التِبیان فی تفسیرالقرآن، تفسیری از محمد بن حسن طوسی، معروف به شیخ طوسی، فقیه و محدّث و متکلم نامور امامی قرن پنجم هجری قمری است.
این اثر نخستین تفسیر جامع امامی است که زنجیرهای نوین از تفاسیر را پایه گذاشت و به دلیل ارتباطها و آشناییها و دانش گسترده شیخ طوسی، شاید نخستین اثر جامعی بود که توانست همراه با برخورداری از میراث تفسیری کلامی و فقهی امامیه، بخشهای عمدهای از میراث تفسیری اهلسنت را که در تفاسیر قدمای صحابه و تابعان و روزگاران پس از آنها در لابهلای کتابهای مختلف، اسباب نزول، لغت و غریب، قرائت و تفسیر و حدیث نقل شده بود، به حوزه معارف و دانشهای امامیه درآورد.
تبیان، تفسیری است جامع و فراگیر که ابعاد متعددی چون لغت، ادب، قرائت، نحو، تفسیر و تأویل، فقه، کلام و ... را دربرگرفته است.
شیخ طوسی در این تفسیر، هیچ بعدی از ابعاد مربوط به تفسیر کلام الهی را رها نکرده و درباره هر یک، بحثی کافی و وافی کرده است.
از ارجاعات شیخ در این تفسیر، به سایر کتب فقهی و اصولی و کلامی مشخص میشود که وی تفسیر خود را بعد از تالیف کتابهای دیگرش نوشته و به همین جهت، این کتاب عظمت و غنای علمی بیشتری نسبت به کتابهای دیگر او دارد.
این تفسیر گوی سبقت را از تمامی تفاسیر رایج در آن زمان ربود؛ زیرا بیشتر تفاسیر مرسوم در آن زمان مختصر بودند و فقط به یکی از جوانب تفسیر میپرداختند؛ درحالیکه این تفسیر، جامع تمام اقوال و نظریات مفسران قبل از خود بود.
بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، بهتازگی سومین جلد از کتاب تفسیر تبیان که به تفسیر آیههای ۱۴۲ تا ۲۵۲ سوره مبارکه بقره میپردازد را منتشر کرده و در اختیار قرآندوستان، قرار داده است.
شایانذکر است، ترجمه این اثر به زبان فارسی و توسط دکتر حسین صابری انجام شده است و در قطع وزیری و ۵۵۶ صفحه به چاپ رسیده است.
۷ دی ۱۴۰۳ - ۱۶:۱۰
کد خبر: ۱۰۳۷۸۱۶
به همت بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، سومین جلد از کتاب تفسیر تبیان، ترجمه و روانه بازار نشر شد.
زمان مطالعه: ۱ دقیقه
منبع: آستان نیوز
نظر شما