و در کشور بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیمتر و در استان اصفهان بین ۱۲۰ تا ۱۴۰میلیمتر اعلام شده است. سرانه آب تجدید پذیر در کشور حدود ۱۳۰میلیارد مترمکعب است که این سرانه در سال گذشته به ۱۲۰میلیارد مترمکعب کاهش یافت و از روند رو به افزایش خشکسالی حکایت دارد.
طبق گزارشهای سازمان هواشناسی، میزان بارندگی در استان اصفهان نسبت به کشور نصف و نسبت به جهان، یک سوم است، اما در بحث مصرف آب اوضاع بسیار متفاوت است و در صورتی که روند کنونی مصرف آب شرب در کشور ادامه یابد، بحران در منابع آبی شدیدتر میشود.
شرایط استان اصفهان در زمینه آب خاص است، زیرا خشکی زاینده رود نه تنها بر کشاورزی، صنعت و شرب تأثیر میگذارد، بلکه از نظر اجتماعی، روانی و حتی بر میراث فرهنگی و حیات شهر اصفهان تأثیرگذار است.
وارد مرحله تنش آبی شدهایم
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اصفهان در گفتوگو با «قدس» اظهارداشت: براساس استانداردها امروز در کشور وارد مرحله تنش آبی شدهایم، یعنی میزان سرانه آب تجدیدپذیر برای هر نفر در سال کمتر از 1700 مترمکعب است.
هاشم امینی ادامه داد: اگر در شرایط تنش آبی، سرانه آب تجدید پذیر کمتر از یک هزار مترمکعب باشد دچار بحران آب شدهایم که استان اصفهان با سرانه 900مترمکعب وارد این مرحله بحرانی شده است.
وی با اشاره به اینکه حدود 85 درصد آب شرب استان اصفهان از حوزه آبهای سطحی یعنی زایندهرود و 15 درصد از چاههای عمیق و قنوات تأمین میشود، اظهار داشت: سه میلیون و 800 هزار نفر در 93 شهر و 300 روستا از این منابع آبی بهرهمندند.
وی، متوسط بارندگی در دنیا را 700 تا 750 میلیمتر، در ایران 205 میلیمتر و در استان اصفهان 110 میلیمتر اعلام کرد و اظهار داشت: سرانه آب تجدید پذیر (آب ناشی از بارندگی که در شرب، کشاورزی و صنعت استفاده میشود) 130 میلیارد مترمکعب در سال بوده که امروز به کمتر از 110 میلیارد مترمکعب کاهشیافته است.
وی یکی از چالشهای جدی آب بجز کاهش بارندگی را کاهش سفرههای آب زیرزمینی به سبب برداشتهای غیرمتعارف خواند و گفت: بیش از 85 حلقه چاه در حوزه آب شرب در استان اصفهان خشکشده و بسیاری از چاهها از لحاظ کیفی دچار مشکل است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اصفهان به کاهش مصرف آب در این استان با وجود افزایش جمعیت و انشعابها اشاره و اظهار کرد: ما سال گذشته حدود 8/0 درصد کاهش مصرف آب داشتیم که نشاندهنده همکاری خوب مردم در مدیریت مصرف است.
امینی افزود: پارسال حدود 30هزار انشعاب آب اضافه شد، اما کاهش مصرف نیز به دست آمد.
وی سرانه مصرف آب خانگی در استان را 153 لیتر در شبانهروز اعلام و اظهار کرد: استاندارد این سرانه در کشور 130 لیتر است و باید تلاش کنیم به این عدد برسیم.
افزایش تعرفه پر مصرف ها
حدود 7/83 درصد مشترکان استان اصفهان تا 20 مترمکعب آب در ماه، 4/15 درصد از 20 تا 40 مترمکعب و حدود 9/0 درصد از 40مترمکعب به بالا مصرف میکنند.
مدیرکل آب و فاضلاب استان اصفهان یکی از اقدامهای این شرکت برای جلوگیری از مصرف بیرویه آب را اقدامهای افزایش تعرفهای برای مشترکان پرمصرف (بالای 40 مترمکعب) خواند و اظهار داشت: قیمت فروش هر مترمکعب آب دو هزار و 310 ریال است، در حالی که قیمت تمام شده آن حدود پنج هزار ریال است.
وی اظهار امیدواری کرد: امسال که بستر رودخانه زایندهرود جاری است به گذراندن تابستان بدون مشکل در استان اصفهان کمک کند.
امینی، هدفگذاری این شرکت برای مدیریت مصرف آب در تابستان اصفهان را صرفهجویی 20 درصدی مشترکان آب اعلام و اظهار کرد: از مردم میخواهیم با روشهای گوناگون برای صرفهجویی همت کنند.
امینی گفت: میزان هدررفت شبکههای آبرسانی (آب بدون درآمد (از 30 درصد در سال 1386 اکنون به 5/17 درصد رسیده است.
وی با بیان اینکه استان اصفهان در این زمینه پس از یزد رتبه دوم کشوری را در اختیار دارد، افزود: متوسط هدررفت آب در کشور 24 درصد است.
جداسازی در دست مطالعه
موضوع جداسازی آب شرب از بهداشتی در دنیا مسالهای شناخته شده است و این موضوع به صورت کلان در کشور جزو ضرورتهاست.
آب آشامیدنی فقط ۱۰ درصد مصارف خانگی را شامل میشود؛ بنابراین تفکیک آب شرب از بهداشتی کاری عقلانی و راهبردی است، موضوعی که این روزها از سوی مقامهای ارشد وزارت نیرو مورد تاکید قرار گرفته و اجرای آن در مشهد به صورت آزمایشی آغاز شده است.
به گفته مسؤولان، پس از اجرای آزمایشی این طرح در مشهد، پروژه جداسازی آب شرب از بهداشتی در مناطق جنوبی کشور از جمله سیستان و بلوچستان، کرمان، یزد، هرمزگان، خراسان جنوبی، بخشهایی از استان سمنان و اصفهان اجرا میشود.
وی گفت: این اقدام اکنون فقط در شهرستان خور و بیابانک انجام میشود و در چند شهرستان دیگر در دست مطالعه است.
امینی بیلان آب در کشور را 92 درصد در بخش کشاورزی و شش تا هفت درصد در بخش شرب و بقیه را در بخش صنعت دانست و افزود: شرکت آب و فاضلاب نباید پاسخگوی بخش کشاورزی باشد، اما بخش کشاورزی باید بهعنوان بخش تأثیرگذار اقدامهای لازم را در زمینه مدیریت مصرف آب انجام دهد.
قانونی نباشد، برخورد میکنیم
اگر از جمعیت 5/4 میلیون نفری اصفهان هر کسی روزانه به اندازه یک و نیم لیتر آب صرفهجویی کند، میزان آب جمع آوری شده به اندازه ۴۰هزار نفر است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان به نکته مهم دیگری اشاره میکند و آن هم نصب پمپ های مکش آب بر روی شبکه است.
امینی به خبرنگار ما گفت: بحران آب همچنان در کشور جدی است و همچنان میزان مصرف از تأمین بالاتر است؛ نرخ آب بها در ایران به حدی پایین است که حساسیت مشترکان را بر نمی انگیزد تا الگوی مصرف خود را اصلاح کنند.
آنچه پر واضح است اینکه چنانچه روند کنونی مصرف آب در کشور ادامه یابد، منابع آبی کشور با بحران روبهرو میشوند ؛ پس باید قدر این نعمت بزرگ الهی را بدانیم و درحفظ آن بکوشیم.
نظر شما