ادامه توافق موسوم به صلح ابراهیم و بحث عادیسازی روابط بین عربستان و اسرائیل مدتهاست مورد توجه تحلیلگران قرار گرفته و اظهارات گاه و بیگاه مقامات آمریکایی و صهیونیست به گمانهزنیهای رسانهای در این رابطه دامن میزند. طی روزهای اخیر هم انتشار گزارش روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال درباره تلاشهای ایالات متحده در راستای عادی سازی رابطه ریاض و تلاویو، بازار شایعات رد این باره را داغ کرده و به نقل محافل تبدیل کرده است. علی رغم هیاهوی رسانهای ایجاد شده در این زمینه و انتشار اخبار از رفت و آمدها و پایش اظهارنظرها از سوی برخی مقامات آمریکایی و صهیونیستی اما فقدان اظهار نظرهای رسمی از سوی ریاض و در پیش گرفتن سیاست سکوت خبری در رابطه با این مسئله و چالشهایی که طرفین این توافق احتمالی به خصوص عربستان سعودی پیش روی خود میبینند این توافق را به امری بعید تبدیل میکند یا دستکم نزدیک بودن آنرا دور از ذهن نشان میدهد.
به نظر میرسد تلاشهای صورت گرفته از سوی برخی رسانههای غربی عبری برای محتمل نشان دادن این توافق نانوشته به منظور فریب افکار عمومی درون و برون سرزمینهای اشغالی صورت میگیرد تا به این شیوه از طرفی فشار ناشی از اقدامات دولت افراطی و تندرو نتانیاهو را کم کنند و از سوی دیگر سنگینی بار این اقدامات رژیم اسرائیل را دوش دولت بایدن کم کنند.
قبح شکنی سناریوی عادی سازی
مصیب نعیمی کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با قدس در این باره گفت: سناریو و روشی که طی چند سال اخیر رژیم صهیونیستی با همراهی ایالات متحده سعی کرده است در خاورمیانه دنبال کند زمینه سازی برای وضعیتی جدید یعنی عادی سازی روابط با برخی کشورهای عربی از جمله کشورهای حاشیه خلیج فارس است. پیش از این نیز این روند در قبال برخی کشورهای امارات و بحرین دنبال شده است و روند به صورت گام به گام دنبال شده است. نعیمی افزود: درواقع روند به این صورت است که در ابتدا تلاش میکنند قبح مسئله را در میان افکار عمومی به صورت تدریجی از بین ببرند و به آهستگی به سمت خواسته اصلی خود یعنی برقراری رابطه و عادی سازی روابط پیش بروند.
ملاحظات ریاض چیست؟
به گفته این کارشناس مسائل منطقه، در رابطه با عربستان موضوع با پیچیدگیهای خاصی همراه است؛ در حالی که مقامات تلاویو عنوان کردهاند که رابطه با ریاض برقرار خواهد شد و این مسئله را منوط به گذر زمان دانستهاند اما عربستان با توجه به شرایط جدید ملاحظات بسیاری در این رابطه دارد؛ فارغ از این مسائل نگاهی به روند عادی سازی کشورهای مثل مصر و اردن نیز حاکی از آن است که هنوز بعد از چندین سال، جوامع عرب و مسلمان نتوانستهاند برقراری رابطه با اسرائیل را قبول کنند و همین مسئله در رابطه با عربستان نیز صادق است.
وی با اشاره به اینکه هیچ اظهار نظر رسمی در رابطه با عادی سازی روابط با اسرائیل از سوی مقامات عربستان دیده نمیشود اظهار داشت: حتی زمانی که بحث عادی سازی روابط بحرین و امارات پیش آمد مقامات عربستانی صرفا به اعلام عدم مخالفت بسنده کردند.
نعیمی با بیان اینکه اظهارنظر در رابطه با عادی سازی روابط میان ریاض و تلاویو صرفا از سوی مقامات رژیم صهیونیستی دنبال میشود هدف تلاویو از این اظهارات را فرافکنی و دورکردن اذهان از شرایط بحرانی کنونی دولت نتانیاهو در سرزمینهای اشغالی عنوان کرد و افزود: شرایط کنونی عربستان به هیچ عنوان اجازه چنین اقدامی را دستکم در بازه زمانی کوتاه مدت نمیدهد؛ از طرفی در برههای از تاریخ به سر میبریم که جهان دوران گذار را سپری میکند و با دگرگونی که در نظام گذشته بینالملل و تغییر معادلات را در میان قدرتها شاهد هستیم هزینه چنین اقدامی از سوی عربستان به طور قطع بسیار بیشتر از فایده آن خواهد بود.
اهداف نتانیاهو از مطرح کردن توافق با عربستان
مدیرمسئول روزنامه الوفاق با بیان اینکه رویکرد نتانیاهو در مواجهه با بحرانهای داخلی همواره بر سیاست تهدید و تطمیع استوار بوده است اظهار داشت: یکی از اهداف اظهارات مقامات رژیم صهیونیستی در مطرح کردن مسئله عادی سازی با عربستان این است که به افکار عمومی ناراضی در داخل سرزمینهای اشغالی این پیام را بدهند که دولت نتایاهو تصمیم دارد یک کار نشدنی را به سرانجام برساند و عادی سازی روابط با عربستان را که تاکنون هیچ دولتی موفق به انجام آن نشده است را تحقق بخشد و از این طریق کمی از بار فشار ایجاد شده به دلیل اعتراضات ماههای اخیر و شکستهایی که در مواجهه با مقاومت فلسطین متحمل شدند بکاهد.
وی با اشاره به گزارش روزنامه وال استریت ژورنال و مطرح شدن برخی شروط از سوی ریاض به عنوان پیش شرط عادی سازی روابط با تلاویو از جمله پذیرش غنی سازی اورانیوم در داخل خاک عربستان و به رسمیت شناختن کشور فلسطین از سوی رژیم صهیونیستی تاکید کرد: فراموش نکنیم که رژیم اشغالگر نه فقط به پیمان اسلو که ۳۰ سال پیش با سازمان آزادی بخش فلسطین بست متعهد نماند که حتی به خودمختاری فلسطین نیز پایبند نبوده است. بنابراین توقع به رسمیت شناختن کشوری به نام فلسطین از سوی رژیم اشغالگر بعید به نظر میرسد چرا که اگر اسرائیل به حقوق فلسطینیها پایبند بود باید تا به امروز بسیاری از مسائل و مشکلات در این رابطه حل شده بود.
کارشناس مسائل منطقه با بیان اینکه بحث غنیسازی اورانیوم یا دادن تسلیحات دوربرد تهاجمی به عربستان و سایر کشورهای منطقه حتی همپیمانان آمریکا نیز به دلیل هراس از افتادن این تسلیحات به دست مخالفان آمریکا و رژیم صهیونیستی از همان بدو امر با مخالفت واشنگتن همراه بوده تصریح کرد: بیشتر به نظر میرسد مطرح شدن این موارد زاییده ذهن برخی تحلیلگران یا ارسال بالنهای آزمایشی از سوی هواداران عربستان برای سنجش رویکرد و ارزیابی آمریکا باشد چرا که تاکنون نه مقامات ریاض چنین درخواستی را مطرح کردهاند و نه تلاویو به چنین چیزی راضی خواهند شد.
نظر شما