این کارگاه با حضور ابوالفضل حسنآبادی، مدیر مرکز نسخ خطی سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و پژوهشگر باسابقه حوزه تاریخ شفاهی و جمعی از کارشناسان این سازمان، شنبه، هشتم دیماه ۱۴۰۳، در اتاق کنفرانس کتابخانه مرکزی حرم مطهر حضرت رضا(ع) برپا شد.
حسنآبادی در این کارگاه ضمن ارائه تعریف تاریخ شفاهی و تاریخچه استفاده از آن برای مستندسازی تاریخ سازمانی، گفت: میان تاریخ شفاهی و مصاحبه تفاوت وجود دارد. البته در تاریخ شفاهی نیز از مصاحبه استفاده میشود، اما نباید این دو حوزه را معادل یکدیگر در نظر گرفت.
وی گفت: از جمله ویژگیهای تاریخ شفاهی میتوان به درک صحیح از گذشته و تشویق برای تأثیرگذاری در آینده، روشی برای بازخوانی جمعی تاریخ گذشته، وارد کردن تاریخ به زندگی افراد و وارد کردن فرد به تاریخ، نام برد.
مدیر مرکز نسخ خطی آستان قدس رضوی افزود: همچنین میتوان به ویژگیهای دیگری همچون ثبت تاریخ پنهان مردمان عادی یا گروههای حاشیهنشین یا اقلیتها، مردمشناسی متقابل در مشارکت بین مردم و جامعه از طریق بیان خاطرات و همچنین روشی برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، اشاره کرد.
وی با تأکید بر اینکه مصاحبههای تاریخ شفاهی بهصورت صوتی و یا تصویری باید ثبت شود، ادامه داد: بسیاری از اقداماتی که در ذیل مدیریت دانش انجام میشود، مصاحبه کتبی است و تاریخ شفاهی به شمار نمیآید.
بیتردید اگر بخواهیم تاریخ شفاهی انجام دهیم، باید استانداردهای آن را نیز رعایت کنیم.
ویژگیهای حافظه سازمانی
در ادامه حسنآبادی بیان کرد: حافظه سازمانی برای فراهمآوری و تسریع دسترسی به اطلاعات گذشته است تا از طریق تجربیات به مواردی مانند درک اهمیت گذشته و زمینههای موفقیت یا شکست و تأثیرگذاری از طریق دیدگاههای مختلف اطلاعاتی، با تأکید بر نکات مهم سازمانی و نقاط عطف دورهای و موقعیتهای خاص، بپردازد.
این پژوهشگر برجسته افزود: حافظه سازماتی بدنه دانش سازمانی رسمی و غیررسمی است که لازم است ادامه پیدا کند. همچنین آن، کارکرد مؤثر یک سازمان در همه سطوح و شامل مهارتها و تجربیات مختلف است که میتواند در تصمیمگیریها و تصمیمسازیها، مؤثر باشد.
وی تصریح کرد: حافظه سازمانی، رهیافتی برای بازسازی هویت سازمانی است که در ارتباط بین حوادث و تصمیمات، زمانها و وقایع مهم و یا کنش و واکنشهای سازمانی در راستای غنیسازی فهم و درک از آن چیزی که در گذشته اتفاق افتاده است، شکل میگیرد.
معرفی دانش سازمانی
حسنآبادی گفت: دانش سازمانی نیز در واقع ارزش افزوده نیروی انسانی است که در طی ارتباطات شغلی وی از طریق تحربه به دست میآید.
منابع انسانی و ساختار سازمانی، از مهمترین عوامل استقرار کامل مدیریت دانش در یک سازمان است، زیرا این دو عامل در سایر عوامل نیز تأثیرگذار است.
وی با تأکید بر اینکه مدیریت دانش سازمانی بهعنوان اصلیترین فاکتور کسب مزیت در غنیسازی حافظه سازمانی، از اهمیت بسیاری برخوردار است، افزود: دراینمیان، بینظیربودن، نادر و کمیاب بودن، ارزشمند بودن و غیرقابل جایگزین بودن، از جمله ویژگیهای دانش سازمانی است.
این پژوهشگر باسابقه اظهار کرد: تاریخ شفاهی از طریق روایتهای سازمانی، یکی از راههای بازسازی گذشته است تا آنچه که بودهاند و آنچه که انجام دادهاند را بیان کنند و از این طریق، زمان گذشته را در حال استفاده کنند و آینده خود را شکل دهند.
روایتهای شغلی نیز یکی از ابزارهای بازسازی هویت هستند، در حقیقت، روایتها هسته اصلی بازسازی گذشته هستند.
وی همچنین در این کارگاه با محوریت بررسی موضوع تاریخ شفاهی و حافظه سازمانی، در محورهای تاریخ شفاهی و مستندسازی تجربه سازمانی، تاریخ شفاهی و مستندسازی دانش سازمانی و تاریخ شفاهی و مستندسازی فرهنگ سازمانی، نکاتی را بیان کرد.
نظر شما