار نگرفته‌اند. با وجود منابع گازی فراوان در کشور، سوخت CNG استقبال چندانی از سوی مردم نداشته است. این موضوع نیاز به فرهنگ‌سازی و مطالعات جامعه‌شناسی دارد تا بتوان به درستی دسته‌بندی کرد که کدام خودروها و در کدام شهرها به استفاده از CNG نیاز دارند.

وی ادامه می‌دهد: به طور مثال، در کلان‌شهرهایی که ترافیک زیادی دارند، استفاده از CNG می‌تواند بهینه‌تر باشد. اما در شهرهایی که ترافیک کمتری دارند، نیاز به CNG کمتر است. همچنین، مشکلات تعمیر و نگهداری خودروهای گازسوز نیز باید مورد توجه قرار گیرد. هزینه تعمیرات این خودروها دو و نیم برابر هزینه تعمیرات خودروهای بنزینی است و این موضوع باید در برنامه‌ریزی‌ها مد نظر قرار گیرد تا از بهینه‌سازی مصرف سوخت به بهترین شکل بهره‌برداری شود.

پدیدار افزود: بنابراین برای حل مسئله ناترازی بنزین باید به سراغ راه‌حل‌های جامع و کارشناسی رفت و چندبعدی به مسئله نگریست. یکی از مهمترین موضوعات در این میان، تکنولوژی قدیمی خودروهای تولیدی است. خودروهای قدیمی و پرمصرف نه تنها باعث افزایش مصرف سوخت می‌شوند، بلکه خسارات اقتصادی و زیست‌محیطی فراوانی نیز به همراه دارند. به‌روزرسانی تکنولوژی خودروها، تولید خودروهای کم‌مصرف و استاندارد، و همچنین ترویج استفاده از سوخت‌های جایگزین نظیر CNG، می‌تواند گام‌های موثری در جهت کاهش ناترازی مصرف سوخت و بهبود وضعیت کلی انرژی در کشور باشد.