این سنت دیرینه‌ای است که در آخرین لحظات ماه شعبان در شهرها و روستاهای بسیاری از کشورهای مسلمان عرب‌زبان برپا می‌شود، سنتی که مردم را به استقبال از میهمانی خدا می‌خواند.

اگر در شب‌ اول ماه مبارک رمضان توفیق زیارت امام رضا(ع) نصیبتان شده باشد شما هم در این مکان مقدس حال و هوای این سنت و برنامه را تجربه خواهید کرد. برنامه‌ای که به همت مدیریت زائران غیرایرانی حرم مطهر رضوی برپا می‌شود و میهمانان ما از کشورهای مسلمان خبر رسیدن ماه مبارک را در گوشه و کنار حرم مطهر اعلام می‌کنند.

با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، این مراسم زیبا و سنتی برای دو شب در حرم مطهر برپا شده و صحنه‌های زیبایی را خلق کرده است.

پیام‌آوران حلول ماه

40 کودک و نوجوان با لباس‌های محلی خود به صورت گروهی در صحن‌های حرم مطهر رضوی حرکت می‌کنند، نوای «هل‌ هلالک یا رمضان» را در صحن‌ها جاری می‌کنند. لباس‌هایی به رنگ سفید، زرد، قرمز، سبز و آبی با شال‌هایی که روی دوش یا سرشان انداخته‌اند، پوششی متمایز به آن‌ها داده است. هر چند نفر لباسی را که متعلق به یک ملیت است به تن کرده‌اند و این قابی زیبا از اتحاد جهان اسلام را نمایان می‌کند.

مدیر بخش مدیریت زائران غیرایرانی درباره این مراسم می‌گوید: «امسال چون سال گذشته با برپایی آیین سنتی «هل هلالک یا رمضان» در رواق بزرگ امام خمینی(ره) در حرم مطهر رضوی به استقبال ماه مبارک رمضان رفته‌ایم، این مراسم در شب اول ماه مبارک به صورت حرکت گروهی در سایر اماکن متبرکه هم برگزار می‌شود تا زائران از این برنامه فرهنگی بهره‌مند شوند».

مراسم «هل هلالک یا رمضان» در مرور زمان تبدیل به فرهنگ اهالی کشورهای مسلمان عرب‌زبان شده است. حجت‌الاسلام‌ والمسلمین سیدمحمد ذوالفقاری توضیح می‌دهد: «از دیرباز در کشورهای مسلمان و به خصوص کشورهای عربی مراسم سنتی «هل هلالک یا رمضان» برگزار می‌شود، در این آیین معنوی تعدادی از کودکان و نوجوانان در نخستین شب ماه مبارک در محله‌های خود ضمن تبریک و شادباش حلول ماه مبارک رمضان، به خواندن شعر و سرود در مدح اهل ‌بیت(ع) و یادآوری برکات این ماه عظیم می‌پردازند».

ثبت خاطره شب اول ماه مبارک

جمعیت زیادی از زائران با گروه 40 نفره نوجوانان پیام‌آور حلول ماه مبارک، در صحن‌ها حرکت می‌کنند، لنز دوربین گوشی‌های زائران با حرکت این گروه تنظیم می‌شود و همه علاوه بر لذت بردن از برنامه معنوی، دوست دارند این لحظات خاطره‌انگیز را ثبت کنند. پس از اینکه جمعیت زائران چند قدمی را همراه گروه می‌شوند، گوش‌هایشان با آهنگ و محتوای ذکرها آشنا می‌شود و آرام آن‌ها را زمزمه می‌کنند. برای بسیاری از مردم این آیین و برنامه فرهنگی جالب است و برای آن‌ها جای سؤال دارد که توسط خادمان در اطراف جمعیت پاسخ داده می‌شود.

انتقال فرهنگ‌ها و معرفی سنت‌ها اتفاق زیبایی است که در خلال مراسم «هل‌ هلالک یا رمضان» رقم می‌خورد، اتفاق ویژه‌ای که ملت‌های مسلمان را به یکدیگر نزدیک‌تر می‌کند. مدیر بخش زائران غیرایرانی می‌گوید: «از آنجا که زنده نگه داشتن این گونه سنت‌های حسنه سبب یادآوری و انتقال ارزش‌های مقدس الهی و اسلامی به نسل‌های آینده می‌شود مدیریت زائران غیرایرانی بر آن شد تا این برنامه هر چه باشکوه‌تر در صحن و سرای حرم مطهر رضوی برپا شود».

او ادامه می‌دهد: «این مراسم با شرکت 40 کودک و نوجوان از ملیت‌های مختلف جهان اسلام برگزار شده و زائران ایرانی و غیرایرانی به تماشای این مراسم باشکوه مشغول شدند. همراه شدن فضای معنوی مراسم و معنویت سرشار حرم مطهر رضوی بر زیبایی و حس مثبت شب‌های ابتدایی ماه مبارک در حرم افزوده است».

نوری که از رمضان برمی‌آید

با حرکت گروهی زائران خارجی که نوای «هل‌ هلالک یا رمضان» را سر می‌دهند، فانوس‌های نور هم حرکت می‌کند. هر کودک و نوجوانی که می‌بینیم فانوس روشنی به دست دارد، فانوسی که نور و روشنایی را به مفهوم بخشی از زیبایی‌های ماه مبارک رمضان معرفی می‌کند. این نوجوانان از 12 ملیت در این مراسم حاضرند از لبنان و امارات گرفته تا پاکستان و افغانستان. آن‌ها همه سنت‌ها را با خود همراه کرده‌اند تا شکل کاملی از این فرهنگ و سنت قدیمی را به نمایش بگذارند. از رسم روشن کردن نور تا پوشیدن لباس تمیز و محلی نشان از این دارد که با هماهنگی مسئولان مربوط، جزئیات برای برگزاری یک مراسم معنوی و باشکوه مهیاست.

معنویت در معنویت، بهترین اتفاقی است که نوجوانان هلهله‌کن در یک شب نسبتاً سرد زمستانی در حرم مطهر رضوی رقم زده‌اند، از سویی ذکرهای معنوی، دل‌ها را آسمانی می‌کند و از سویی قدم در این ارض مقدس حال زائران را خوب می‌کند. شب اول این مراسم در رواق امام خمینی(ره) برگزار شد و در شب دوم مسیر گروه از صحن غدیر شروع شده تا چایخانه امام حسن مجتبی(ع) ادامه دارد. 40 نوجوان حاضر در این برنامه از کشورهای گینه، نیجریه، هندوستان، پاکستان، امارات، لبنان، عراق، سوریه، چین، افغانستان، عمان و قطر هستند.

«الله الله الله الله الله نورُ الهلالِ أضاءَ بِالوجَناتِ» به معنی نور هلال ماه رمضان در گونه‌ها آشکار شد، «قد اَقبلَ الرَّمَضانُ بالحسناتِ» با مفهوم همانا ماه رمضان با نیکی‌ها (به ما) روی آورد «فرضٌ علَینا بالتُّقی نُحییهِ» بر ما حتمی است که این ماه را با پرهیزگاری زنده بداریم... این قسمتی از محتوای زیبای اذکاری است که گروه بر زبان می‌آورند.