امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد در مصاحبه با "نیوزویک" آخرین تحولات فلسطین و جنگ علیه مردم غزه را مورد بررسی قرار داد. وی همچنین سیاست ایران در قبال مسئله فلسطین را شرح داد.
متن کامل مصاحبه نماینده ایران با "نیوزویک" به شرح زیر است:
سوال: ایران بارها هرگونه دخالت مستقیم در عملیات طوفان الاقصی که توسط حماس علیه اسرائیل در ۷ اکتبر انجام شد را رد کرده است، اما مقامات ایرانی حمایت خود را از این عملیات اعلام کرده و بر نقش تاریخی این کشور در حمایت از تلاش‌های مقاومت علیه اسرائیل تاکید کرده‌اند. ایران تا چه اندازه با حماس و دیگر جناح‌های فلسطینی مانند جهاد اسلامی در پیشبرد و پس از آغاز طوفان الاقصی از نزدیک هماهنگ بود؟
ایروانی: تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران (۱۹۷۹) گروههای مبارز فلسطینی عمدتاً دارای گرایش های سوسیالیستی بودند. شکل گیری حماس و جهاد اسلامی برگرفته از تاثیر حرکت اسلامی انقلاب ایران بود که این خودباوری در آنها ایجاد شد که می‌توانند در مقابل اشغالگر بایستند و پیروز شوند. تجربه تلخ شکست دولت‌های عربی در جنگهای ۱۹۴۸، ۱۹۵۶، ۱۹۶۷ ، ۱۹۷۳ و ۱۹۸۲ روحیه یاس را بر کشورهای عربی غالب کرده بود که دیگر قدرت جنگیدن با اسرائیل را ندارند. شکل گیری کنفرانس کمپ دیوید، نقطه عطفی در چرخش حرکت کشورهای عربی از مسیر مبارزه به مسیر سازش بود که وارد معامله با اسرائیل شوند، بخشی از سرزمین‌های اشغالی خودشان را پس بگیرند و در مقابل تعهد صلح به این رژیم بدهند. ظهور گروههای مقاومت اسلامی در لبنان و فلسطین در چنین برهه‌ای از زمان پدیده شومی برای اسرائیل بود. عقب نشینی اسرائیل از جنوب لبنان (۲۰۰۰)، عقب نشینی از غزه (۲۰۰۵) نه در ازای توافق، بلکه بر اثر فشار مقاومت بود. به دنبال آن ناتوانی اسرائیل در جنگ با گروههای مقاومت از ۲۰۰۶ تا کنون زنگ خطر برای آینده این رژیم را به صدا درآورد و اسرائیل همه اینها را ناشی از انقلاب اسلامی ایران می‌داند که مسیر تاریخ برای اسرائیل را تغییر داد.
آرمان فلسطین، بخشی از دی‌ان‌ای آرمان انقلاب اسلامی است. هدف مشترک پایان دادن به اشغالگری و استیفای حقوق ملت فلسطین است، اما گروههای فلسطینی هر کدام به صورت مستقل راهبردها و تاکتیک‌های خودشان را دارند. حماس بعد از خروج اسرائیل از غزه وارد عرصه مبارزه انتخاباتی برای تصدی اداره غزه شد تا توامان در دو عرصه سیاسی و جهادی فعال باشد که البته متضمن پذیرش ضمنی کنفرانس مادرید بود. ولی سازمان جهاد اسلامی آن را نپذیرفت و صرفا مسیر جهادی را ادامه داد. بر این اساس هر کدام از اضلاع جبهه مقاومت ضمن داشتن یک هماهنگی کلی با یکدیگر در تصمیم گیری طراحی و تاکتیک به صورت مستقل و در قالب تعریف ملی و سازمانی خودشان عمل می‌کنند. در عملیات طوفان الاقصی بخش نظامی حماس به صورت مستقل، تصمیم گرفت، طراحی و اجرا کرد.
سوال: چه چیزی برای ایران در جنگ جاری در غزه باعث خطر است؟ آیا ایران به دنبال سوء استفاده از اسراییل است که در یک درگیری طولانی و پرهزینه گرفتار شده است و همچنین آیا پیروزی سریع اسرائیل در خارج کردن گروههای مسلح فلسطینی از غزه، شکستی برای محور مقاومت خواهد بود؟
ایروانی: مهمترین مساله برای جمهوری اسلامی ایران حفظ جان غیرنظامیان است. گروههای جهادی مسیر مبارزه را انتخاب کرده‌اند و آگاهانه وارد این مسیر شده‌اند و هزینه‌های مبارزه را برای خود و خانواده شان تقبل کرده‌اند، ولی مردم عادی بخصوص زنان و کودکان نباید قربانی جنگ شوند. اصرار ایران بر آتش بس فوری و پایدار به معنای پایان دادن به بمباران‌ها و کشتار غیر نظامیان در غزه است. جنگ مقاومت و اسرائیل تا پایان اشغالگری ادامه خواهد داشت اما عرصه این جنگ نباید به غیر نظامیان کشیده شود. قدرت نظامی مقاومت فلسطین نه برای فروپاشی و حذف اسرائیل بلکه برای جلوگیری از گسترش اشغالگری و وادار سازی این رژیم به تخلیه مناطق اشغالی است.
مقاومت در برابر اشغالگری یک فرهنگ است و نه تنها با کشته شدن رهبران و مجاهدان فرو کش نخواهد کرد، بلکه خون آنها به تقویت مقاومت منجر خواهد شد و مجاهدان بیشتری مسیر مقاومت را انتخاب خواهند کرد. قطعاً اسرائیل نمی‌تواند حماس را نابود کند اما با کشتاری که کرده است قدرت مقاومت چه در قالب پیوستن مبارزان جدید به حماس و یا گروه نوپای جدیدی، به میدان خواهد آمد. ممکن است شکل حضور سیاسی حماس در فلسطین تغییر کند اما قطعاً توان نظامی حماس روند رو به توسعه خود را ادامه خواهد داد. معتقدیم بحران فلسطین راه حل نظامی ندارد راه آن پایان دادن به اشغالگری است و پایبندی به اصل حق تعیین سرنوشت برای مردم فلسطین است.
سوال: مقامات اسرائیلی به ما گفته‌اند که بازگشت به وضعیت قبل از هفتم اکتبر را نه تنها در غزه، بلکه در جبهه شمالی با حزب الله لبنان نیز تحمل نمی‌کنند و به دنبال خنثی کردن تهدید ایران هستند. آیا نگران این هستید که اسرائیل ممکن است اقدامات خود را برای تغییر واقعیت در این مرز افزایش دهد یا خود ایران را هدف قرار دهد؟
ایروانی: اسرائیل بدون حمایت بی قید و شرط آمریکا قدرت تجاوز ندارد و با طولانی شدن جنگ غزه، هزینه این حمایت برای آمریکا به صورت تصاعدی رو به افزایش است. یا آمریکا باید این حمایت را مشروط و محدود کند و یا قربانی جاه طلبی حاکمان اسرائیل شود. اسرائیل برای آمریکا بسیار پرهزینه شده است؛ هزینه مادی سیاسی و بالاتر از همه اخلاقی و اعتباری در افکار عمومی جهان در چنین شرایطی نه منافع آمریکا ایجاب می‌کند و نه توان اسرائیل برای اینکه به سراغ جنگ جدیدی برود. نتانیاهو حیات سیاسی خود را در ادامه جنگ غزه می‌بیند و بایدن انتخاب مجدد خود را در پایان دادن به جنگ غزه، این تعارض منافع با طولانی شدن جنگ قابل مدیریت نخواهد بود. ایران هیچگاه آغاز کننده جنگ با هیچ کشوری نخواهد بود. اصولا راهبرد جنگ پیشگیرانه، جایی در سیاست دفاعی ایران ندارد اما در بالاترین سطح آمادگی برای واکنش به هر تهدیدی و دفاع از کشور، اتباع و منافعش می‌باشد.
سوال: پس از کشته شدن (شهادت) سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، جانشین وی، سردار اسماعیل قاآنی، در حالی که در مقابل پرچم‌های گروههای محور مقاومت از سراسر منطقه ایستاده بود، قول انتقام از آمریکا را داد. در حالی که مقامات ایرانی گفته‌اند که به این گروه‌ها دستور نمی‌دهند، آیا کمپین کنونی آنها علیه نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه منعکس‌کننده این هدف است و آیا شما نگران این هستید که ایالات متحده ممکن است مانند چهار سال پیش، تشدید تنش علیه ایران را انتخاب کند؟
ایروانی: بنظرمان آمریکا باید یک بازنگری اساسی در راهبرد امنیت ملی خود در قبال منطقه خاورمیانه داشته باشد. ۲۲ سال قبل آمریکا با مجوز شورای امنیت به افغانستان لشکرکشی کرد تا القاعده و طالبان را نابود کند، نتیجه آن چه شد؟! هزاران میلیارد هزینه مادی، چند هزار کشته و معلول جنگی، شکست اعتبار ارتش و ساختار اطلاعاتی آمریکا و در نهایت توافق با طالبان برای بازگشت مجدد آنها به قدرت در افغانستان. همین اتفاق در عراق افتاده است. ۲۰ سال قبل بدون مجوز شورای امنیت به عراق لشکرکشی کرد تا حکومت صدام را سرنگون و با دولت سازی و ملت سازی از عراق یک الگو برای منطقه بسازد. تصورشان این بود با نفرتی که در میان مردم عراق نسبت به جنایات صدام وجود دارد از نیروهای آمریکایی به عنوان ناجی عراق و مردم این کشور استقبال شود، اما نتیجه آن چه شد! بیش از خساراتی که در افغانستان بر آنها وارد شد، در عراق متحمل شدند. همین اتفاق در سوریه هم خواهد افتاد.
راه حل در اصلاح درک شناختی است. تا زمانی که فکر کنند این مقاومت در برابر آنها بدستور ایران یا جای دیگری است، نمی‌توانند مشکل را حل کنند. تصور کردند با ترور فرمانده نیروی قدس، موانع بر سر راهشان برطرف می‌شود، اما نه تنها این اتفاق نیافتاد، بلکه امنیت آنها، بیش از گذشته در معرض مخاطره قرار گرفت. بعد از این ترور دولت وقت آمریکا تهدید کرد که اگر ایران پاسخ نظامی دهد به ۵۳ هدف به نشانه تعداد دیپلمات‌های آمریکا در زمان تسخیر سفارت آمریکا در ایران در سال (۱۹۷۹) حمله خواهد کرد. ایران قبل از تدفین ژنرال سلیمانی مستقیماً از خاک ایران، پایگاه نظامی آمریکا در عراق را هدف قرار داد و تهدید کرد اگر واکنش نظامی داشته باشید پاسخ شدیدتری دریافت خواهید کرد. پیام دادند رئیس جمهور موضوع را در اتاق بیضی با مشاوران نظامی و امنیت ملی بررسی کرد و ترجیح داد برود بخوابد.
آمریکا از زمانی که نفوذ و قدرت نرم خود را از دست داد و برای جبران آن سراغ قدرت سخت و حضور نظامی رفت خود را در مهلکه قرار داد. پایگاههای نظامی آمریکا در منطقه بخشی از مشکل منطقه است و نه بخشی از راه حل و لازم است به این جمع‌بندی راهبردی برسند که آیا منافع ملی آمریکا در ادامه این سیاست غلط شکست خورده و تجربه شده است و یا انتخاب مسیر جدید. انتخاب با خودشان است.
نظر شما