کتاب «اینترنت با مغز ما چه می‌کند» در دو ترجمه و دو نشر در بازار کتاب موجود است و نقطه کانونی آن بررسی تأثیرات رسانه به معنای عام و بستر اینترنت به صورت خاص بر زندگی شخصی شهروندان و همچنین عملکرد مغز آنان است.

نگاه آسیب‌شناسانه به رسانه و اینترنت در سال‌های اخیر تبدیل به دال محوری در نگارش و ترجمه کتاب‌ها در این حوزه و از قضا استقبال خوبی نیز از این قبیل کتاب‌ها شده است و نکته طنز ماجرا این است که عمده مخاطبانی که این روزها این گونه کتاب‌ها را مطالعه می‌کنند، خود به نوعی شهروند جامعه اطلاعاتی محسوب می‌شوند که تحت تأثیر امواج رسانه قرار دارند!

نیکلاس کار، نگارنده کتاب مشخصاً درباره‌ تأثیر اینترنت بر فرایندهای ذهنیِ انسانِ قرنِ ۲۱ در کتاب اینترنت با مغز ما چه می‌کند تمرکز کرده است. «کار» در این کتاب، انگشت اتهام را به سمت فناوری‌های جدید و اینترنت می‌برد و بر این باور است که این ابزارهای نوین فناوری ارتباطات، شیوه استفاده‌ ما از مغزمان را تغییر داده‌اند؛ از دست دادن حافظه و همچنین تمرکز بخشی از آفاتی است که در نتیجه اینترنت، نصیب ما شده است.

متناسب با ذهن جدیدی که اینترنت برای ما ساخته است، تمایلی به خواندن داستان‌های بلند و مطالب عمیق نداریم؛ اینترنت به اصطلاح کار ما را «مینی‌مال» کرده و منجر به کم عمق شدن ما گشته، در حالی که پیش از این از قابلیت‌های فراوان زیادی برخوردار بودیم.

از نگاه «کار » در این کتاب، در دنیایی که صفحات مجازی و آنلاین جایگزین کتاب شده‌اند، یادگیری‌ها نیز سریع‌تر و البته سطحی‌تر شده‌اند، حال آنکه اساساً رسالت کتاب عمیق‌سازی و یادگیری در یک فرایند بطئی و طولانی بود. ذکر جمله‌ای از کتاب که به‌نظر می‌رسد چکیده تمام کتاب است در اینجا خالی از لطف نیست. کار می‌نویسد: «زمانی من در دریای واژگان غواصی می‌کردم، اما اکنون فقط با جت‌اسکی در سطح این دریا حرکت می‌کنم».

این جمله نویسنده، دقیقاً اشاره به همین فرایند سطحی شدن و دریافت اطلاعات در سطحی وسیع به صورت آنلاین توسط اینترنت دارد؛ ذهن نیز خود را به این خصلت جدید، خو داده و پابه‌پای فناوری پیش می‌رود.

علاوه بر این، کار در بعد نرم‌افزاری نیز ایرادی اساسی به دنیای اطلاعات وارد می‌کند و معتقد است امروز ما تنها در توهمی از اطلاعات بی‌کران هستیم، این در حالی است که نتایج جست‌وجوهای ما در دنیای بیکران اینترنت و به ویژه گوگل، عملاً همان نتایجی‌ است که الگوریتم‌های رایانه‌ای آن‌ها را مهم تصور کرده‌اند و به نوعی برای ما یک طبقه‌بندی از پیش تعیین شده ایجاد کرده‌اند.

کتاب «اینترنت با مغز ما چه می‌کند» در مجموع خوشخوان و روان است و مخاطب عادی نیز می‌تواند با آن ارتباط برقرار کند. این کتاب با ترجمه امیر سپهرام توسط نشر مازیار و محمود حبیبی توسط نشر گمان وارد بازار نشر شده است.