به گزارش خبرنگار فرهنگی قدس‌آنلاین، امروز روز جهانی «سالمندان» است. اگر در زمانه ما یعنی در عصر مدرنیته، یک روز از سال را به نام سالمندان نام‌گذاری کرده‌اند تا انسانِ گرفتار در هیاهوی زندگی مدرن یادش بیاید بزرگ‌ترهایش را نباید فراموش کند، دین شریف اسلام، هر روز را روز سالمند می‌داند. اساساً در اسلام، این دین پویا و مترقی، فراموش کردن بزرگ‌ترها و در صدر آن‌ها والدین حتی برای یک ساعت و یک روز هم اجازه داده نشده تا چه رسد به اینکه بخواهیم سالی یک بار به یاد سالمندان بیفتیم!

پرسش این است که چرا باید به سالمندان و بزرگ‌ترها احترام گذاشت؟ شاید بهترین پاسخ این باشد که سالمندان در واقع «خودِ ما» هستند و مگر جز این است که ما باید برای خودمان احترام و ارزش قایل باشیم؟

سالمندان افرادی هستند که ما را تربیت کرده‌اند، این تربیت، شباهت زیادی به تربیتی دارد که خداوند متعال درباره بندگانش در نظر دارد و به همین دلیل است که خداوند را «ربّ» می‌نامیم زیرا اساس و منشأ هرگونه تربیتی است. پس تربیت، کاری است الهی و ریشه‌ای الهی و مقدس دارد؛ به همین دلیل هم والدین، معلمان، بزرگ‌ترها و سالمندان ما باید مورد احترام فراوان قرار بگیرند.

جالب است که قرآن کریم چنان جایگاه والایی برای این احترام گذاشتن به بزرگ‌ترها قایل است که در آیه 23 سوره مبارکه اِسراء می‌فرماید: « وَقَضَی رَبُّکَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیاهُ وَبِالْوَالِدَینِ إِحْسَانًا»؛ یعنی بلافاصله پس از امر به یکتاپرستی که مهم‌ترین آموزه قرآنی و والاترین فلسفه آفرینش انسان است، دستور به احسان و نیکی به والدین می‌دهد و این معنا در چهار آیه دیگر قرآن با تعابیری نزدیک به همین مفهوم، مورد تأکید قرار می‌گیرد. بنابراین قرآن کریم در پنج آیه به صورت مستقیم امر به «احسان به والدین» می‌کند و در آیات زیاد دیگری هم غیرمستقیم این معنا را دنبال می‌کند.

تکریم بزرگ‌ترها بخصوص سالمندان در احادیث ما نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. چنانکه در روایات زیادی داریم که پیامبر اکرم(ص) بزرگان و پیران اقوام را مورد احترام ویژه قرار می‌دادند و آنان را در صدر می‌نشاندند و همگان را به حفظ حرمت و نیکی به بزرگان فرامی‌خواندند. نبی مکرّم اسلام می‌فرمایند: «تکریم مسلمانان سالخورده، تجلیل خداوند تعالی است». ایشان همچنین می‌فرمایند: «سالمند در میان خانواده و قبیله‌اش چون پیامبری است در میان امت خود».

چنین نگاه زیبایی به سالمندان در کدام دین و آیین وجود دارد؟

رسول اکرم(ص) در بیان زیبای دیگری می‌فرمایند: « وقِّروا کُبارَکم وَ ارحَموا صِغارَکم»؛ یعنی سالمندانتان را بزرگ بدارید و با کودکانتان مهربان باشید.
 نقل است که روزی پیرمردی وارد مجلسی شد که پیامبر اکرم(ص) آنجا بودند. به هر جای مجلس نگاه کرد جایی برای نشستن نیافت و کسی هم برای او جایی باز نکرد. حضرت خیلی ناراحت شدند و خودشان بلند شده جا برای پیرمرد باز کردند. آنگاه فرمودند: « لَیسَ مِنّا مَن لَم یرحَم صَغیرَنا وَلَم یوقَّر کَبیرَنا؛ ازما نیست کسی که بر خردسالان مهرورزی نکند و سالمندان را تکریم ننماید».

انتهای پیام/