کنکور دوباره قرار است تغییر کند. این را می‌شود از متن نامه رئیس‌جمهور که به ۶ نهاد و وزارتخانه نوشته، متوجه شد. مسعود پزشکیان اعلام کرده که این ۶ دستگاه به بازنگری تمامی سهمیه‌های سنجش و پذیرش دانشجو اقدام و طرح تفکیک استانی سهمیه‌ها را جهت تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برای اجرا از سال١٤٠٥، به ستاد علم و فناوری دبیرخانه این شورا پیشنهاد کنند.
طبق آخرین مصوبه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی قرار است در کنکور ۱۴۰۴، خبری از درس‌های عمومی نباشد، اما به جای آن سوابق تحصیلی نقش بسزایی در نتیجه کنکور دارند. در واقع داوطلب کنکور باید در امتحانات پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم نمرات خوبی کسب کند؛ زیرا ۶۰درصد کنکور۱۴۰۴ را میانگین همین نمرات تشکیل می‌دهد. مورد بعدی این است که این کنکور ۲ بار در سال برگزار خواهد شد و داوطلبان در هر آزمون که نمره بهتری کسب کنند، آن آزمون ملاک موفقیت و انتخاب رشته آنها خواهد شد. نتیجه آزمون تا ۲سال اعتبار دارد و تمامی این موارد باعث می‌شود که شانس موفقیت داوطلب بالا رود. این مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار نیست برای کنکور پیش رو نقض شود.
بعد از برگزاری امتحانات نهایی در تابستان امسال و ماجراهای پرچالش تصحیح اوراق این امتحان که در کنکور۱۴۰۴ تأثیر قطعی دارد، بسیاری از داوطلبان نسبت به مصوبه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی اعتراض کرده و گفته‌اند که با این نحوه تصحیح اوراق که پر از اشکال بوده، باید نمرات این امتحانات در کنکور تأثیر داده نشود، اما حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر این شورا عنوان کرد که این درخواست را قبول نمی‌کنند و تأثیر معدل در کنکور امسال قطعا ۶۰ درصد خواهد بود.
درس‌های عمومی از کنکور حذف می‌شوند؟
حسین بنایی، کارشناس و مشاور کنکور در پاسخ به این سوال که آیا دروس عمومی از کنکور حذف می‌شود یا خیر به خبرنگار تحریریه جوان قدس گفت: دروس عمومی از کنکور حذف نمی‌شوند، فقط از حالتی به حالتی تغییر کرده است. در حال حاضر ۴۰ درصد از پایه دوازدهم و ۲۰درصد هم از پایه یازدهم در امتحان کنکورهست. اما در کنکور سال ۱۴۰۵ پایه دوازدهم ۳۰ درصد، پایه یازدهم ۲۰درصد و پایه دهم ۱۰درصد به صورت مستقیم و قطعی در امتحانات کنکور سهم خواهد داشت. این روش به این معنی خواهد بود که اگر نمرات دانش‌آموز افزایش یا کاهش داشته باشد به صورت مستقیم روی رتبه و تراز تاثیر خواهد گذاشت.
وی در ادامه افزود: در گذشته تاثیر معدل مثبت داشتیم به این صورت بود که اگر نمرات امتحانات نهایی باعث افزایش تراز دانش‌آموز می‌شد، اعمال می‌کردند و اگر رتبه و تراز کاهش پیدا می‌کرد، اعمال نمی شد. در حال حاضر سهم دروس عمومی در امتحان کنکور زیاد است و روی معدل تاثیر قابل توجهی خواهد داشت.
بنایی تاثیر معدل در کنکور را بسیار مهم خواند و عنوان کرد: تعداد زیادی از دانش‌آموزان نسبت به این موضوع اعتراض دارند که حدودی هم مورد قبول است. در سال‌های گذشته ترمیم معدل وجود داشت و به این صورت بود که داوطلب چندین بار می‌توانست امتحان کنکور بدهد تا به یک نتیجه قابل قبول برسد. تنها شرطی که در بخشنامه جدید اعلام شده این است که داوطلب فقط یکبار می تواند برای ترمیم معدل خود اقدام کند و این کار را فقط در خرداد ماه می‌توانند انجام بدهند.
وی ادامه داد: این شرط باعث می شود که خیلی از استعدادها کشف و شناسایی نشوند، شاید برای داوطلب در بازه امتحان اتفاقی رخ داده که نتوانسته به خوبی سر جلسه امتحان عمل کند و حق یکبار ترمیم معدل برای بسیاری از داوطلبان یک نوع جفا محسوب می‌شود.
آیا سهمیه بندی‌ها عادلانه است؟
این مشاور کنکور در مورد سهمیه بندی‌ها گفت: سهمیه‌ها در کشور به دو دسته تقسیم بندی شده است و سهمیه‌های ۲۵ و ۵ درصد برای جانبازان و ایثارگران در نظر گرفته شده است. افرادی که از این سهمیه‌ها برخوردار هستند می‌توانند با کمترین تراز و معدل به یک رشته خوب راه پیدا کند و کسی که واقعا تلاش کرده است نمی‌تواند به رشته دلخواه برسد و این یک نوع بی‌عادالتی را به وجود می‌آورد.
وی در این زمینه تصریح کرد: نوع دوم سهمیه بر اساس منطقه تقسیم بندی می‌شود. به صورت کلی استان‌ها را به مناطق ۱، ۲ و ۳ از لحاظ دسترسی و برخوردار بودن امکانات تحصیلی دسته بندی می‌کنند. ترازها و رتبه به صورت کشوری اعلام می‌شود اما انتخاب رشته‌ها به صورت ناحیه‌ای یا استانی انجام می‌شود؛ اگر به صورت استانی باشد ۸۰درصد صندلی‌های دانشگاه به داوطلبان همان استان تعلق می‌گیرد و برای ۲۰درصد باقی مانده صندلی‌ها داوطلبان از سراسر کشور می‌توانند که برای به دست‌آوردن آن رقابت کنند.
بنایی با انتقاد از روند اعلام نتایج کنکور بیان کرد: فرآیند پاسخ دهی و اعلام نتایج کنکور زمان بر است و همین موضوع حجم زیادی از اضطراب را بر دانش آموزان (داوطلبان) تحمیل می کند. مثلا بازه زمانی مرداد تا مهر عملا فشار روانی را بر آنها وارد می سازد. البته باید به سازمان سنجش حق داد که نتایج را دیر اعلام کند چرا که تنها نهاد متصدی در این مورد می باشد.
این کارشناس با تاکید بر اینکه رسیدگی به امتحانات نهایی و تعیین تراز های کنکور چالش های زیادی برای آموزش و پرورش و سنجش به همراه داشته است، گفت: اولین بار است که همچین کاری انجام می شود و به تبع آن درگاه اینترنتی مرتبط نیز دچار مشکلاتی شده، عدم هماهنگی بین دستگاه باعث می‌شود تا کسی به حرف‌های این مسئولان اعتنایی نکند.
وی در مورد برگزاری کنکور به صورت الکترونیکی نیز اظهار کرد: صحبت‌هایی برای برگزاری کنکور الکترونیکی مطرح شده است. این باعث کم شدن استرس داوطلبان می‌شود و چالش‌های پر درد سر کنکور را هم مرتفع می‌کند. هر چند که تقلب در چند سال اخیر به شدت کاهش پیدا کرده است ولی برگزاری الکترونیکی احتیاج به زیر ساخت‌های مناسب دارد که فعلا فراهم کردنش مقدور نیست. سال گذشته قرار بود تعدادی از دانش آموزان به این شکل کنکور بدهند ولی هنوز اتفاقی نیافتاده است. با تغییراتی که شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت آموزش و پرورش و سازمان سنجش در حال انجام آن هستند احتمالا در چند سال آینده این اتفاق بیوفتد.
راهکار صیانت از استعدادهای ایرانی
این مشاور کنکور در مورد سوابق تحصیلی در نظام جدید و قدیم بیان داشت: داوطلب نظام قدیم باید در امتحانات شرکت کند و همچنین سوابق تحصیلی مورد نیاز را نیز ایجاد کند. قطعا اگر چنین نکند سوابق تحصیلی برای داوطلب لحاظ نمی‌شود. اهمیت این موضوع آنجاست که ۶۰ درصد سوابق و ۴۰ درصد خود کنکور موثر در رتبه نهایی می‌باشد.
بنایی در مورد اینکه آیا کنکور به صورت عادلانه برگزار می‌شود یا خیر گفت: خیلی از دانش آموزان به من می گویند کنکور باید حذف شود اما وقتی از آنها می‌پرسم که برای جایگزینی کنکور چه شیوه و پیشنهادی دارید که بتواند این تعداد دانش آموز در کل کشور را مورد آزمایش عادلانه قرار داد، پاسخی ندارند. باید قبول کرد کنکور شرایط خوبی را ایجاد نکرده است؛ ولی شرایط دیگری هم برایش وجود ندارد.
وی در پایان با تاکید بر اینکه مهم ترین معضل کنکور سهمیه‌ها، نحوه اعلام نتایج و تقلب‌ها است، عنوان کرد: شرایط رقابت برای داوطلبان در استانی مثل سیستان و بلوچستان با داوطلبان تهرانی بسیار ناعادلانه است. هدفمند کردن کنکور با راهکارهای مناسب بهترین گزینه است. این باعث می‌شود تا استعدادها و سرمایه‌های کشور هدر نرود و بتوانند جایگاه مناسبی را در آینده داشته باشند.
خدابخش حکیمی-خبرنگار تحریریه جوان قدس
نظر شما