به گزارش قدس آنلاین، به دلیل وجود اقلیم چهارفصل، ایران جزو ۱۰ کشور جهان در تولید میوه است و حتی در تولید برخی میوه‌ها بین رتبه‌های یکl تا چهارم جهان قرار داریم؛ اما مشاهده می‌کنیم باوجود این میزان ظرفیت همچنان اقدام به واردات برخی میوه‌ها به ویژه میوه‌های گرمسیری می‌کنیم و این درحالی است که بخش جنوبی ایران(هرمزگان، بوشهر و سیستان‌وبلوچستان) ظرفیت بسیار بالایی در کشت این نوع میوه‌ها دارند.

طبق آمار، سال گذشته حدود ۶۰۰ هزار تن موز، ۷۵ هزار تن انبه، ۱۶ هزار و ۵۰۰ تن نارگیل و ۷ هزار و ۲۰۰ تن آناناس وارد کشور شده است.

در واردات یک قلم موز طی سال گذشته بیش از ۴۰۱.۹۹ میلیون دلار ارز از کشور خارج شد. این میزان واردات از نظر وزنی در سال ۱۴۰۰ حدود ۶۰.۵۸ درصد افزایش و از نظر ارزشی نیز ۵۷.۴۵ درصد نسبت به سال ۱۳۹۹ بیشتر شده است.

به گفته زهرا جلیلی مقدم، مدیرکل دفتر میوه‌های گرمسیری و نیمه گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی«در سال ۹۹ گمرک اعلام کرد که در پنج ساله گذشته به‌طور متوسط، سالانه حدود ۱۶ هزار تن آناناس به ارزش ۱۴.۵ میلیون دلار به کشور واردشده که قیمت وارداتی هر کیلو از این محصول در حدود ۹۰ سنت بوده است، همچنین به‌طور متوسط سالانه، حدود ۲۱ هزار تن انبه به ارزش ۱۵.۴ میلیون دلار به قیمت وارداتی هر کیلو ۷۰ سنت وارد کشور شده است» که همه این موارد نشان از خروج بالای ارز از کشور به واسطه واردات تنها دو قلم میوه دارد.

باتوجه به اینکه مدتی است که خودکفایی در تولید میوه‌های گرمسیری مورد توجه وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته است، حدود ۱۲ هزار و ۸۰۰ هکتار در مناطق مستعد و محیط‌های کنترل شده اصلاح باغات گرمسیری و ۳ هزار هکتار گلخانه برای تولید میوه‌های گرمسیری اجرا شده است به طوری که در حال حاضر سالانه ۴۰ هزار تن انبه در ایران تولید می‌شود که البته به گفته عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات علوم باغبانی کشور، سطح زیرکشت انبه درکشور طی سال‌های اخیر به‌دلیل محدودیتی‌هایی نظیر کمبود منابع آبی، ثابت مانده است.

از طرفی سالانه ۱۸۰ هزار تن موز در سیستان‌وبلوچستان در حال تولید است. شهری، مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان امروز اعلام کرد که این سازمان به منظور توسعه باغات آناناس در مناطق جنوبی استان با استفاده از اعتبارات دولتی اقدام به تهیه نهال کشت بافت این محصول کرد که نتایج مثبت آن در ۱۸ ماه آینده بعد از برداشت نخستین محصولات نمایان خواهد شد.

می‌توانیم طی ۱۰ سال در تولید موز خودکفا شویم

رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی درخصوص میزان واردات میوه‌های گرمسیری به ویژه موز، انبه و آناناس به کشور، به خبرنگار ما گفت: در حال حاضر اطلاعی از میزان واردات این نوع میوه‌ها در سال جاری ندارم؛ اما در حوزه موز تا سال‌های گذشته ما شاهد واردات ۳۳۰ میلیون دلاری موز به کشور بودیم.

وی با بیان نکته که موز به دلیل خواص و طعم مطبوعی که دارد در سبد خانوار ایرانی جای گرفته است، اظهار کرد: باوجود اینکه موز میوه‌ای وارداتی است و برای رسیدن به دست مصرف کننده نهایی از چندین کانال عبور می‌کند و به دلیل افزایش نرخ ارز، میوه‌ای گران است؛ اما بازهم مشاهده می‌کنید از بسیاری از میوه‌های داخلی ارزان‌تر و مورد مصرف خانوارهاست.

نورانی با بیان این نکته که در حال حاضر واردات موز، انبه و آناناس با مجوز انجام می‌شود، خاطرنشان کرد: میوه‌های لوکسی چون پشن فروت که در بازار مشاهده می‌کنید به صورت قاچاق وارد کشور می‌شوند و در حال حاضر مجوز واردات آنان صادر نشده است.

رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در ادامه سخنان خود ضمن اشاره به اینکه در ایران امکان تولید این قبیل میوه‌ها وجود دارد، تصریح کرد: استان‌های جنوبی به ویژه سیستان‌وبلوچستان به دلیل نزدیکی به سواحل مکران ظرفیت تولید میوه‌هایی چون موز، انبه و حتی پشن فروت را دارد و به طور کلی در این استان هزینه تولید این میوه‌ها به دلیل موقعیت جغرافیایی و آب و هوا کمتر است.

وی ادامه داد: اما هنوز نتوانسته‌ایم در تولید این محصولات به خودکفایی برسیم و نیازمند برنامه‌ریزی مدون دراین رابطه هستیم، بنابرانی چنانچه تصمیمات به درستی اتخاذ شود طی ۱۰ سال علاوه بر خودکفایی در تولید به طور مثال موز، می‌توانیم برای صادرات آن هم برنامه‌ریزی کنیم.

تولید پشن فروت ارزآوری بسیار بالایی برای ایران دارد

همچنین بیابانی، عضو اتحادیه باغداران تهران در گفت‌وگو با خبرنگار قدس آنلاین ضمن اشاره به پتانسل ایران در تولید میوه‌های گرمسیری نظیر موز، انبه، آناناس و پشن فروت، خاطرنشان کرد: پشن فروت یکی از گران‌ترین میوه‌های جهان محسوب می‌شود، بنابراین به دلیل همین گران بودن و البته طعم عالی، درصورت حمایت مسئولان می‌توانیم زمینه ارزآوری را در این رابطه برای کشور فراهم کنیم به خصوص اینکه درخت آن بعد از سه سال باروری دارد.

وی رسیدن به این چشم‌انداز را نیازمند توجه به دانش روز در حوزه کشاورزی دانست و گفت: در روزگاری در ۲۰ محصول، اول در دنیا بودیم؛ اما امروز به دلیل عدم توجه مشاهده می‌کنید که برخی کشورها تبدیل به رقیبانی جدی برای ما شده‌اند.

بیابانی تاکید کرد: باوجود این میزان توانایی در تولید میوه‌های گرمسیری به‌ویژه در استان‌های هرمزگان و سیستان‌وبلوچستان؛ اما شاهد بی‌توجه در تولید و واردات محصولات و حتی قاچاق این میوه‌ها به داخل هستیم.

خبرنگار: فرزانه زراعتی