شاید تولید داستان‌های دفاع مقدس آرمان‌گرایانه و حماسیِ صِرف، امری لازم و ضروری به نظر می‌رسید. اما در دوره کنونی توقع می‌رود ادبیات داستانی دفاع مقدس به‌گونه‌ای متفاوت و با اسکلت‌بندی منسجم و مستحکم ظاهر شود. در صورتی که می‌بینیم چنین نیست. یقیناً بخشی از نقیصه‌ای که به وجود آمده را باید به پای نویسندگان گذاشت. آنها در طول این زمان می‌بایست به توانمندی لازم برای خلق آثار پایدار دست می‌یافتند. از سویی دیگر، باید دستگاه‌های دولتی پس از برگزاری نشست‌های آسیب‌شناسی با حمایت اصولی و به موقع خود جریان‌سازی کرده، بر پیکر نیمه‌جان این ژانر ادبی مهم روحی دوباره می‌دمیدند. برگزاری جشنواره‌های ادبی در این حوزه و اهدای جوایزی اندک و ناچیز و احیاناً چاپ معدود آثار جنگ نمی‌تواند در این مرحله مفید واقع گردد. این در حالی است که در تمام کشورهای جهان متولیان امور فرهنگی لحظه‌ای ادبیات جنگ خود را فراموش نمی‌کنند و از شخصیت‌های حقیقی میادین جنگ اسطوره‌سازی می‌کنند.
با تمامی این تفاسیر، پس از گذشت سال‌ها از پایان جنگ تحمیلی باید روند تولید و شکل‌گیری داستان دفاع مقدس و سایر ژانرهای وابسته چون داستان جنگ، داستان ضدجنگ و داستان پایداری و مقاومت مجدداً و با دقت و ریزبینی خاصی مورد ارزیابی موشکافانه قرار بگیرند.
شاید پس از تحلیل جریان‌ها، عملکرد نویسندگان و عوامل تأثیرگذار در شکل‌گیری داستان دفاع مقدس بتوان به راهکارهای مناسبی متناسب با فرهنگ و باورهای مردم رسید تا شاهد پدیدآمدن آثار قوام‌یافته و درخور تعمقی در این وادی باشیم.
در این راستا باید تلفیقی میان ادبیات عاشورایی و داستان دفاع مقدس ایجاد کرد زیرا دفاع مقدس وامدار باورها و فرهنگ غنی عاشورایی است. ادبیات داستانی دفاع مقدس عاشورایی می‌بایست در ترسیم حقایق مطلق بر اساس اسناد دسته اول به مردم آگاهی و بینش بدهد. چه‌بسا، خلق داستان‌هایی در این حوزه بتواند در رفع معضلات روز جامعه تأثیر عمیقی داشته باشد. رسالت اصلی نویسندة داستان دفاع مقدس عاشورایی این باید باشد که ضمن تأثیرگذاری بر مخاطب، به حقایق تازه و بدیعی در این راستا برسد. این ادبیات می‌تواند همچنین نقش تأثیرگذاری بر مدافعین حرم بگذارد و نقش مهمی را در دوران کنونی ایفا کند. اگر ادبیات دفاع مقدس بتواند پاسخگوی نیاز جامعه باشد، بی‌شک می‌توان توقع داشت که این ژانر ادبی مورد توجه همگان قرار گیرد. اما اگر این ژانر مهم بخواهد همچنان به خلق مضامین تکراری بپردازد و با قالبی کلیشه‌ای خلق شود، بدون تردید مورد توجه مردم قرار نخواهد گرفت.
نظر شما